Arama
Türkiye’nin tarihi çarşıları hakkında 15 bilgi
Ülkemizin değerlerinden olan tarihi çarşılarımızın kimi Selçuklu başkentinde ticaretin kalbi olurken kimi de yaklaşık 130 yıllık geçmişiyle türkülerimize misafir edildi. Tarihi çarşılar, yangın gibi çeşitli zorluklardan geçseler de asırlık geçmişlerini, yöresel ürünler veya hediyelik eşyalar ile yaşatmaya devam ediyorlar. Sizler için, 15 maddede tarihi çarşılarımız hakkında bilgiler derledik.
Kim tarafından inşa edildi?
Osmanlı Devleti'nin eski ikinci payitahtı Edirne'de, Mimar Sinan tarafından yapılan tarihi Ali Paşa Çarşısı, günümüzde de alışverişin merkezi olmaya devam ediyor.
Çarşıda neler bulunuyor?
Kanuni Sultan Süleyman'ın Sadrazamı Hersekli Semiz Ali Paşa tarafından 1565 yılında Babaeski'deki Ali Paşa Camisi vakfının mülkü olan ve Mimar Sinan'a yaptırılan çarşıda, günümüzde 135 dükkanda hediyelik eşya, giyim, ayakkabı ve züccaciye satışı yapılıyor. Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait olan ve içerisindeki dükkanları kiraya verilen çarşı, yöre halkının yanı sıra, turistlerin de alışveriş için tercih ettiği mekanların başında geliyor. 300 metre uzunluğundaki çarşımızın içinde 128 dışında 7 dükkan yer alıyor.
Özelliği nedir?
Avrupa'da birçok devlet daha ortada yokken tarihi çarşı ayaktaydı. 1800'lü yıllarda içerisinde değerli mücevherat ve altınların satıldığı, 100 bekçinin çalıştığı değerli bir çarşıdır. Hatta çarşıda vakti zamanında padişahların tebdil-i kıyafetle alışveriş yaptığı söylenir. Sultanlar şehri Edirne'nin görülmesi gereken önemli tarihi yapılarındandır. Mimarisi dolayısıyla yazın daha serin, kışın da daha sıcaktır.
Şanlıurfa'da, bünyesinde Bakırcılar Çarşısı, Eskici Pazarı, Gümrük Hanı gibi birçok çarşı ve pazarın yer aldığı Tarihi Kapalı Çarşı, ziyaretçilere farklı bir atmosfer yaşatıyor.
Özelliği nedir?
Geleneksel mimariyle şekillendirilen Kazaz (Bedesten), Sipahi Pazarı, Kınacı Pazarı, Bakırcılar Çarşısı, Eskici Pazarı, Kuyumcular Çarşısı, Kunduracılar Pazarı ve Gümrük Hanı gibi tarihi öneme sahip pek çok çarşının bulunduğu Tarihi Kapalı Çarşı, kentin ticari hareketliliğinin en yoğun olduğu alışveriş merkezleri arasında yer alıyor.
Çarşıda neler bulunuyor?
Her yıl kente gelen yerli ve yabancı ziyaretçilerin yanı sıra köylerden şehir merkezine gelen aileler, yöresel giysi ve aksesuarlar, bakır süs eşyaları, ev gereçleri ve hediyelik eşya ihtiyaçlarını buralardan karşılıyor. Günümüzde yöresel giysi ve aksesuarların satıldığı çarşı olarak kullanılan Şanlıurfa Bedesteni, Anadolu'da otantik değerini yitirmeyen ender çarşılardan biri olarak kabul ediliyor.
Amasya'nın Merzifon ilçesindeki ayakkabıcı, terzi, kasap gibi farklı alanlarda pek çok esnafın faaliyet gösterdiği Merzifon Arastası, yüzyıllardır bölgenin ticaret merkezi olma özelliğini koruyor.
Özelliği nedir?
Amasya'da, 400 yılı aşkın geçmişe sahip Merzifon Arastası, ayakkabıcı, terzi, kasap gibi farklı alanlarda pek çok esnafa ekmek kapısı oluyor. Merzifon Arastası, ilçenin stratejik yapısı dolayısıyla kervanların sıkça uğradığı ve Osmanlı döneminde ekonominin canlı tutulduğu bir çarşı olarak biliniyor.
Çarşıda neler bulunuyor?
İlçede 17. yüzyılda yapılan Karamustafa Paşa Külliyesi dahilindeki en önemli yapılardan olan bedesten, etrafını sarmış tarihi çarşıda ayakkabıcılar sokağı, terziler sokağı, kasaplar sokağı, pideciler sokağı gibi bölümlerden oluşuyor. Geleneksel alışverişin simgesi olan tarihi çarşıdaki bazı esnaf, unutulmaya yüz tutmuş bakırcılık, semercilik gibi meslekleri ayakta tutmaya çalışıyor.
Bölgede kına gecesi, düğün, doğum, bayram gibi özel gün alışverişlerini yapmak ve yöresel yiyeceklerle geleneksel el sanatları ürünleri almak isteyenler, soluğu Merzifon Arastası'nda alıyor. Tarihi çarşıda 300 dükkanda giyimden gıdaya, ev eşyasından lokantaya kadar çeşitli sektörlerde hizmet veren esnaf, geleneksel esnaf kültürünü de yaşatmaya çalışıyor.
Kayseri'de 12. yüzyılda yapımına başlanan ve geçirdiği yangınlar sonucu sürekli yenilenen Kapalı Çarşı, mimarisi, yöresel ürünleri ve nostaljik yapısıyla her dönem ilgi görüyor.
Özelliği nedir?
Doğalgaz ile ısıtılan 800 yıllık çarşı, mimarisi, yöresel ürünleri ve nostaljik yapısıyla yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çektiği gibi her dönem ekonomik hareketliliğini de koruyor.
El arabasıyla sürekli mal taşıyan hamalların, esnafa ve müşteriye çay yetiştirmeye çalışan çaycının da ekmeğini kazandığı tarihi çarşı, alışveriş merkezlerine rağmen önemini koruyor.
Çarşıda neler bulunuyor?
Eskiden yapılan mesleklere göre sokaklarının isimlendirildiği çarşıda 910 dükkanda gıdadan giyime, çeyiz eşyasından mutfak eşyasına kadar pek çok ürün satılıyor.
Eski el dokuması halı ve kilimlerin satışa sunulduğu ve onarımlarının yapıldığı Bedesten bölümü, özellikle yabancı turistlerin uğrak noktaları arasında yer alıyor.
Bir dönemin büyük ticari bölgesi kabul edilen tarihi Muğla Arastası, şehrin tüm temel ihtiyaçlarının karşılandığı 100'ü aşkın dükkanla, bugün dahi halkın vazgeçilmezi arasında bulunuyor.
Özelliği nedir?
Muğla, arastasıyla, tarihi camileriyle, dergahlarıyla, sivil mimari örneği içeren mekanlarıyla ve konutlarıyla tipik bir Türk İslam şehri olması özelliğiyle dikkati çekiyor. Menteşe ilçesindeki tarihi arasta (çarşı), Anadolu Beylikleri döneminden bugüne "yeryüzü cenneti" olarak anılan kültür turizminin de vazgeçilmez noktalarından Muğla için önemini koruyor.
Muğla'nın eski kervan yolu güzergahı üzerinde kuzey-güney, doğu-batı akslarının kesiştiği noktada yer alan geleneksel ticaret merkezi arasta, tarihi dokusu sivil mimari özelliklerini yansıtan, ticari yoğunluğa sahip bir bölge olarak biliniyor.
Çarşıda neler bulunuyor?
Yerli ve yabancı turistlerin yanı sıra üniversite öğrencilerinin de uğrak yeri olan tarihi arastada, unutulmaya yüz tutmuş semerci, ayakkabıcı, berber, nalbur, bakırcı ve sandaletçi gibi farklı meslek dallarından ustalar faaliyet gösteriyor.