Arama
Türk Dil Bayramı nedir?
Karamanoğlu Mehmet Bey 1277'deki, "Şimden girü hiç kimesne kapuda ve divanda ve mecalis ve seyranda Türki dilinden gayri dil söylemeye" fermanıyla Türkçeyi ilk kez devlet dili olarak ilan eden hükümdar olmuştur. Mehmet Bey'in bu hamlesi günümüzde Türk Dil Bayramı'nın büyük bir ehemmiyetle kutlanmasını sağlayacaktır. İşte, Türk diline ve bu bayrama dair tüm detaylar...
🔹 Ömrü Moğol mücadelesiyle geçen Mehmet Bey, Türkçeyi ilk kez devlet dili olarak ilan eden, Karamanaoğulları Beyliği'nin üçüncü ve en büyük hükümdarıdır.
🔹 1261 ve 1277 yılları arasında beyliğin şehirleri arasında; Konya, Aksaray, Niğde, Kayseri, Sivas, Ankara, Akşehir, Afyon ve Kütahya yer almaktadır.
🔹 21 yaşında beyliğin başına geçmiş ve 16 yıl beyliği idare etmiştir. 1277 yılında ise hayatı boyunca mücadele ettiği Moğollar tarafından şehit edilmiştir. Mezarı Karaman'ın Ermenek ilçesine bağlı Balkusan köyünde bulunur.
🔹 Bu ferman İbn-i Bibi'nin bir eserinde Farsça olarak geçmektedir. 15. yüzyılda Yazıcıoğlu Ali tarafından Tevarih-i Al-i Selçuk ismiyle Türkçeye çevrilmiştir. Eser günümüzde Topkapı Sarayı'nda muhafaza altına alınmıştır.
İbn-i Bibi kimdir?
13. yüzyılda yaşamış İranlı yazar ve tarihçidir. Kendisi, 13. yüzyıl boyunca Anadolu Selçuklu Devleti tarihi birincil kaynak yazarı olarak bilinir.
Yazıcıoğlu Ali kimdir?
Yazıcıoğlu Ali, 15. yüzyıl Anadolu'da yetişmiş en önemli tarihçilerimizden biridir.
🔹 Gelelim Türkçemizin önemine ve konuşurlarına. Günümüzde Adriyatik'ten Çin Seddi'ne, Sibirya'dan Akdeniz'e kadar oldukça geniş bir coğrafyada 250 milyonu aşkın insan Türkçe konuşmaktadır.
🔹 Dünyada en fazla konuşulan beşinci dil olan Türkçemizin tam 6 alt grubu ve 39 lehçesi vardır. Bunlardan 100 milyonu ise Anadolu Türkçesi ile iletişim kurar.
🔹 Apayrı kıtalara yayılan milyonlarca Türk ve Türkçe konuşuru, kendi lehçeleriyle coğrafya fark etmeksizin birbirini anlar. Harf değişimleri, farklı alfabe gibi etmenler devreye girdiğinde lehçeler değişkenlik gösterse de Türk lehçeleri konuşurları birbirilerini rahatça anlayabilmektedir.
🔹 Anlattığımız bu duruma "ben" zamirini örnek verebiliriz. Birçok lehçede "ben" olarak geçse de Kazak ve Kırgız Türkçesinde yani Kıpçak grubunda "men" şeklinde karşımıza çıkar. Ama bu yine de biz "men"in ne olduğunu rahatlıkla anlayabiliriz.
🔹 Bir diğer örneğimiz ise günlük hayatta oldukça sık kullandığımız bir kelimeden verelim. Türkiye Türkçesinde "su" bazı lehçelerde "suv" olarak bazısında ise "sub" olarak karşımıza çıkar.
🔹 Örneğin "anne" sözcüğü Kırım Tatar Türkçesinde "ana", yuvarlaklaşması ile meşhur olan Özbek lehçesinde ise "ona" olarak kullanılmaktadır.