İbn-i Sina ve kemik kırıkları için önerileri
İbn-i Sina, modern tıbbın kurallarını belirleyen bir İslam alimiydi. Ortaya koyduğu eserlerle Doğu'da "İbn-i Sina", Batı'da "Avicenna" olarak nam salmıştı. Neredeyse tamamı Arapça 276 esere imza atmış, birçok farklı alanda kaleme aldığı bu eserler, yüzyıllar sonra dahi birincil kaynak olarak okutulmuştu. Peki İbn-i Sina kemikler ve eklemlerdeki kırık çıkıklar için ne önerdi? Kemiklerle ilgili hangi tedavi yöntemi günümüzdeki yaklaşımın öncüsü oldu?
Giriş Tarihi: 03.10.2019
09:45
Güncelleme Tarihi: 14.03.2020
12:54
TARİHTE YAZILAN EN ÜNLÜ TIP KİTABI
En önemli eseri olan El Kanun fi't Tıb (Tıbbın Kuralları), İngilizcede The Canon olarak bilinir.
Arapça yazılan kitap, o döneme kadar birçok medeniyet tarafından bir araya getirilen tıbbi bilgileri içeren eşsiz bir kaynak eser olması bakımından, tarihte yazılan en ünlü tıp kitabı olarak kabul edilir.
İbn Sînâ'nın (Avicenna) El Kanun fi't Tıb adlı eserinin ilk kitabının kapak sayfası, takribi 15. yüzyıl. İbn Sînâ eserine Allah'ın (cc) adını överek ve Hz. Muhammed'e (sav) ümmetine ve ashabına salat-ü selam ederek başlar.
'KANUN' ADIYLA TIBBIN KURALLARINI DÜNYAYA ÖĞRETTİ
12'nci yüzyılda, Kanun 'daki temel bilgiler özetlendi; içerdiği fikirler daha anlaşılır hale getirildi ve konularına açıklık getirmek amacıyla şerhler kaleme alındı.
Bunların en popüleri, 1288 yılında ölen İbnü'n Nefis tarafından Suriye'de kaleme alınan Kısa Tıp Kitabı adlı eserdir.
BEŞ CİLTTEN OLUŞAN ÖLÜMSÜZ ESER
Kanun beş kitaptan oluşmaktaydı. Bunlardan birincisi genel tıp prensipleri, ikincisi ilaç bilimi, üçüncüsü vücudun belli bölgelerinde oluşan hastalıklar, dördüncüsü ateşlenmeler ile kemik ve eklemlerdeki kırık-çıkıklar gibi vücudun belli bir bölümüne özgü olmayan hastalıklar ile ilgiliydi.
Son kitap ise ilaç bileşiklerine ilişkin formüller ihtiva ediyordu.
KEMİK KIRIKLARINA NASIL MÜDAHALE EDİLMELİ?
Kırıklar hakkında dördüncü kitap, iki risaleden oluşuyordu. Bunlardan birincisi "Genel Olarak Kırıklar", ikincisi ise "Münferit Olarak Kemiklerdeki Kırık Türleri" adını taşıyordu.
"Genel Olarak Kırıklar" bölümünde, kırıkların sebepleri, türleri, biçimleri, tedavi yöntemleri ve bedendeki diğer etkileri açıklanırken, kırıklardan genel olarak bahsedilmekteydi.
KEMİKLERDEKİ KIRIKLARIN ÖZELLİKLERİNE BAKILMALI
"Münferit Olarak Kemiklerdeki Kırık Türleri" başlıklı bölümde ise her kemikteki kırığın kendine özgü özelliklerine bakılmaktadır.
İbn Sînâ bu tür bir açıklama yaklaşımı kullanmak suretiyle modern tıp kitaplarının formatına son derece yaklaşır.