Yassıada'da yargılanan kadın milletvekilleri
27 Mayıs 1960'de Cumhuriyet tarihimize kara bir leke olarak geçen olaylardan biri yaşandı. Türk Silahlı Kuvvetleri'ne mensup bir grup subay, Demokrat Parti'nin Türkiye'yi baskı yönetimine ve halkı kutuplaşmaya götürdüğü gerekçesiyle yönetime el koydu. 27 Mayıs Darbesi, Türkiye'de meydana gelen ilk askeri darbeydi. Bu darbe sonucunda Milli Birlik Komitesi, anayasa ve TBMM'yi feshetti. Antidemokratik yöntemlerle Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes ile Demokrat Parti milletvekilleri tutuklanarak Yassıada mahkemelerinde yargılandı. Yargılananlar arasında kadın milletvekilleri de vardı.
Giriş Tarihi: 25.10.2023
11:19
Güncelleme Tarihi: 26.10.2023
09:45
🔹 Demokrat Parti'nin kuruluş felsefesi, genel itibarıyla demokrasi, özgürlük ve eşitlikten oluşuyordu. Adnan Menderes, işçilere grev hakkı verilmesine kadar o döneme kadar hiç bahsi geçmemiş düşünceleri dile getirdi.
🔹 Kadın hakları ve kadınların partide aktif rol alması konusu hem Adnan Menderes'in hem de Celal Bayar'ın önem verdiği konulardan biriydi. Bu yüzden parti politikası açısından önem arz ediyordu. Partiler arasında, ilk defa Demokrat Parti Kadın Kolları kurdu.
Darağacında bir başbakan Adnan Menderes
Demokrat Parti'deki Kadın Milletvekilleri
🔹 Demokrat Parti'deki kadın milletvekilleri eğitim seviyeleri yüksek ve kültürlü kimselerden oluşuyordu. Milletvekillerinin meslekleri hukukçu, öğretmen, akademisyen ve gazeteciydi.
Hilal Ülman kimdir?
🔹 Uzun yıllar tarih öğretmenliği yapan Hilal Ülman, 1957 yılında Demokrat Parti'den milletvekili seçildi. Yassıada'da Yüksek Adalet Divanı'nda yargılanarak hapis cezası aldıktan sonra af yasasıyla serbest kaldı.
Hatice Nazlı Tlabar kimdir?
🔹 Üç dönem Demokrat Parti milletvekilliği görevinde bulunan Hatice Nazlı Tlabar , Osmanlı'nın son sadrazamı Ahmet Tevfik Paşa ve Dahiliye Nazırı Mehmed Memduh Paşa'nın torunu avukat Mazlum Bey'in kızıydı. Yurtdışında felsefe eğitimi aldı. Dört dil bilen Tlabar, Belçika ve Avusturya'da dergilerde Türkiye temsilciliği görevinde bulundu.
🔹 1946'da Demokrat Parti kurulduktan hemen sonra partiye üye oldu. Adnan Menderes, Tlabar'a İstanbul'un propagandasını emanet etti. Pek çok hayır kuruluşunda da görev aldı ve Yenişehir'de kendi imkanlarıyla bir çocuk bakımevi açtı.
Yassıada'ya dair özel hatıralar
Perihan Arıburun kimdir?
🔹 Sadrazam torunu Perihan Arıburun, Demokrat Parti'nin son dönem milletvekiliydi aynı zamanda Türkiye'nin ilk hukukçularındandı. Milletvekilliğinden önce hakim yardımcılığı yaptı.
Necla Tekinel kimdir?
🔹 Serbest avukatlık yapan Necla Tekinel, mecliste on bir ve on yedinci dönem milletvekilliği yaptı. Sarıyer İlçe Teşkilatı'nın kuruluşunda etkili oldu. İstanbul Belediye Meclisi ve Encümen Üyeliği yaptı.
Adnan Menderes kimdir?
Piraye Levent kimdir?
🔹 Piray Levent, son dönem milletvekillerindendi. Eczacı olan Levent, Aydın'ın ilk kadın milletvekiliydi.
🔹 27 Mayıs 1960 askeri darbesinden sonra Yassıada'da yargılandı. Levent'in adı, 2015 yılında Aydın'da açılan bir parkta yaşatılmaktadır.