Arama
Toptaşı Bimarhanesi'nden cezaevine
Üçüncü Murat'ın annesi Nurbanu Sultan tarafından Mimar Sinan'a yaptırılan Valide Atik Külliyesi içerisinde yer alan şifahane, tarih boyunca pek çok farklı işlevde kullanıldı. Yoksullara yardım amacıyla kurulan şifahane, kimi zaman en derin ıstırapların çekildiği bir mekan, kimi zaman ise bir eğitim yuvası haline geldi. Toptaşı akıl hastanesi ve cezaevi olarak uzun yıllar hizmet veren bu kurumda hangi ünlü isimler kaldı? Cezaevi ne zaman kapandı? İşte tüm bu soruların cevabı ve daha fazlası sizlerle...
Toptaşı Bimarhanesi'nin ünlü hastaları da vardı. Neyzen Tevfik bunlardan biridir. 1927 yılında sara nöbetleri ve alkol sebebiyle sıkça Toptaşı'nda yatar.
Toptaşı Bimarhanesinin başhekimi Mazhar Osman, Neyzen Fikret'in yakın arkadaşıdır. Dr. Şahap Erkoç'un Mazhar Osman ve Dönemi isimli eserinde yer verdiğine göre Mazhar Osman'ın sıkı takipçilerinden olan edebiyatçılar, Mazhar Osman'dan önceki doktorları işe yaramaz olarak görse bile bunun Mazhar Hocayla değişmeye başladığını iddia etmektedirler. Hatta öyle ki Namık Kemal'in oğlu Ali Ekrem (Bolayır), yakın dostu, büyük şair ve doktor düşmanı Neyzen Tevfik'i Mazhar Osman'a muayene olmaya ikna ettiğini belirtmektedir. Bunun sonucunda Tevfik Fikret de Toptaşı bimarhanesinin sakinlerinden biri oldu. Bimarhane şairin şiirlerine de yansıdı:
"Bir buluttum yıldırım oldum da düştüm payine
Meclis-i yaranda çaktım, Toptaşı'nda gürledim!"
"Başı yoktur sonu yoldur şu kitab-ı dehrin,
Ortasından elimizde iki üç yaprak var.
Bir beladır çekeriz küfr ile din gayretine,
Akıl idrak edemez hangi cihette hak var!
Toptaşı Tımarhanesi"
'Bakırköy Akliye ve Asabiye Hastanesi´ olarak hizmete girince Toptaşı bimarhanesindeki hastalar 1925´de buraya nakledilmişlerdir. Bunların yerine Karacaahmet´teki cüzamlı hastalar getirilmiştir. 1935 yılında 'Modern Bakırköy Cüzam Pavyonu' hizmete girince Toptaşı tamamıyla boşaltıldı.
Eski Bimarhane 1925'li yıllardan itibaren bir süre Gümrük ve Tekel Bakanlığı emrinde bir tütün deposu olarak kullanılmaya başlandı. İşte o yıllarda külliyede çok büyük tahribat yapılmış ahşap sütunlar tarumar edildi.
1927'ye kadar akıl hastanesi olarak kullanılan külliye, hastane Bakırköy'e taşınınca bir süre boş kaldı. Dönemin Gümrük ve Tekel Bakanlığı tarafından tütün deposu oldukça hor kullandıktan sonra ise meşhur Toptaşı Cezaevi olarak varlığını sürdürdü. 1970'lere kadar hapishane olan külliyeye Necip Fazıl, Nazım Hikmet, Yılmaz Güney, Can Yücel, Nazım Hikmet, Rıfat Ilgaz ve Nihal Atsız, Ahmet Davutoğlu gibi gibi pek çok edebiyatçı ve düşünürün yolu düştü.