Arama
Tahtta en uzun kalan ikinci padişah: Sultan IV. Mehmed
Avcı lakaplı Sultan IV. Mehmed, Osmanlı'nın on dokuzuncu padişahıydı. Bedeninin sağlamlığıyla meşhurdu. Öyle ki bir av sırasında, 20 saat at üstünde kaldığı ve hiç yorulmadığı söylenirdi. Kanuni'den sonra en fazla tahtta kalan padişah oldu. İşte on dokuzuncu padişah Sultan IV. Mehmed'in hayatına dair tarihi bilgiler…
IV. Mehmed'in babası Sultan İbrahim, annesi Hatice Turhan Sultan'dı. Sultanın küçük yaşta tahta çıkmasıyla uzun yıllar padişah naipliği (tahtta hükümdar olmadığı zaman veya hükümdarın çocukluğu sırasında devleti yöneten kimse) yapan Turhan Sultan, devletin devamını sağladı.
Yönetim meselelerine hâkim olan Valide Sultan, gerektiğinde devlet adamlarına akıl verdi, gerektiğinde de hesap sordu. Hatta emirlerinin uygulanmasında aksaklık olduğunda ilgilileri "kılıç ortaya çıkmadan kul taifesi iş yapmaz" diye tehdit dahi etmişti. Osmanlı'nın zor dönemler yaşadığı bir dönemde Turhan Sultan, devlet yönetimini ele alarak imparatorluğu otorite boşluğundan bir ölçüde kurtardı.
IV. Mehmed büyükannesi *Kösem Sultan'ın, devlet adamlarının ve yeniçerilerin muvafakatiyle 8 Ağustos 1648'de yedi yaşında iken tahta çıkarıldı. Eyüp Sultan Camii'nde Şeyhülislâm Hoca Abdürrahim Efendi'den kılıç kuşandı. Yaşının küçüklüğü dolayısıyla hükümdarlığının ilk sekiz yılında iktidar büyükannesi, annesi ve bunların taraftarları arasında paylaşıldı.
Kösem Sultan, Osmanlı tarihinin en etkili kadın sultanlarından biriydi. Sultan Ahmed'in humma hastalığına yakalanması sonucu ani ölümü, onu iktidara hazırlayan ilk perdeydi. Mahpeyker Kösem Sultan, bu olaydan sonra tahta geçecek isimleri bizzat kendi belirleyecek, "Valide Sultan" olarak iktidara kendi istekleri doğrultusunda yön verecekti. Birçok padişahtan daha uzun süre iktidar süren Kösem "öldürülen ilk valide sultan" olarak Osmanlı tarihine geçti.
Sultan Mehmed, Enderun ağalarının gözetiminde saray bahçelerinde, Kâğıthane'de av faaliyetleriyle vakit geçirdi. Bu durum ileride bir av tutkusunun oluşmasına ve tahttan indirilme sebebi olmasına yol açacaktı. Öyle ki ava olan merakı nedeniyle tarihte avcı lakabıyla anılmaya başlanmıştı.
Osmanlı Devleti tarihinin çok kritik bir döneminde hüküm süren, fakat etkili bir rol üstlenemeyen IV. Mehmed'in ilk sekiz senesi içte ve dışta yaşanan olaylarla geçti. Sultan Mehmed, Kanuni'den sonra en fazla tahtta kalan padişah oldu. Sık sık ayak divanları tertip etti, halkın durumunu araştırdı. Küçük yaşta tahta çıkması nedeniyle iyi bir eğitim alamadı. Saray dışına çok çıkarılmadı; bu nedenle saltanatının son dört yılı annesinin de vefatından sonra başarısızlık seneleri oldu. Annesi Turhan Sultan'ın ölümü ve Köprülü ailesinden olanların işten el çektirilmelerinin ardından devlet işlerindeki tecrübesizliği ile tutku haline gelen av merakı, tahttan indirilmesine neden oldu.