Arama
İbn-i Sina ve kemik kırıkları için önerileri
İbn-i Sina, modern tıbbın kurallarını belirleyen bir İslam alimiydi. Ortaya koyduğu eserlerle Doğu'da "İbn-i Sina", Batı'da "Avicenna" olarak nam salmıştı. Neredeyse tamamı Arapça 276 esere imza atmış, birçok farklı alanda kaleme aldığı bu eserler, yüzyıllar sonra dahi birincil kaynak olarak okutulmuştu. Peki İbn-i Sina kemikler ve eklemlerdeki kırık çıkıklar için ne önerdi? Kemiklerle ilgili hangi tedavi yöntemi günümüzdeki yaklaşımın öncüsü oldu?
Kırıklar hakkında dördüncü kitap, iki risaleden oluşuyordu. Bunlardan birincisi "Genel Olarak Kırıklar", ikincisi ise "Münferit Olarak Kemiklerdeki Kırık Türleri" adını taşıyordu.
"Genel Olarak Kırıklar" bölümünde, kırıkların sebepleri, türleri, biçimleri, tedavi yöntemleri ve bedendeki diğer etkileri açıklanırken, kırıklardan genel olarak bahsedilmekteydi.
"Münferit Olarak Kemiklerdeki Kırık Türleri" başlıklı bölümde ise her kemikteki kırığın kendine özgü özelliklerine bakılmaktadır.
İbn Sînâ bu tür bir açıklama yaklaşımı kullanmak suretiyle modern tıp kitaplarının formatına son derece yaklaşır.
İbn Sînâ, kırıklarda splint uygulamasının hemen yapılmaması gerektiğine dikkat çekiyor, kırılan kemiğin uçlarının hizalanıp sabitlenmesi anlamına gelen bu işlemin beşinci günden sonraya bırakılmasını tavsiye ediyordu.
Günümüzde Gecikmeli Splint Teorisi olarak bilinen bu yaklaşımın öncüsü olarak Prof. George Perkins kabul edilir.
İbn Sînâ, bugün "Bennet Kırığı" (1882) olarak bilinen kemik kırığından, bundan tam bin yıl önce bahsediyordu.
Hastalıkları sınıflandırması, hastalıkların ve salgınların sebep ve belirtilerini ele alması, tedavi uygulamalarıyla hastalığın seyrini takip etmesi, zengin muhtevası ve kullanılan açıklama yöntemleriyle Kanun, hem Müslüman hem de Avrupa ülkelerinde en yaygın kullanılan tıp ders kitabı haline geldi.
Avrupalılar bu kitabı 12. yüzyılda Cremonalı Gerardus'ın Latince tercümeleriyle tanıdılar. Louvain ve Montpellier'deki tıp okullarında 17. yüzyıla kadar kullanımda kalan kitap, UNESCO Dergisi'ne göre 1909 yılına kadar Brüksel Üniversitesi'nde hala kullanılmaktaydı; bu bakımdan kitabın "modern tıp" çağında dahi kullanıldığı söylenebilir.
İbn Sînâ'nın El Kanun fi't Tıb adlı eserinin Latince versiyonunun kapağı.