Arama
Selçuklu’nun kadim başkenti Konya’daki tarihi eserler
Anadolu'nun fatihi olan Selçuklular, bulundukları yerlere medrese, cami, darüşşifa, imaret, hamam, dergâh ve kervansaraylar yaptırarak şehirleri ihya etti. Bütün varlıklarını bu topraklara adayan Selçuklu Devleti, Anadolu'yu İslam beldesi haline getirdi. İnşa ettikleri eserlerde sanatı ve zarafeti ön plana çıkardılar. Sizler için Selçuklu'nun kadim başkenti Konya'daki tarihi eserleri derledik.
📌Sultanlar ve devlet adamları tarafından inşa ettirilen bu vakıf yapılarında yolcular üç gün boyunca kervansaray kurucusunun misafiri sayılır ve ücret alınmazdı. Barınma ve yemek imkânlarının yanı sıra hamam, mescid, eczahane ve gerektiğinde hekim, fakir yolculara bedava ayakkabı, hayvanlar için yem, nalbant, veteriner, araba tamiri gibi hizmetler sunulurdu.
▶Bu örneklerden biri de günümüze kadar ayakta kalmayı başarmış olan Zazadin Hanı… Konya'ya 22 kilometre uzaklıkta, Aksaray-Konya karayolundan 5 kilometre içeride Tömek köyü yakınında yer alan han, Selçuklu kervansaraylar ağının en güzel yapılarından biri olarak biliniyor.
▶ Zazadin Hanı'nın inşasının, Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat döneminde 1235'de başladığı, oğlu II. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında 1237'de bitirildiği tarihi kayıtlarda yer alır.
▶ Hanın girişinde ve kapalı bölümün kapısında bulunan iki kitabede, kim tarafından ve hangi tarihte yapıldığı hakkında bilgiler yer alır. Han, Anadolu Selçuklu Devleti vezirlerinden olan Sadettin Köpek tarafından yaptırılmıştır. Hanın inşasında Sadettin Köpek'in mimarlık yaptığı tahmin edilmektedir. Hanın ismi, inşa edildiği dönemde 'Sadettin Hanı'dır. İsim zamanla değişime uğramış ve halk arasında Zazadin Hanı'na dönüşmüştür.
▶ Zazadin Hanı'nın inşasında, Roma ve Bizans dönemi kalıntılarının da kullanıldığı görülür. Hanın kapalı ve açık bölümündeki birçok duvarda, antik eser kalıntıları yer alır. Hanın taç kapısının hacimli kitlesi üzerinde, basamaklarla çıkılan ve zengin bir taş süslemeye sahip mescit bulunur.
▶ Zazadin Han, yazlık ve kışlık bölümlerden meydana gelen hanlar grubundadır. Avluda önleri açık ve kapalı olmak üzere irili ufaklı 24 oda, mescit, hamam, ambar, depo ve ahırlar vardır. Duvarlarında yer alan beyaz ve açık kahverengi kesme taşlar ile Selçuklu dönemi taş işçiliğini yansıtan önemli bir eser konumundadır.
Sahip Ata Külliyesi, ağaç direkli camisi, çini mozaikli mihrabı ve muhteşem taç kapısıyla günümüze kadar ayakta kalmayı başaran Selçuklu eserlerinden biridir.
📌 Dergah, hamam ve camiden teşekkül eden külliye, Selçuklu vezirlerinden Sahip Ata Fahrettin tarafından 1258-1283 yıllarında yaptırıldı. Sahip Ata Fahreddin Ali, Anadolu Selçuklu Devleti'nin 13. yüzyılın ikinci yarısına damgasını vurmuş bir devlet adamıdır. 1277 yılında yaptırılan külliyenin mimarı Keluk bin Abdullah'tır.
▶ Giriş kapısını çevreleyen pervazın üzerinde besmele ve Fatiha suresi yazılıdır.
📌Sahip Ata Külliyesi, taş süslemesi, taç kapı düzenlemesi ve çini kuruluşuyla Selçuklu döneminin en ünlü ve güçlü yapılarından biridir.
▶ Külliye yerleşim planına göre; caminin kuzeydoğu köşesinde bağısız konumda çeşme, güneyinde mihrap duvarına bitişik inşa edilmiş türbe bulunur. Türbenin güney bitişiğinde ise hankâh mevcuttur.
▶ Cami, yaklaşık iki asır önce çıkan yansa da Osmanlı döneminde yeniden inşa edildi.