Arama
Osmanlı’ya başkaldıran ilk örgüt: Filik-i Eterya
Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde ilk defa isyancı bir örgüt ortaya çıktı. 19. yüzyılda Ruslar, mezhep birliğini bahane ederek Rumları, Sırpları, diğer etnik unsurları Osmanlı'ya karşı doldurdular ve 1814'te "Filik-i Eterya" isimli bir örgüt kuruldu. Bu, Yunanistan'ın bağımsızlığı yolunda atılan kanlı bir adımdı!
🔵 Filik-i Eterya cemiyeti tüm bu amaçlarını gerçekleştirmek için çalışmalara on dokuzuncu asrın başında çalışmalarına başladı.
🔵 1821 yılında örgüytün öncülüğünde Rumlar Mora Yarımadası'nda ayaklanırlar. Bu isyan esnasında Mora'da 40 bin Türk katledilir. Tarihe "Mora Katliamı" olarak geçen bu kıyıma Avrupa kamuoyu sessiz kalır.
🔵 1821 yılı Mart ayında Mora'da 50 bin Türkün yaşadığı tahmin edilir. Bir ay sonra ise yarımadada neredeyse Müslüman kalmadığı söylenir. Zira Yunan asiler Mora'da gördükleri Türkleri vahşice öldürürler.
🔵 İngiliz yazar St. Clair şöyle anlatır bu katliamı:
"20.000'i aşkın Türk erkek, kadın ve çocuk, birkaç hafta süren boğazlamalar sırasında Grek komşuları tarafından katledildiler. Onlar kasten ve vicdan azabı duyulmadan öldürüldüler.''
🔵 35 bin Türk, Arnavut, Musevi ve diğer milletlerden oluşan Tripolitsa'da, 5 Ekim 1821 yılında iki gün süren kıyım sonunda on bin kişi öldürülür. Müslümanlar türlü işkencelere maruz kalır.
🔵 İngiliz Sömürgeler Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı raporlarına göre Müslümanlar, "kollarıyla ayakları kesilerek ateşte yavaşça yakılıyorlardı".
🔵 Amaçlarına ulaşmak uğruna her yolu mübah gören Yunanlılar, nufüslarının bulundukları yerlerde de isyanlar çıkarmayı başarır.
🔵 Ege Adaları, Girit ve Kıbrıs'ta da ayaklanmalar görülür. Bu isyanlarda pek çok Türk öldürülürken, isyancılar Osmanlı'nın mezkûr yerlerdeki otoritesini zayıflattılar.
🔵 Devam eden ayaklanmaları bastırmaya çalışan Osmanlı ordusu ise çete savaşları ile yıpranır. Karada ve denizde askeri gücü kalmayan Devlet-i Aliyye'nin bu durumunu fırsat bilen Rusya, savaş ilan eder.
🔵 Batı'da Edirne'ye, doğuda Erzurum'a kadar gelen Ruslar, Bab-ı Ali'yi barış istemeye zorlamıştır. 1829'da yapılan Edirne Antlaşması ile Eflâk, Boğdan ve Sırbistan'ın imtiyazları artırılır ve Yunanistan'a bağımsızlık verilir.