Arama
İbn-i Sina ve kemik kırıkları için önerileri
İbn-i Sina, modern tıbbın kurallarını belirleyen bir İslam alimiydi. Ortaya koyduğu eserlerle Doğu'da "İbn-i Sina", Batı'da "Avicenna" olarak nam salmıştı. Neredeyse tamamı Arapça 276 esere imza atmış, birçok farklı alanda kaleme aldığı bu eserler, yüzyıllar sonra dahi birincil kaynak olarak okutulmuştu. Peki İbn-i Sina kemikler ve eklemlerdeki kırık çıkıklar için ne önerdi? Kemiklerle ilgili hangi tedavi yöntemi günümüzdeki yaklaşımın öncüsü oldu?
12'nci yüzyılda, Kanun'daki temel bilgiler özetlendi; içerdiği fikirler daha anlaşılır hale getirildi ve konularına açıklık getirmek amacıyla şerhler kaleme alındı.
Bunların en popüleri, 1288 yılında ölen İbnü'n Nefis tarafından Suriye'de kaleme alınan Kısa Tıp Kitabı adlı eserdir.
Kanun beş kitaptan oluşmaktaydı. Bunlardan birincisi genel tıp prensipleri, ikincisi ilaç bilimi, üçüncüsü vücudun belli bölgelerinde oluşan hastalıklar, dördüncüsü ateşlenmeler ile kemik ve eklemlerdeki kırık-çıkıklar gibi vücudun belli bir bölümüne özgü olmayan hastalıklar ile ilgiliydi.
Son kitap ise ilaç bileşiklerine ilişkin formüller ihtiva ediyordu.
Kırıklar hakkında dördüncü kitap, iki risaleden oluşuyordu. Bunlardan birincisi "Genel Olarak Kırıklar", ikincisi ise "Münferit Olarak Kemiklerdeki Kırık Türleri" adını taşıyordu.
"Genel Olarak Kırıklar" bölümünde, kırıkların sebepleri, türleri, biçimleri, tedavi yöntemleri ve bedendeki diğer etkileri açıklanırken, kırıklardan genel olarak bahsedilmekteydi.
"Münferit Olarak Kemiklerdeki Kırık Türleri" başlıklı bölümde ise her kemikteki kırığın kendine özgü özelliklerine bakılmaktadır.
İbn Sînâ bu tür bir açıklama yaklaşımı kullanmak suretiyle modern tıp kitaplarının formatına son derece yaklaşır.
İbn Sînâ, kırıklarda splint uygulamasının hemen yapılmaması gerektiğine dikkat çekiyor, kırılan kemiğin uçlarının hizalanıp sabitlenmesi anlamına gelen bu işlemin beşinci günden sonraya bırakılmasını tavsiye ediyordu.
Günümüzde Gecikmeli Splint Teorisi olarak bilinen bu yaklaşımın öncüsü olarak Prof. George Perkins kabul edilir.