Arama
Yıldız Albümleri’nden fotoğraflarla Abdülhamid’in hizmetleri
Üç kıtaya hükmeden büyük bir imparatorluğun en zor dönemlerinin mirasını omuzlarına alan bir hükümdardı, Abdülhamid. Devlet-i Aliyye'nin 34'üncü padişahı ve İslâm'ın 113'üncü halifesi olarak, dünyanın en buhranlı döneminde tahta çıkmıştı. Osmanlı Devleti'nin yükselmesi için bilim, teknoloji ve sanayiye daima büyük önem verdi. Özel merakı olan Yıldız Albümleri'nden fotoğraflarla, Sultan Abdülhamid'in bu topraklara yaptığı hizmetleri sizlerle buluşturuyoruz.
19'uncu yüzyılın ikinci yarısı ile birlikte başlayan demiryolu hamlesi, yeni yerlerin ulaşılabilir olmasını sağlamıştı. Özellikle Balkan coğrafyası, bu konuda başı çeker.
Fotoğrafçılar, bilinmeyenleri keşfetmek için, bu yeni yolları izleyerek yeni yerleri fotoğraf düzlemine taşımışlardı.
Yıldız Sarayı Fotoğraf Koleksiyonu içinde, çok farklı fotoğrafçıların Balkan coğrafyasına dair birçok albümünün olması, buralara olan ilgiyi açıklayabilir. Şüphesiz ki bu ilginin, sadece Osmanlı'da değil, başka ülkelerde de olduğunu 19'uncu yüzyılda Balkanlarda gelişen olaylarla anlamak mümkün.
Üç kıtaya yayılmış imparatorluğun her kendi, ulaşılması gereken yerlerdi.
Buralara atanan yöneticiler aracılığıyla yöreye ait bilgiler, tabii ki başkente geliyordu. Ancak Sultan'ın bu bilgilerin yanı sıra, "gerçeğin temsili olan fotoğraf" aracılığı ile de bu kentlerin bilgisine sahip olmak istediği biliniyor.
Bu kentlerin içinde, en ilgi çekeni şüphesiz ki Kudüs'tür. Kudüs üzerine birçok albümün olması, bu merakın ifadesidir.
Osmanlı'nın yüzlerce yıllık serüveninde, imparatorluğun devamlılığını sağlayan Anadolu insanıydı. Anadolu insanının yaşadığı kentler, Sultan Abdülhamid'in ilgisini her zaman çekmişti.
Bu ilgi, fotoğraflarda karşılık buldu. Yıldız Sarayı Fotoğraf Koleksiyonu içinde, 19'uncu yüzyıl Anadolu kentlerinin büyük çoğunluğunun fotoğrafları yer alır.
Fotoğraflar genel görünüşlerden, sokak aralarına kadar, kentlerin bilgilerini içerir. Sultanın bu fotoğraflara çok ayrıntılı baktığı fotoğraflarda yer alan olumsuzlukları dile getirdiği bilinen bir gerçekti.
İstanbul, kurulduğu ilk zamanlardan bu yana, dünyanın ilgisinin merkezi olmuştu. Büyüleyici güzellikteki bu şehir, Yıldız Sarayı Fotoğraf Koleksiyonu içinde de önemli bir yer tutar.
Osmanlı'nın bir taraftan modernleşme hamleleri, diğer tarafta ise geleneği sürdürme iradesi. Bu ikisinin birbirini geliştiren iki dinamik olduğunun en iyi örneği Hereke'de kendini gösterir.
Hereke halı fabrikası, Osmanlı'nın kültürel birikiminin hayat bulduğu en önemli göstergelerden biri. Gelenekleriyle var olan Alman İmparatoru Kaizer II. Willheim'in bizzat Hereke Halı Fabrikasını ziyaret etmesi, Osmanlı'nın geleneğini tanıma isteğinin karşılığı olarak yorumlanabilir.
Sultan Abdülhamid, "geleneğe dair" bir anlayışla gelenek ile yenileşme arasında iyi bir denge kurabilmiş, ender liderlerden biridir.