Arama
Yapımı 66 yıl süren Osmanlı camisi: Yeni Camii
Osmanlı sultanları tarafından yaptırılan en büyük camilerden biri olan Eminönü'ndeki Yeni Camii, tam 66 yılda tamamlandı. Böylece yapı, Osmanlı mimarisinin en uzun sürede tamamlanan külliyesi unvanına sahip oldu. İşte yapım sürecinde üç mimar ve yedi padişah gören, İstanbul'un tarihi siluetinde önemli rol oynayan Yeni Camii'nin hikayesi...
Cami mekânına biri kuzeyde revaklı avluya açılan, ikisi yanlarda bulunan üç kapıdan geçilerek ulaşılmakta, ayrıca mihrap yönünde yanlarda birer küçük kapı daha bulunmaktadır. Yapıda aydınlanmayı sağlayan pencereler altı sıra halinde düzenlenmiştir.
Mihrap duvarında altta tek sıra, diğer cephelerde alttan ilk iki sıra pencereler dikdörtgen açıklıklı ve söveli biçimde düzenlenmiştir. Yalnızca mihrap duvarında hünkâr mahfiline açılan ikinci sıra pencereler dikdörtgendir. Yarım kubbeler üzerindeki beşinci sıra pencereler yuvarlak kemerli, diğer pencereler ise sivri kemerli olarak düzenlenmiştir.
Merkezi planlı, revaklı avlunun cami, klasik Osmanlı mimarisinin bir örneğidir. Yeni Camii'nin asıl özelliği, camiye bitişik bir kemer üzerine yapılan ve 17. yüzyıl Türk mimarlığının en güzel örneklerinden biri olan hünkar kasrıdır.
Yapıldığı yıllarda Valide Sultan, daha sonra da padişah ve sultanlar namazdan ve dini törenlerden önce buraya gelerek bir süre dinlenmişlerdir. İşçiliği, içerideki çinili ocaklar, duvarları kaplayan çini panolar ve renkli cam ve pencereler görülmeye değerdir.
Yeni Camii iki yanda yer alan, üstte geniş bir saçakla örtülü, sütunlar üzerinde mukarnaslı başlıklara oturan sivri kemerli galerili cepheleriyle oldukça hareketli bir görünüme sahiptir. Bu cepheler dışa taşkın duvar payandaları ile üçe bölünmüştür. Tek katlı olarak düzenlenen kuzey bölümlerinde yan girişler bulunmaktadır; bunların üzerleri pandantiflerle geçişleri sağlanan üç kubbe ile örtülmüştür.
Cami içinde mihrap yönü dışındaki üç yönde bir mahfil "U" şeklinde harimi çevrelemektedir. İki yanda tıpkı dıştaki galerilerde görüldüğü gibi mukarnaslı başlıklara sahip sütunların taşıdığı sivri kemerlerin bir büyük, bir küçük halinde alternatif dizilmesiyle bir hareketlilik oluşmuş, aynı şekilde kemer yükseklikleri de alternatif düzenlenmiştir. Kemerlerde iki renkli taş alternatif biçimde kullanılmıştır.
Kuzeydeki mahfil ise yalnızca kapı önünde ikisi sütun olan, yanlarda üçer kalın pâyeye oturan sivri kemerlerle taşınmaktadır. Geometrik kompozisyonlu ajurlu şebekelere sahip mahfillere dıştan iki yanda yer alan duvar pâyeleri içinden çıkılarak ulaşılmaktadır.
Yeni Camii'nin dış avlu duvarı, darülkurra ve sıbyan mektebi trafiği rahatlatmak amacıyla 19. yüzyılda yıkılmış ve böylece külliye bütünlüğünü bozulmuştur. Yapı 1912-1913 yıllarında onarım görmüştür. 2005-2009 yılları arasında da Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından hünkar kasrı restore edilmiştir.