Arama
Tarihe tanıklık eden çınar ağaçları
Osmanlı İmparatorluğu yüzyıllar boyu geniş coğrafyalara hakim olmuştur. Bu başarının bir temsili olan çınar ağaçları ise tarihin sessiz tanıkları olarak bilinir. Aynı zamanda bu ağaç türü; Manas Destanı'ndan, Osman Gazi'nin rüyasına kadar birçok yerde karşımıza çıkar. İşte, bu minvalde çınar ağaçlarının hayatımızda yeri ve önemini araştırdık.
◼ Divan şairleri, çınar ağacını Allah (CC) açılan, yalvarıp yakaran bir insan eline benzetmiştir. Bu yüzdenden figür olarak şiirlerde çokça işlenmiştir. Çınar ağacı "huzur"unda bir temsilcisi olduğundan köy kıraathanelerinin avlusunda mutlaka bir çınar ağacı vardır.
◼ Bir rivayete göre bu ağaç, yüzyıllar boyu geniş coğrafyalara hükümranlık kuran Osmanlı'nın kurucusu Osman Gazi'nin de rüyasına girmiştir.
Osman Gazi kimdir?
Osman Bey, Osmanlı Beyliği ve Osmanlı Hanedanı'nın kurucusu ve beyliğin ilk padişahıdır. Yaşadığı yıllarda liderliğini yaptığı beylik, başlangıçta küçük bir Türk topluluğuyken vefatından sonraki yüzyıllarda büyük bir imparatorluğa dönüşmüştür.
◼ Osman Gazi, elinde Kur'an-ı Kerim ile yaslandığı yerde uyuyakalır. Osman Bey uyurken rüyasında, Şeyh Edebali'nin yanında olduğunu, Edebali'nin göğsünden bir hilal doğduğunu görür.
◼ Hilal yavaş yavaş büyür ve dolunay haline gelince Osman Gazi'nin göğsüne girer. Ardından göğsünde bir ağaç bitip büyümeye ve yükselmeye başlar, bu çınar ağacıdır...
Şeyh Edebali kimdir?
Şeyh Edebali, Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarında yaşamış Ahi şeyhidir. Aynı zamanda Ahi Teşkilatı'nın kurucusu, Osman Gazi'nin kayınbabası ve hocasıdır.
◼ Çınar, büyüdükçe yeşermiş ve güzelleşmiştir. Dalları dünyayı çevrelemiş ve gölgesi ile her yeri kaplamıştır. Her köşeden insan gelir bu ulu ağacın gölgesine sığınır.
◼ Sıra sıra dağlar, akan ırmaklar, yeşil vadiler görünür. Yükselen ezan sesleriyle kuş cıvıltıları bir ahenk içinde birbirine karışır. Bir rüzgar eser ve Osman Bey kendini İstanbul'da bulur. Burası bir elmas yüzük gibidir, tam bu yüzüğü parmağına geçirmeye karar verdiğinde birden uyanıverir.
KOZA HAN ve ÇINAR AĞACI
◼ Çınar ağaçları; uzun ömürleri, gölgeleri ve huzur verici olmaları hasebiyle günümüzde açık alanlardaki kafelerin altında konumlanmasını sağlamıştır. Bunlardan ilki de Bursa'daki Koza Han'da bulunur.
◼ Çınar ağacının gölgesinde bulunan Koza Han'da yükselen eşsiz kahve kokuları, derin sohbetler adeta bir terapi merkezi gibi görünür.
Koza Han nerede?
Han, 15. yüzyıl sonlarında II. Bayezid tarafından mimar Abdül ula bin Pulat Şah'a İstanbul'daki eserlerine vakıf olarak Bursa'da inşa ettirilmiştir.
İNKAYA ÇINAR AĞACI
◼ Tarihe tanıklık bir diğer çınar ağacı ise Bursa'nın, İnkaya Köyü'nde bulunur. Bu ağaç 617 yaşında olup Osmanlı'nın kuruluşundan bugüne kadar yaşanan olaylara şahitlik ettiği söylenir.
◼ "İnkaya Çınarı" adıyla nam salan bu ağacın; 37 metre yüksekliği, 10 metrelik gövdesi ve bir buçuk dönümlük gölgesinde oturan insanları ağırlamaktadır.