Arama
İngilizlerin Çanakkale hatıra mendilleri
I. Dünya Savaşı'nda bir Osmanlı direnişiyle karşılaşacaklarını tahmin bile edemeyen İngilizler daha savaşı kazanmadan kutlamalara geçmiş, Manchester'da Çanakkale aleyhine mendil üretimine başlamışlardı. Lakin cephede milletimiz, İngilizlere tarihe altın harflerle kazınacak olan "Çanakkale Geçilmez!" cevabını verecekti. Peki, seri üretilen Çanakkale mendillerine ne oldu?
Çanakkale Cephesi açılıyor
◾ Savaşın başladığı 1914'ün sonralarına gelindiğinde İtilaf Devletleri Almanların gücünü kırmak için yeni cepheler açmayı planlar. Bu amaçla Rus Çarı II. Nikolay bir mektupla Osmanlı ve Alman kuvvetlerinin Kafkasya'daki birliklerini dağıtması için Osmanlının batısında bir cephe açılmasını ister. Churchill bu noktada en uygun yerin Çanakkale olacağını düşünür.
◾ Açılan her cephe asker ve mühimmat gerektirdiğinden maliyetli bir iştir. İngilizler bu ihtiyacını sömürgelerinden temin eder. Ölüm makinası olan savaşa, gemilerine yükledikleri askerleri Osmanlı topraklarına taşırlar. Aynı zamanda dönemin İngiliz Savaş Başkanı Herbert Kitchener da asker toplama kampanyası düzenler ve üzerinde "Ülkenin sana ihtiyacı var" yazılı pankartlar astırır.
◾ İngiliz sömürge toprakları olan Avusturya ve Yeni Zelanda'da da gençler silahlandırılır. Oluşturulan birlikler kutlamalarla gemilere kadar götürülür. Aileler "Avustralya orada olacak!" naralarıyla gençleri savaşa uğurlar. Aynı dönemde Anadolu'da da seferberlik ilan edilir ve eli silah tutan herkes vatan müdafaası için cepheye çağrılır.
◾ İngilizlerin galibiyetten emin bir şekilde hiç bilmedikleri Osmanlı topraklarına sırf macera olsun diye gelen Avustralyalı askerler ile tarihten bu yana atasından miras kalmış ve uğrunda nice kanlar dökülmüş vatanını savunmak için silahlanan on mehmetçikler sekiz ay sonra Çanakkale'de karşılaşır. Mektuplarında ailelerine burada olmanın hiçbir anlam ifade etmediğini ve Türklerin merhametini yazan Anzak askerleri, içine düştükleri yanılgıyı anlar ve artık ölümün de fayda vermediğini ailelerine veda mektuplarında dile getirir.
Mendiller hatıra olarak kaldı
◾ I. Dünya Savaşı'na giren İtilaf Devletleri'nden İngiltere mühimmat ve teknoloji üstünlüğünden o kadar emindi ki o dönemlerde adet olan hatıra ipek mendil basma geleneğine kendini kaptırır ve üzerinde Çanakkale Savaşının mevzilerinin yer aldığı 'To Constantinople' hatıra mendilini üretir. Henüz bitmemiş bir savaş ortadayken İngiltere, Sanayi Devriminin sembolü olan Manchester'da seri üretilen ve dağıtılan bu mendillerin köşesinde Yeni Zelanda ve Avustralya sömürge bayraklarını resmeder.
◾ Bu küstahlıklar yetmezmiş gibi mendile İngiliz savaş gemilerinin Çanakkale Boğazı'nı geçerek İstanbul'a vardığı resmedilir ve köşesine de İstanbul'da göndere çekilmesi planlanan sömürge bayrağı eklenir. Hazırlanan sömürge bayrağı üzerinde 'eclipse of star crescent' yani 'hilal ve yıldızın tutulması' yazmakta olup Osmanlı ve İslam'ın sembollerinden olan hilalin kendi gölgesinde kalacağı, hakimiyetinin üstün olacağı ifade edilir.
Çanakkale Savaşı Başlıyor
◾ 13 Ocak 1905'te İngiliz Harp Konseyi toplantısında alınan karara göre asli hedef İstanbul olup Gelibolu top atışına tutulup etkisiz hale getirilen savunma hatlarından sonra Çanakkale Boğazı'ndan savaş gemileri geçiş yapacaktır. Payitaht ele geçirilecek böylece savaş bitmiş ve İtilaf devletleri kazanmış olacaktır. Lakin İngilizlerin hesaba katmadığı bir durum vardı ki o da Türk milletinin bağımsızlığına olan düşkünlüğüdür.
◾ Plan gereği 19 Ocak'ta harekete geçen İngiliz ve Fransız donanması Akdeniz sularına girer. O zamana kadar Akdeniz sularına girmiş en güçlü donanma olan İngiliz zırhlıları gün boyu Türk mevzilerini bombardımana tutar. Toz duman içinde kalan Çanakkale'de görüş alanı nerdeyse sıfırlanır. Türk ordusu Taarruz için düşmanın mevziiye girmesini beklemiştir. İki Fransız zırhlısının görüş alanına girmesiyle de sekiz saat süren bir top atışı başlar. Hemen geri çekilen Fransız zırhlıları büyük darbe alır.
◾ Birkaç saldırı denemesi daha yapılır fakat olumsuz hava koşulları nedeniyle müttefik gruplar saldırı tarihini 18 Mart'a erteler. Çanakkale Savaşının sembollerinden olan küçük mayın gemisi Nusret, Yüzbaşı Hakkı Bey'in komutasında 17 Mart gecesi Karadeniz kıyılarına hareket eder ve Rusların döktüğü 20 kadar mayını gemiye yükleyerek Erenköy kıyısına döner. Mayın uzmanı Nazmi Bey kıyıya paralel olarak bu mayınları dizer.
◾ Tarih 18 Mart 1915, yer Çanakkale'dir. Düşman grupları saldırı için hazırdır. En önde İngiliz donanmasının en güçlü zırhlıları Inflexible, Agamemnon, Queen Elizabeth ve Pr. George ve hemen ardında Fransız donanmasına ait Vengeance, Albron, Cornwallis, Irresistible, Triumph savaş gemileri Çanakkale'yi topa tutar. Türk ordusunda ise eski ve birbirinden farklı modellere sahip yetersiz teçhizat vardır. Gün boyu süren çatışmada 9 gemiden üçü batırılır, Agamemnon ve yanındaki destek filoları ağır hasar görür.