Arama
Türk okçularının başarılarının sırrı
"Yâ hakk!" nidasıyla bir solukta atılır ok. Atılmadan evvel de usulü gereği kemankeş ustasının "kemankeş sırrı" kulağa fısıldanır. Kemankeşlik, cesaretin Allah'a tevekkülüyle buluştuğu sanattır. Sanatın ince nüanslarda zenginleştiği kültürümüzde, okçuluğun zarif yüzüğü de dikkat çekecek nitelikte. Okçulukta, ok ve yay dışında, kullanımı kolaylaştırmak ve güvenliği artırmak için kullanılan yardımcı araçlardan zihgir, aynı zamanda değerli taşlarla süslenen bir takı olarak önemli donatılar arasında günümüze kadar geldi.
Sultan İkinci Selim'in saray Şehnamecisi Seyyid Lokman bin Hüseyin El Aşuri'nin metinlerini yazıp, dönemin saray nakkaşlarının üstadı Nakkaş Osman'ın resimlerini yaptığı Kıyafetu'l İhsaniye fi Şemail'i, Osmaniye adlı minyatürlü yazma eserde, yedinci sırada yer alan Sultan İkinci Mehmet portresinde Sultan'ın sağ el başparmağında kırmızı renkli, üzeri süslü olduğu dikkati çeken bir zihgir görülür.
Soylu kesimin avlanmasını tasvir eden bu minyatürde tonlamalar yapılmış, sıvama altın yaldız sürülmüş zemine serpiştirilmiş demetler halinde çiçekler görülür. Avlanan süvariler adlı bu minyatürde avcılardan birinin başparmağında bulunan zihgir dikkat çeker.
Nigari (Haydar Reis, 1491-1572) bir portresinde Kütahya'da şehzadeliği döneminde ok talimi yapan İkinci Selim'i betimler. İki yaprak olarak tasarlanmış olan portrede solda şehzade, arkasında ise bir elinde şehzadenin okunu, diğer elinde ise bir karanfil tutan doğancı dikkat çeker.
Nakkaş Osman, Sultan İkinci Selim'in portresinde sultanı saray giysileri içerisinde asil bir duruşla betimlemiştir. Benzer şekilde sultanın sağ el başparmağında kırmızı mendilinin altında, kırmızı renkli bir zihgir göze çarpar.
Sultan II. Osman ok talimi yaparken betimlenmiştir. Bu minyatürde, Sultan'ın karşısında yukarda duran, ok atılan hedef tahtası (kalın bir ağaç kütüğü); Sultanın çevresinde serpiştirilmiş olarak duran, dört adet süslemeli, işlemeli sadak; biri elinde, diğer ikisi arkasında olmak üzere üç adet süslemeli, çeşitli renklerde yay; Sultan'ın kabza tutan sol el bileğine bağlanmış olan beyaz renkli bilek siperi; Sultanın sağ elinde ok ve oku tutan elinin başparmağında zihgir görülmektedir. Bir okçunun taşıması gereken tüm donatı ve araçların Sultanın çevresinde betimlenmesi, Sultan II. Osman'ın okçu padişahlardan olduğunu göstermesi açısından dikkat çekicidir.
(Derlenmiştir.)