Arama
Osmanlı'nın son büyük projesi; Hicaz Demiryolu
Sultan II. Abdülhamid'in en büyük hayali ve projesi olan Hicaz Demiryolları, Avrupalılar tarafından başarılması imkânsız fantezi olarak tanımlansa da büyük fedakarlıklarla inşa edildi. Bizzat Sultan İkinci Abdülhamid Han'ın başlattığı bağış kampanyasıyla Hindistan, Rusya, Fas, Afrika, Avrupa, Amerika, Orta Asya ve Balkanlar gibi dünyanın çeşitli yerlerindeki Müslümanlardan gelen yardımlarla inşa edilen Hicaz Demiryolları, İslam dünyasında büyük bir heyecana sebep olmuştu. Sultan II. Abdülhamid'in bizzat önderlik ettiği bir komisyonla, dönemin ekonomik şartlarına rağmen sekiz yıl gibi kısa bir sürede inşa edilerek imkansız görülen bir işe imza atıldı.İşte sizler Osmanlı'nın son büyük projesi hakkında bilmeniz gerekenleri derledik.
Sürre Alayı demir yolu ile gönderilmeye başladı. Eşya sevkiyatı sebebiyle hattın geçtiği yerler iktisadî olarak canlandı. Bu arada bazı tâli hatlar yapılarak hattın uzunluğu 1900 kilometreye çıktı. Ancak Mekke ve Yemen'e kadar uzatılması, bir yandan da Bağdat'a bağlanması işi akim kaldı. Harb rüzgârlarının estiği bu sıralarda, İngiliz ve Fransızlar hattın inşasından fevkalade rahatsızdı.
Cihan Harbi'nde Hicaz Demiryolu asker sevkiyatı için kullanıldı. Suriye cephesinin çöküşü üzerine, İngilizler, hattı bombalayarak sabote etti. Hatta meşhur casus Lawrence (Arapların tabiriyle El-Aurans) bedevî eşkıyasına ray ve travers başına bir altın vererek, hattın Maan'dan Medine'ye kadar olan kısmını kullanılamaz hâle getirdi. Demir yolu sayesinde Medine, İstanbul'la irtibatını devam ettirdi ve 1919 yılına kadar dayandı. Hicaz hattının İstanbul'a son seferi, Medine'nin düşmesi üzerine Mukaddes Emânetler'in taşınması için cereyan etti. 1918 mütarekesi ile hattın çoğu kontrolümüzden çıktı.
Hicaz Demiryolu hattı bugün Suriye ve Ürdün'de hâlâ kullanılır. Suudi Arabistan hükümeti de hattı yeniden canlandırmaya çalışır. Hattın 452 kilometresi Ürdün sınırları içerisinde yer alır. Ürdün'ün Mefrak, Zerkâ, Amman, Cize, Katraniye ve Maan istasyonlarından geçen trenler yük ve yolcu taşıyor.
Osmanlı devrinden kalma istasyonlardan başka, birkaç şimendifer ve vagon Amman-Zerkâ arasında banliyö treni olarak elan kullanılmaktadır. Vagonların iç duvarlarında Kudüs, Şam ve Hicaz'daki dinî, tarihî ve turistik mekânların resimleri asılıdır. Vagonun dışındaki sahanlıkta Osmanlıca şu yazı görülüyor:
"Hâricde vukuf memnu'dur" (Dışarıda durmak yasaktır).
