Arama
Hastalıkların tedavisine yardımcı olan 10 tıbbi bitki
İlk çağlardan beri hastalıkların tedavisinde bitkiler kullanılırdı. Günümüzde sentetik ilaçlar kullanılsa da yan etkisi büyük bir problem oluşturunca bitkisel tedaviye geri dönüldü. Tedavi araçlarından biri olan bitkiler, ilaca benzer bir etki göstererek bedensel fonksiyonları kuvvetlendirir. Bazı bitkiler ise vücudun zehirli atıklardan temizlenmesine yardımcı olur. İşte hastalıkların tedavisine yardımcı olan 10 tıbbi bitkiyi derledik.
Tüylü, çok yıllık otsu bir tür olan fıtık otunun çiçekleri sarı, kayısı kokulu, gövdenin ucuna doğru daha sık olacak şekilde dizilmiştir. Meyveler kuru, tepesi kanca şeklindeki sert tüylerle çevrelenmiş, koni şeklinde ve sarkıktır. Türkiye'de yaygın olarak bulunur. Az çok gölgeli yerleri, az çok nemli ve kireçli toprakları tercih eder. Sonbaharda köklerin ayrılmasıyla çoğaltılır.
Kullanılan kısım: Sonbaharda çiçekli gövdesi kullanılır.
İçerik: Aromatik yağlar, fenolik maddeler, glikozitler, karbonhidratlar, B, C, K vitaminleri
Tıbbi etkisi: Genel ağrı kesici (analjezik), ses kısıklığını giderici (antiafonik), antibakteriyel, iltihap azaltıcı (antienflamatuvar), yüksek tansiyonu normalleştirici antihipertansif, virüs öldürücü (antiviral), Kanamayı önleyici ve durdurucu (hemostatik), karaciğer koruyucu (hepatoprotektif) , yaranın iyileşmesine yardımcı (sikatrizan)
Kullanım şekli ve dozu: Bir günde 3 ile 5 gram arasında demleme olarak kullanılabilir. Fakat anne adayları ve emzirenler kullanmamalıdır.
Aslanpençesi olarak da bilinen bitki, çok yıllık, otsu bir türdür. Çiçekler 3-5 mm çapında, sarımsı - yeşil, taç yaprakları eksik, gevşek topluluklar halindedir. Avrupa'da bulunan aslanayağı, 500-3000 m yükseklikte bol güneşli veya kısmen gölgeli yerler, nemli topraklarda yetişir. Gübreli, nemli ve bazik toprakları tercih eder. İlkbahar veya sonbaharda doğrudan açık alana ekilen tohumlar veya köklerin ayrılmasıyla çoğaltılır. Aşırı yayılmasını önlemek için bitki meyve vermeden önce çiçeklerin kopartılması gerekir.
Kullanılan kısım: Bitkinin sonbaharda kök, ilkbaharda yaprak ayası kullanılır.
Tıbbi etkisi: Akne sorununu azaltıcı (antiakne), ishal durdurucu (antidiyareik), iltihaplanmayı azaltıcı (antienflamatuvar), menopoza bağlı sorunları hafifletici (antiklimakterik), kanamayı önleyici (hemostatik), yaranın iyileşmesine yardımcı (sikatrizan), deri yarasını tedavi edici (vulnenar)
Kullanım şekli ve dozu: Bir günde 4 gram aslanayağı demlenerek tüketilebilir. Uzun süreli kullanımda menopoza benzer sıkıntılar görülebilir. Yemek olarak genç yapraklar taze olarak salata şeklinde kullanılabilir. Kozmetikte deriyi nemlendirmek ve yumuşatmak için kullanılır.
1.5 m yüksekliğinde, etli yapraklı, gövdesiz, çok yıllık bir tür. Yapraklar tabanda rozet oluşturur. Çiçekler kısa saplı, tüpsü, sarı-turuncu olur. Anavatanı Doğu ve Güney Afrika'dır. Kuzey Afrika, Arabistan yarımadası, Akdeniz ülkeleri, Çin ve Amerika'nın sıcak bölgelerinde yetiştirilir. Türkiye'de Batı Akdeniz bölgesi harabelerinde doğal olarak bulunur. Taze yaprağın içindeki jeli, özü her zaman kullanılabilen aloe veranın özellikle 2 yaşın üzerindeki yaprakları daha etkilidir.
Kullanılan kısım: Yaprakları
İçerik: Reçine, antrakinon glikozitleri, asitler, enzimler, fitosteroller, karbonhidratlar, mineraller, sabit yağlar, tanenler, vitaminler
Tıbbi etkisi: Antibakteriyel, iltihaplanmayı azaltıcı (antienflamatuvar), mantarları öldürücü veya çoğalmalarını durdurucu (antifungal), virüs öldürücü (antiviral), bağışıklık sistemi reaksiyonlarını düzenleyici (immünomodülatör), yaranın iyileşmesine yardımcı özellikle güneş, radyasyon ve kaynar su yanıkları (sikatrizan).
Kullanım şekli ve dozu: Haricen: jel, krem, losyon, şampuan olarak kullanılır. Haricen kullanımda alerjiye neden olabilir. Anne adayları ve emzirenler dâhilen aloe ürünlerini kullanmamalıdır.
Hatmi bitkisi 120 cm yüksekliğinde, kalın rizomlu, çok yıllık bir türdür. Avrupa ve Batı Asya, kuzey Amerika'da yetişir. 1500 m'ye kadar yükseklikte nemli ve tuzlu topraklar, bataklık ve tarla kenarlarında yetişir. Bol güneş alan, nemli, gevşek ve süzek toprakları sever. Taze veya kurutulmuş çiçek ve yaprak, kurutulmuş kökleri kullanılır.
Kullanılan kısım: Sonbaharda en erken 2 yaşındaki bitkilerin kökü, ilkbahar sonu yaprakları, yazın ise çiçek kısmı kullanılır.
İçerik: Aromatik yağlar, fenolik maddeler (fenolik asitler, flavonoitler, kumarinler, tanenler), fitosteroller, nişasta, müsilajlar, pektin
Tıbbi etkisi: İltihaplanmayı azaltıcı (antienflamatuvar), bağırsak içeriğini yumuşatıcı (laksatif), deri yarasını tedavi edici (vulnenar)
Kullanım şekli ve dozu: Günde bir defa kök kısmı yarım gramdan 5 gram arası demleme yöntemi ile tüketilebilir. Yaprakları ise iki ile altı gram arasında demlenir. Fakat diğer ilaçların emilimini geciktirebilir. Anne adayları ve emzirenler kullanmamalıdır. Yemek olarak çiçek ve genç yapraklar taze olarak salata; kök ve yapraklar sebze olarak kullanılır.
2 yıllık, tüylü bir tür olan galabak bitkisinin gövdesi dallanmış, taban yaprakları saplı, alt yüzü tüylüdür. Temmuz - ağustos aylarında açan çiçekler kırmızı - mor (nadiren beyaz), ucu kıvrık uzantılarla çevrili küremsi topluluk oluşturur. Kuzey Amerika ve Avrasya'da yetişen bitki boş alanlar, çalılıklar, akarsu yatakları, orman açıklıklarında yetişir.
Kullanılan kısım: Temmuz ayında kök ve yaprakları, sonbaharda meyve kısmı kullanılır.
İçerik: Acı glikozitler, aromatik yağlar, fenolik maddeler (fenolik asitler, flavonoitler, tanenler), karbonhidratlar (inülin, nişasta), müsilajlar, sabit yağlar, terpenoitler.
Tıbbi etkisi: Mikroorganizmaların gelişmesini durdurucu (antimikrobiyal), yüksek ateşi normale indirici (antipiretik), antiromatizmal, yağlanmayı önleyici (antiseboreik), kasılmayı giderici (antispazmotik), tümör oluşumunu engelleyici (antitümör), kan şekeri düzeyini azaltıcı (hipoglisemik), saç dökülmesini önleyici (propesik), deri yarasını tedavi edici (vulnenar)
Kullanım şekli ve dozu: Kök, yaprakları haşlanırken, altı gram olan galabak bitkisi günde 3 kere kullanılabilir. Diyabetlilerin kullanmaması gerekir. Anne adayları ve emzirenler kullanmamalıdır.
Yemek olarak genç kökler pişirildikten sonra sebze olarak, soyulan yaprak sapları ise taze olarak değerlendirilir.