Arama
Üç aylarda başlayan dini seferberlik: Cerre çıkmak
Osmanlı Devleti kuruluşundan itibaren içerisinde barındırdığı alimler, inşa ettiği medreseler ve yetiştirdiği öğrencilerle ilme verdiği önemi gösterir. Çağları aşan Osmanlı medeniyeti, muhteşem örnekliğiyle günümüze ışık tutar. Toplumun da eğitim seviyesini önemseyen Osmanlılar, her yıl gerçekleşen cerre çıkma etkinliği ile bunu sağlamaya çalışır.
Medreseler başkenti Bursa
🔷 Osmanlı'nın ilim adamı yetiştirmesine verdiği önem devletin ilk elli yılında apaçık bir şekilde görülür. Devletin kuruluş felsefesi kurulan medreselerle açığa çıkar.
🔷 I. Murad, Yıldırım Bayezid, Çelebi Mehmed, II. Murad ve bazı devlet adamlarının yaptırdığı yirmi bir medrese ile Bursa cazip bir ilim merkezi haline gelir. Daha sonra başta Edirne ve İstanbul olmak üzere pek çok şehirde mektepler açılır.
🔷 Eğitime bu denli önem veren Osmanlı Devleti, halkın ilim seviyesinin artması için bir uygulama başlatır. Sözlükte "çekmek, kendine doğru çekmek, celbetmek" anlamına gelen ve daha çok "cerre çıkmak" şeklinde kullanılan bu uygulama, Osmanlı'nın kurulduğu zamandan itibaren varlığını sürdürür.
🔷 Osmanlı eğitim sisteminde sıbyan mektebinden sonra ileri düzeyde eğitim veren orta ve yüksek dereceli kurumlara medrese denir. Medreseler genellikle külliye formunda inşa edilen yapıların içinde bir parça olarak yer alan eğitim kurumlarıdır.
🔷 Külliyede hamam, dârüşşifâ, imaret, cami ve medrese bir aradadır. Medreselerde, eyvân denilen dershaneler, müderrislerin odaları, ibadet için mescit, kütüphane, şifâhâne, talebe için odalar, hamam ve yemekhane bulunur.
🔷 Osmanlı toplumunda dini seferberlik üç aylar içerisinde gerçekleşir. Müderris ve talebeler yılın dokuz ayı medresede eğitim görür. Recep, Şaban ve Ramazan ayından oluşan üç aylarda cerre çıkarlar.
🔷 Recep ayı birlikte başlayan bu uygulamada şehir, kasaba ve köylere gidilerek camilerde vaaz verilir, Kur'an okunur ve diğer din hizmetleriyle halka İslam anlatılır, sorular cevaplandırılır ve çocukların yetişmesine yardımcı olunur.
🔷 Cer uygulaması özellikle Ramazan ayında yoğunlaşır. Talebeler gittikleri yerlerin cami ve mescitlerinde sabah, öğle ve sahur vakitlerinde okudukları hatimler, kıldırdıkları teravih namazları ile yoğun bir faaliyete girişir.
🔷 Ramazan ayının manevi atmosferini halka olumlu bir şekilde yaşatmaya gayret eden talebeler, toplumun sempatisini ve gönlünü kazanırlar.
(X) Dört fıkıh mezhebiyle eğitim veren ilk İslam üniversitesi: Müstansıriyye