Arama
Besin zehirlenmesi nedir? Besin zehirlenmesinden korunma yolları nelerdir?
Bakteriler, virüsler ya da kirlenmiş yiyeceklerin tüketilmesiyle ortaya çıkan besin zehirlenmelerinde genellikle hasta kendi kendine iyileşse de bazı vakalar ölümcül düzeye ulaşabiliyor. Sağlığımızı tehdit eden ve besin kaynaklı zehirlenmelere neden olan bakterilerin bu etkilerine karşı kendimizi nasıl korumalıyız? Hangi koşullarda besinler sağlığımızı tehlikeye atıyor? Besin zehirlenmesinden korunma yolları nelerdir?
Besin zehirlenmelerin çoğunda taşıyıcı besin; etler, yumurta ve süt veya deniz ürünleri oluyor. İyi olmayan şartlarda paketlenmeleri, saklanmaları ve hazırlanmaları gibi durumlarda besinlerdeki mikroorganizmalar çoğalıyor ve salgıladıkları toksinler de besin zehirlenmelerine yol açıyor.
Besin zehirlenmelerinin klasik belirtileri mide bulantısı, kusma ve ishaldir. Besin zehirlenmeleri genellikle, aniden başlar. Mikroorganizmaların bulaştığı besinlerin tüketiminden sonra hastalık belirtileri 30 dakika ile 72 saat arasında ortaya çıkabilir.
İshal, bulantı, kusma, şiddetli karın ağrıları ve karında kramplar gibi sindirim sistemini ilgilendiren şikayetlerin yanı sıra, bazen ateş de görülebilir.
Fakat bireyin mikroorganizmaların bulaştığı besini tüketiminden sonra gösterdiği tepki, zehirlenmenin belirtileri, tüketilen miktara ve kişinin bakteriye karşı gösterdiği duyarlılığa göre değişiklik gösterir. Kimisinde hiç belirti görülmezken, kimisinde de belirtiler çok ağır seyredebilir.
Mutfağa ulaşmadan önce gıdalara çeşitli toz, toprak, haşere, kemirgen, kirli su gibi çeşitli kaynaklardan zararlı maddeler bulaşıp besinler kirlenebilir.
Kusma ve ishal vücudun zehri dışarı atma yöntemlerinden olduğundan dolayı kesinlikle bulantı ve ishalinizi önleyici ilaçlar kullanılmamalıdır.
İshal tedavisinin en iyi şekli; dinlenmek ve bol miktarda temiz içme suyu, ayran, şekersiz çay gibi sıvı tüketmektir. İshal ve kusmayı arttıracak düşüncesiyle hiçbir şey yememek yanlış bir davranıştır.
Yoğurt, pirinç lapası, haşlanmış patates, ekşi elma ve taze şeftali suyu gibi besinleri tüketilmelidir.
Sebzeleri pişirdikten, meyveleri de yıkayıp kabuğunu soyduktan sonra tüketin. Erik, kayısı, incir, üzüm, karpuz gibi meyveler bağırsak hareketlerini arttırdığı için yenmemelidir.
Besin zehirlenmelerinin tedavisi ortaya çıkan bulgulara göre değişir. İshal veya kusma çok şiddetli ise aşırı su kaybı gelişebilir. Bundan dolayı alınan sıvıların içeriği son derece önemlidir ve bir sağlık kuruluşuna danışmadan alınmamalıdır.
Gıda zehirlenme olaylarının çoğu birkaç gün içinde geçebilir. Şiddetli vakalarda, antibiyotik verilebilir. İyileşme süresi enfeksiyonun türüne, söz konusu kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. İshal ve kusma nedeniyle vücudun kaybettiği su düzenli olarak alınan temiz içme suyu, sulandırılmış meyve suyu ya da açık çay içilerek telafi edilmelidir.