Arama
Doğa olayları hakkında bilinmesi gereken 20 kavram
Dokuzuncu yüzyılda Müslümanlar, yaşadıkları ortamı anlayabilmek için doğa olayları üzerinde kafa yormuş, birtakım sorulara cevap aramışlardır. Örneğin Biruni, medcezirin döngüsel olduğunu ve ayın evrelerindeki değişikliklerden kaynaklandığını söyler. Kindi gibi bazı alimlerse gökyüzünün mavi renkte görünmesi hakkında görüş bildirmiştir. Sizler için hava olayları hakkında aşina olunan veya ilk kez karşılaşacağınız bazı kavramları, açıklamaları ile birlikte listeledik.
Beyaz gökkuşağı sisli ortamda oluşur ve sis yayı/ sis kuşağı olarak da geçer. Sis kuşağı 0.05 milimetreden daha küçük su damlacıklarından oluşur. Küçük damlacıklar ışığı klasik gökkuşağını oluşturan büyük damlalar gibi saçamaz. Burada önemli faktör farklı renkli ışınların dalga boylarıdır. Bu nedenle sis kuşakları oldukça renksizdir. Sadece kırmızı bir dış kenar ile mavimsi iç kenarı olur.
Sadece sisli havalarda değil, bulut kaynaklı olarak havada bir uçaktan da görülebilir. Elbette görebilmek için yere bakıyor olmanız gerekiyor, çünkü beyaz gökkuşağı güneşin tersi istikamette görülebilir.
Huni bulut, alçak seviye kümülonimbus bulutlarının tabanında yer yüzeyine doğru uzanan, dönen bir rüzgara bağlı huni şeklindeki fırtına bulutlarıdır. İlk başta oluşumunda ana bulut tabanında sivilce veya koni şeklinde bir çıkıntıya benzer. Gelişip yere değmesi durumunda kasırga oluşur.
Hem sıcak, hem de soğuk cephede ortaya çıkan oklüzyon cephe, soğuk cephenin hızlı hareket ederek sıcak cepheyle birleşmesi sonucunda yükselir ve yeryüzü ile teması kesilir. Oklüzyon cephe, sıcak ve soğuk cephelerin son döneminde oluşmaktadır. Oklüzyon cepheler, önündeki ve arkasındaki soğuk havanın sıcaklık durumlarına ve karşılıklı ilişkilerine göre üç farklı şekilde oluşabilir.
Antisiklon çevresinde bulunan havaya göre, yüksek basıncı olan bölgedir, genellikle binlerce kilometrelik çapa erişebilen antisiklonlar, ayrıca yüksek veya yüksek basınç sistemi olarak da bilinirler. Antisiklonların, 1000mb ve daha yukarı basınç seviyeleri; haritalarda aynı eksenli dairesel, geniş izobar aralıkları ile gösterilir ve izobar dairelerinin merkezi kabaca yüksek basıncın merkezi olan alanı gösterir.
Ahmak ıslatan yağmur terimi Türkiye'de incecik yağan çisenti için veya ince taneli olmasına karşın insanları ıslatıcı etkisi bunun aksine oldukça etkili, aşırı doygun haldeki sis bulutundan kaynaklanan yağış için kullanılır. Ahmak ıslatan yağmur, özellikle yüksek bölgelerde daha ince yağar, hatta İskoçya'nın dağlık bölgelerinde sık görüldüğünden İskoç Sisi olarak da adlandırılmıştır ve özellikle Britanya'da güneyden gelen tropikal deniz hava akımı ile birleşerek daha etkin biçimde görülür. İnsana sıkıntı veren depresif hava koşulları ve zayıf gün ışığı ahmak ıslatan yağmura eşlik edebilecek diğer olgular olabilir.