Arama
Yahya Kemal'i derinden sarsan olay: Hırka-i Saadet'i ziyareti
Yahya Kemal, şiirleri ve düşünceleriyle dönemine damgasını vuran isimlerden biriydi. Osmanlı'dan edindiği zengin kültürel birikimin yanında şiir, müzik, resim, mimarî hakkında bilgileri ile insanları kendine hayran bırakırdı. 14 Şubat 1921 tarihinde yayımlanan ''Hilafete Yakın Bir Gün'' başlıklı yazısında, kendisini derinden sarsan bir olayı kaleme aldı. Topkapı Sarayı'ndaki Hırka-i Saadet Dairesi'ni ziyaret ettiğinde o güne kadar bilmediği bir gerçekle karşılaştı.
Şairler ve yazarların çevresinde genellikle sohbet halkası oluşur. Bunlardan biri de Yahya Kemal'di. Osmanlı'dan edindiği zengin kültürel birikimin yanında şiir, müzik, resim, mimarî hakkında bilgileri ile insanları kendine hayran bırakırdı.
📌 1921-1922 yıllarında yazdığı "Topkapı Sarayı'nda", "Ezan ve Kur'an", "Ezansız Semtler", "Bir Rüyada Gördüğümüz Eyüb" yazılarında, Türk milletinin dinine olan bağlılığını tarih, örf, mimari, mûsiki ve benzeri bin yıllık kültür birikiminin perspektifinden gösterir.
📌 "Süleymaniye'de Bayram Sabahı" başta olmak üzere, "Itrî", "Ziyaret", "Atik Vâlide'den İnen Sokakta", "Koca Mustâpaşa", "Ufuklar", "O Taraf", "Selimnâme" ve "Ezân-ı Muhammedî" şiirleri Yahya Kemal'in dinî duygularını derin ve samimi bir şekilde aksettirir.
Yahya Kemal'in şarkılara dönüşen şiirleri
📌 Yahya Kemal, şehrin işgal altında olduğu zor zamanlardan 1954 yılına kadar, İstanbul hakkında birçok yazı kaleme aldı. Bu yazılar şairin ölümünden sonra, 1964'te Nihad Sami Banarlı tarafından bir araya getirilerek "Aziz İstanbul" ismiyle yayımlandı.
📌 Yazıların ortak noktası, tarihin dönüm noktası olan İstanbul'un fethiydi. Bu tarihten sonra şehrin gelişimini anlatan Yahya Kemal, fethin önemini okuyucularına aktardı.
Fetih ile İstanbul Türk çehresine bürünmüştür.
📌 Yahya Kemal Aziz İstanbul eserindeki "Hilafete Yakın Bir Gün" başlıklı yazısında, kendisini derinden etkileyen bir olayı kaleme aldı.
📌 O günlerde şehir işgal altındaydı ve Topkapı Sarayı'nın yağmalanacağı dedikodusu ortaya atılmıştı. Bunun üzerine sarayı ziyaret eden Yahya Kemal, oradaki intibalarını ve hissiyatını 14 Şubat 1921 tarihli İleri gazetesinde yayımlanan ''Hilafete Yakın Bir Gün'' başlıklı yazısında kaleme aldı.
📌 Onun için Topkapı Sarayı, dört duvar olmanın ötesinde bir ruh barındırır:
"Bazı yerler vardır ki, ruh eser" derler. Topkapı Sarayı'nda bir gün geçiren insan, bu sözün kuvvetini derinden derine duyar. Son iki buçuk senenin üzüntülü günlerinden birkaçını Topkapı Sarayı'nın odalarında, sofalarında, bahçelerinde geçirdim. Her ziyaretimde de bu saraydan soğuk bir demir, kızgın bir ateşten nasıl çıkarsa öyle çıktı."
📌 Yahya Kemal yazısının devamında Hırka-i Saadet Dairesi ziyaretini anlatır. Bu ziyaret, daha önce bilmediği düşüncelere kapı aralar.
"Revan Köşkü'nde gezerken kulağıma derinden bir Kur'an sesi geldi. Birdenbire İslam mimarisini tam manasıyla gördüm. Çünkü İslam mimarisinin içinde bir ruh gibi muhakkak rahle başında Kur'an sesi lazım. O ses olmadığı zaman bu mimari kuru bir şekilde görünüyor. Bu fikrimi rehberim Lütfi Bey'e söyledim. Ve bu Kur'an sesinin nereden geldiğini sordum.
"Hırka-i Saadet Dâiresi'nden." dedi. Yavaş yavaş sesin geldiği pencereye yaklaştık. Baktım. Yeşil, yemyeşil, ruhani yeşil bir daire. Pencereye arkasını çevirmiş bir hafız, öteki âleme dalmış bir ruhun istirahatiyle okuyor; diğer hafız da gözlerini yummuş bir köşede tespihini çekerek bekliyor.