Arama
Minyatürler ile Yavuz Sultan Selim
İktidar dönemi tarihi bir dönemeç olan Yavuz Sultan Selim güçlü imajı, kararlı duruşu ve tarihi karakteri ile Osmanlı Devleti'nin en çok tanınan ve sevilen padişahlarından biridir. Meseleleri kökten çözmeye çalışması ve yenilikçi tavırları ile devleti her alanda güçlendiren I. Selim'in seferleri ve hayatı, muhtelif kaynaklarda minyatürlerle tasvir edilir. Hünername ve Selimname'de bulunan birbirinden değerli minyatürleri sizler için bir araya getirdik.
◼ Şehzadelik yıllarından itibaren devlet meseleleri ile yakından ilgilenen Sultan I. Selim, 24 yıl Trabzon Sancak Beyi olarak görev yapar. Trabzon'da iyi bir idareci olabilmek için askeri ve sosyal tecrübeler kazanan Sultan, bilhassa Gürcüler ve Şah İsmail'in faaliyetlerini yakından takip eder. Şah İsmail ve Doğu meselesi gençliğinden itibaren Yavuz Sultan Selim'in ana meselesi olur.
◼ Yavuz Sultan Selim'in şehzadelik zamanlarını tasvir eden bir minyatür. Şehzade iken de etrafındaki alimlere ve lalalara değer veren Sultan I. Selim, iştişare kararlarına uymaya gayret eden bir hükümdardır.
◾ Kaynak: Şükrî-yi Bitlisî, Selimnâme
Selimnâme'de bulunan çizimler kimin?
Selimnâme, Yavuz Sultan Selim dönemine dair toplam yirmi dört adet minyatür barındırır. Buyönü ile çok değerli bir tarihi evrak olan Selimnâme adeta günümüze ışık tutar. Eserdeki minyatürler çizim tekniği olarak Farisi etkisindedir. Selimnâme'de mnaytürleri çizen nakkaş hakkında bir bilgi yoktur. Konu ile alakalaı yapılan araştırmalar da Tebriz'den getirilen nakkaş Pir Alhmet bin İskender'in adı öne çıkar. Lakin nakkaşın bu kişi olup olmadığı da belli değildir. Ayrıca Pir Ahmet bin İskender'in hayatıyla alakalı bilgi mevcut değildir. Maalesef Selimnâme'deki eşsiz minyatürlerin altında müellifini belli edecek bir imza bulunmaz.
◼ Minyatürde Yavuz Sultan Selim ve Kırım Hanı Mengli Giray resmedilir. I. Selim Kırım Hanı Mengli Giray'ın kızı Ayşe Hafsa ile evlenir. Kırım Hanları Osmanlı bürokrasisi içerisinde değerli bir noktadadır.
◾ Kaynak: Şükrî-yi Bitlisî, Selimnâme
◼ Trabzon yıllarında babası Sultan II. Bayezid'i Safeviler'in büyüyüp genişlemesi ile alakalı meselelerden sürekli haberdar eden I. Selim, ilerleyen Şii tehlikesine karşı harekete geçer. Öncelikle İspir ve Bayburt'u ele geçirerek Safeviler tarafından baskı gören Sünni halkı emniyet içinde Trabzon'a gönderen Yavuz, Erzincan önlerinde Şah İsmail'in gönderdiği orduyu bozguna uğratır. Böylece bölgeye sükunet kazandırır.
◾ Minyatür: Şükrî-yi Bitlisî, Selimnâme
◼ Çaldıran dönüşü alınan kalelerden olan Kemah Kalesi önünde Safeviler ile yaşanan savaşı gösteren minyatür, bize Anadolu'daki var olan Safevi gücü hakkında nüveler verir.
◾ Kaynak: Şükrî-yi Bitlisî, Selimnâme