Arama
Yunan Devleti nasıl kuruldu?
Rusların Osmanlı ile savaşa tutuştuğu bir dönemde, Rumlar da isyan hareketlerine başlamışlardı. Fransız İhtilali'nin yaydığı milliyetçilik, bağımsızlık fikirlerinden diğer milletler gibi Yunanlılar da etkilenmişler ve Osmanlı'dan kopmanın hayalini kurmuşlardı. Osmanlı aleyhinde propagandalara başlamışlar, İngiltere, Fransa ve Rusya'nın desteğiyle bağımsızlıklarını ilan etmişlerdi. Yunanistan'ın kurulmasıyla ilk kez imparatorluk tebaasından bir grup bağımsızlık kazanmış ve Osmanlı'nın parçalanma sürecini başlatmıştı. Yunanistan'ın yayılmacılık hırsı kısa süre sonra, başta Adalar konusu olmak üzere bölgede yeni gerilimlerin yaşanmasına sebebiyet verecekti.
Helen hayranlığı etkisiyle Avrupa aristokrasisi ve aydınları, Rum isyanını Helenlerin özgürlük mücadelesi ve bir Hristiyanlık davası olarak coşkuyla alkışladılar.
Avrupa'nın dört bir tarafında Helen Dostluk Komiteleri kuruldu, birçok kişi Rumlara sağladıkları maddi ve manevi destekle yetinmeyerek gönüllü savaşçılar olarak Mora'ya geldiler.
1822'de İngiliz Dışişleri Bakanlığı'na, Georg Cannig'in atanması, 1825'te de Çar I. Aleksandır'ın ölmesi üzerine tahta I. Nikola'nın geçmesi, Osmanlıların Mora'daki işini çıkmaza soktu. Zira Cannig tam bir Helenist'ti, I. Nikola ise Osmanlıların tamamen tarih sahnesinden silinmesini şiar edinmişti.
Hâlbuki Mısır'ın güçlü valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın oğlu İbrahim Paşa 1825'te Osmanlı ve Mısır kuvvetleriyle Mora'ya çıkmış ve yavaş yavaş asileri tenkil etmeye başlamıştı.
İngilizlerin Cannig'in başını çektiği yeni Helenist politikasından son derece rahatsız olan ve ulusal ayaklanmalara karşı olan Metternich, bu meseleyi görüşmek üzere, Petersburg'da, İngiltere'nin katılmadığı, bir konferans tertipledi.
Rumlar, konferansta Rusya'nın üç özerk prenslikten oluşacak bir Yunanistan kurulması teklifini reddettiler ve İngiltere'ye yanaştılar.
Bir çözüme ulaşamayan konferans sonunda Osmanlılardan Rumlara bazı ayrıcalıklar vermesi istendi. İbrahim Paşa'nın asileri tamamen ezmeye yaklaştığı bir sırada, İngiltere ve Rusya 4 Nisan 1827 tarihli Petersburg Protokolü'yle Mora'nın özerk olması konusunda anlaştılar.
Avusturya ve Prusya'nın itirazlarına rağmen Fransa da 6 Temmuz'da imzalanan Londra Protokolü'yle bu karara destek verdi. Osmanlı hükümeti Londra'da alınan kararları, içişlerine müdahale olarak değerlendirip reddetti.
İkinci bir notanın da reddedilmesi üzerine İngiltere, Rusya ve Fransa kuvvetlerinden oluşan bir müttefik donanması 20 Ekim'de Navarin'de demirli Osmanlı-Mısır donanmasını yaktı.
Osmanlıların yine Rumlara özerklik verilmesini reddetmeleri üzerine Rusya 26 Nisan 1827'de Osmanlılara karşı harp ilan etti.