Arama
Osmanlı'nın yok olan sarayı
Osmanlı Devleti'nin Topkapı Sarayı'ndan önceki yönetim merkezi olan Edirne Sarayı, tarihimizin yok olan büyük parçalarından biridir. Pek çok padişahın tahta çıkışına şahitlik eden saray, Osmanlı'nın en geniş sarayı olarak dikkat çekse de devletin kendi içinde yaşadığı anlaşmazlık sonucu yok olur.
Sultan Süleyman'ın saraya dokunuşu
🔷 Osmanlı saraylarının vazgeçilmez yapılarından biri de adalet kasrıdır. Burası halkın şikayetlerinin dinlendiği, yönetim kararlarının alındığı Divan-ı Hümayun toplantılarının yapıldığı yerdir.
🔷 Edirne Sarayı'nda yer alan Adalet Kasrı 1561 yılında Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle Osmanlı tarihinin en büyük mimarı Koca Sinan tarafından inşa edilir. Üç katlı yapının ilk katında şerbethane, ikinci katında divanhane, en üst katında ise padişaha ait havuzlu bir kasır odası bulunur.
🔎 Bir Bilgi:
Kanuni olarak anılan Sultan Süleyman'ın kanunlarını burada yazdırdığı söylenir.
Saraya ait çiniler İngiltere'de
🔷 Saray binalarının muhtelif sebeplerle yok olmasından iki yıl sonra dönemin Edirne Valisi Rauf Paşa'nın izniyle İngiliz konsolosu tarafından saraya ait on yedi sandık çini İngiltere Kraliçesi Victoria'ya hediye edilmek üzere İngiltere'ye gönderilir.
🔺 Hediye olarak gönderilen bu çiniler günümüzde Victoria-Albert Müzesi'nde sergilenir.
Sarayın yok oluşu
🔷 Edirne Sarayı zaman içinde geçirdiği depremler, su baskınları ve bakımsızlıkla birlikte iyice yıpranmaya başlar. 1826 olayları ve 1875'teki Rus işgali yüzünden saray büyük hasarlar geçirir.
🔺 Büyük acıların yaşandığı 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda sarayın divanhâne tarafındaki daireler ve Cihannümâ Kasrı giriş katı silâh ve cephane deposu yapılır.
🔺 Rus ordularının Edirne'ye yaklaşması üzerine Vali Cemil Paşa ile kumandan Müşir Ahmed Eyüp Paşa arasında çıkan anlaşmazlık yüzünden cephane ateşe verilerek saray binaları üç gün süren patlamalar sonucu yok olur.
Sarayda yaşanan ilkler
🔷 II. Murad döneminde inşa edilen saray, Osmanlı tarihi için pek çok ilke şahitlik eder. Önemli fetihlerde askeri üs olmasının yanında saray Fatih Sultan Mehmet, II. Ahmed, II. Mustafa ve III. Mustafa'nın cülus şenliklerine şahitlik eder.
🔍 Cülus şenliği nedir?
Osmanlı şehzadelerinin tahta geçmesi nedeniyle yapılan törenlerdir.
Sarayı canlandırma projesi
🔷 Saraya ait ilk bilimsel çalışmalar 1956 yılında başlar. Daha sonra 1973 yılında daha kapsamlı bir kazı çalışması gerçekleştirilir ve pek çok kalıntıya rastlanır. Günümüzde ise Milli Saraylar Başkanlığınca alınan kararla 5 yıllık bir planla sarayın yeniden ayağa kaldırılması planlandı.
Osmanlı saray resminin tek temsilcisi: Milli Saraylar Resim Müzesi