Arama
Beyin sağlığı için dikkat edilmesi gerekenler
İnsanların hayatının vazgeçilmez tüm işlevleri sağlıklı bir beyin sayesinde gerçekleşir. Anne karnında başlayan bu süreç ömür boyu da devam eder. Tüketilen besinlerden uyku düzenine, stresten spora kadar birçok nokta beyin sağlığı için önem taşır. Peki, sağlıklı bir beyin için dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? İbn Sina, beyin sağlığı için ne önermiştir?
Kişi erken yatıp güne erken başlandığı zaman vücudun salgıladığı siteroit, melatonin gibi hormonlardan en üst seviyede faydalanır. Bu sayede beyin enerjik algısı yüksek olarak güne başlar.
Aksi takdirde uyku bozuklukları depresyon, gün içinde yorgunluk, konsantrasyon bozuklukları, davranış değişiklikleriyle demans ve parkins gibi hastalıklara neden olur.
Beyni öğrenmelerle aktif tutmak, sağlıklı bir yaşam için en önemli destekleyicilerden biridir. Bu sayede beyin, hücrelerinin gelişimini sağlayıp, hasarlı bir duruma karşı yedekleme sistemi geliştirecektir.
Kitap okuma, bulmaca, sudoku, dil öğrenme, gezi, sohbet, bellek oyunları gibi tekrara dayanmayan aktiviteler beyin sağlığını destekler.
Günümüzde artan teknoloji kullanımı beyin sağlığını olumsuz yönde etkiliyor. Elektromanyetik alan algılamayı etkileyip beyne aşırı yüklenmeye neden oluyor. Bu nedenle de beynin kendini yenilediği uyku anında elektromanyetik etki yapabilecek cep telefonu, televizyon gibi ürünlerin kişinin yakınında olmaması gerekmektedir.
Yoğun ve uzun stres beyin fonksiyonlarını azaltır. Stres karşısında vücut kortizon salgılar. Uzun süreli stres durumlarında aşırı salgılanan kortizon, beyindeki öğrenme ile korku merkezinin bağlantısını normalden daha fazla artırıp öğrenmeyi olumsuz yönde etkiler. Aynı zamanda beynin ön tarafında bulunan karar verme, konsantrasyon, yargılama, neden-sonuç ilişkisi kurma ve sosyal davranışlardan sorumlu olan bölgelerin küçülmesine neden olur.
Beyin sağlığını; obezite, hipertansiyon, diyabet, kolesterol, kalp ve damar sağlığını tehdit eden riskler yakından etkiler. Bu hastalıklar ileriki günlerde inme ve bunamaya neden olabilir.
Hekimleri piri olarak anılan İbn Sina, baş ağrıları için hacamatı önermişti:
"Ateşli baş ağrısı kandan olur. Alameti ise yüz kızarması, damarların barizleşmesi, nabız atılının büyümesidir. İlacı kan vermek ve hacamat (vücuttaki pis kanın atılması) yaptırmaktır. Alınması gereken gıda yumurta sarısı, hindiba ve sirkedir.''
İbn Sina, sesli olarak okumanın beyni güçlendirdiğini dile getirdi:
"Özel olarak yüksek sesle okumak, başı ve baştaki organların hareketini sağlar. Onları ısıtır, temizler ve yeniden güçlendirir. Hızlı yürüyüş kalçaları, uylukları, bacakları ve ayakları hareket ettirir; bunları ısıtır ve güçlendirir. Sportif hareketlerin en dengelisi yavaş yürümektir."