Arama
Osmanlı'nın sanatkar padişahları
Altı asır süren Osmanlı İmparatorluğu, son dünya düzeniydi. Ertuğrul Gazi ve Osman Gazi'nin diktiği çınar; dünyada adaletin, huzurun sembollerinden biri haline geldi. Üç kıtaya hükmeden cihan imparatorluğu olan Osmanlı padişahlarıysa küçük yaşlardan itibaren özenle yetiştiriliyor devlet idaresinin yanında muhakkak bir veya birkaç sanatın ustası oluyordu. Kimi bestekar, kimi şair kimiyse marangozdu. İşte sizler için başarılı devlet yönetiminin yanında sanatkarlığıyla öne çıkan padişahlar…
Kanuni Sultan Süleyman, 30 Eylül 1520'de tek çocuk olarak taht mücadelesine girmeden, zengin ve güçlü bir imparatorluğun başına geçti. Altın Çağ olarak adlandırılan onun 46 yılık padişahlık döneminde dünya siyasetine yön verdi. Osmanlı Cihan Devleti'nin ideolojik alt yapısının temellerinin atıldığı bu dönem, Avrupa'nın siyasi coğrafyasını derinden etkiledi. Osmanlı Devleti böylece Avrupa devletler dengesinde belirleyici bir rol üstlendiği gibi modern Avrupa'nın oluşumunda da pay sahibi oldu. Cihan Devleti'nin sınırlarının ulaştığı toprakların dışında Kuzey Afrika içlerinden Habeşistan'a, Yemen'e, Hindistan'a, kuzeyde Rus steplerine kadar çok geniş bir sahaya hâkim oldu.
46 yıllık saltanatıyla dünyanın en büyük padişahlarından olan Kanuni Sultan Süleyman'ın binlerce şiiri bulunuyor. Divan edebiyatının en parlak döneminin yaşandığı 16. yüzyılda hüküm süren kendisi de şiirler yazan Kanuni, 'Muhibbî' ve 'Muhib' takma adlarını kullandı. Arapça ve Farsçaya hâkim olan Kanuni'nin hacimli bir Türkçe divanının yanında Farsça şiirlerinin bulunduğu bir divanı da olduğu bilinir. Türkçe divanında 4100'ü aşkın şiir bulunur. Türk edebiyatının önemli şairlerinden olan Kanuni'nin divanının yirmi civarında eş yazması nüshası bulunur. Bu divan nüshalarından biri de bizzat kendi el yazısıyla yazıldı.
Dönemindeki büyük şairleri ve bu konudaki gelişmeleri takip ederek şiir yazma kabiliyetini geliştiren Kanuni, divan edebiyatındaki bütün şiirleri baştan sona okur kimi şiirlere de benzerleriyle karşılık verirdi. Nesimi, Cem Sultan, Necati, Ahmed Paşa, Figani, Fuzuli, Taşlıcalı Yahya ve Baki Kanuni'nin takip ettiği şairler arasındaydı.
Halk içinde mu'teber bir nesne yok devlet gibi/ olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi beytinde olduğu gibi dillerden düşmeyen hikmetli beyitler söyleyen Kanuni'ye göre şiirin gerçek bir şiir olabilmesi için önce şairin temiz bir kalbe sahip olması gerekir. Ondan sonra okuyanların şeker gibi lezzet bulmaları şarttır. Şairin her sözünde renkli ve nazik manalar bulunmalıdır.
Hükümdarlığı boyunca büyük zaferle kazanan Kanuni Sultan Süleyman, girdiği savaşlardaki meydan muharebelerini, şiirlerinde bir tablo gibi ustalıkla anlatır. Gerek kendisinin gerek de aynı dönemde yaşadığı diğer şairlerin divanlarında savaşların hatıralarıyla dolu pek çok kaside ve gazele rastlanır. Kanuni Sultan Süleyman'ın şiirlerini topladığı Muhibbi divanının ilk matbaa baskısı da Adile Sultan tarafından yapıldı.