Arama
İmmün plazma yöntemi nedir? Koronavirüse karşı immün plazma yöntemi nasıl kullanılacak?
Binlerce kişiye bulaşan koronavirüse karşı aşı ve geliştirme çalışmaları yapılıyor. Türkiye'de Kovid-19 için aşı ve tedavi çalışmalarına başladı. Bu çalışmalardan biri de immün plazma yöntemi. Dünyada ilk defa Çin'de uygulanan bu tedavi yönteminden yüzde 80 başarı elde edildi. İmmün plazma özellikle yoğun bakımdaki risk oranı yüksek hastalarda etkili oluyor. Peki, immün plazma yöntemi nedir? İmmün plazma hastalara nasıl uygulanır? Hangi hastanelerde immün plazma tedavi çalışmaları yapılıyor? Koronavirüse karşı kullanılan immün plazma yöntemi hakkında merak edilenler...
'İmmün plazma yöntemi' 1900'lü yıllardan beri tıpta çeşitli hastalıkların tedavisi için kullanılan, destekleyici bir tedavi yöntemidir.
Hastalığı yenmiş ve vücudu hastalığa karşı bağışıklık kazanmış olan kişilerden alınan antikorlar, hasta olan kişiye damar yolu ile veriliyor. Böylece kişinin kendi bağışıklığını geliştiremediği ya da eksik kaldığı durumlarda iyileşme sağlanabiliyor. Bu yöntem daha önce SARS ve Ebola salgınlarında da kullanılmıştı. COVID-19 hastalığı ve SARS-CoV2 olarak bilinen yeni tip koronavirüs, modern tıp literatürüne yeni girdi.
Koronavirsü hastalığını geçirmiş, taburcu olmuş veya elinde hastalığa dair tanısı olan kişilerden onayları istenecek. Daha sonra gönüllü olarak alınan plazmalar, bir toplama havuzunda biriktirilecek. Bir kişi haftada en fazla iki kez olmak üzere uzun süre verici olabilir.
Hastanın son testinin negatif olması ve taburcusunun ardından 14 gün geçtikten sonra, kan ve boğaz sürüntü testi yaparak vücutta virüs kalıp kalmadığı kontrol edilecek.
HIV ya da Hepatit gibi kan vermesine engel başka bir hastalığı yoksa ve 18-65 yaş aralığındaysa bu kişilerden yaklaşık 45 dakika süren bir yöntemle plazmalar toplanacak ve yoğun bakımlardaki hastalara gönderilecek.
Bir hastadan yaklaşık 50 dakikada 800-900 cc plazma toplanabiliyor. Toplanan plazmayı ilk olarak 400 cc yükleme dozu veriliyor. Bundan sonra da hastaya haftalık 200 cc doz veriliyor.
Sağlık Bakanlığı Kovid-19 immün plazma tedarikinde bazı kriterler belirledi. Bunlara göre; Kovid-19 virüs enfeksiyonuna yakalanmış ve sonrasında iyileşen bireylerin bağışçı olabilmeleri için, bu kişilerin enfeksiyonu geçirmiş olduğuna dair laboratuvar test sonucu gerekli olacak.
Bağıştan 14 gün öncesinde bu kişilerin klinik semptomları tamamıyla ortadan kalkmış olması gerekiyor. Bir ya da daha fazla kez olmak kaydıyla nazofarengeal sürüntü örneği ile yapılan test sonucunun ya da kan numunesinden çalışılan moleküler test sonucunun "negatif" olması diğer şartlardan biri.
Kovid-19'a karşı uygulanan plazma tedarikinde belirlenen diğer kriterler ise şöyle:
İyileşmiş bireylerin, mevcut yasal mevzuata uygun olarak kan bağışçısı olabilmesi için gerekli sorgulamanın yapılacak.
Plazma bağışı yapması uygun olarak değerlendirilen bağışçılardan alınacak serum örneklerine ulusal mevzuata uygun olarak mikrobiyolojik tarama testlerinin çalışılması sağlanacak.
Plazma bileşeninin aferez yöntemi ile toplanacak. Aferez yöntemiyle bağışçılardan en az 48 saat ara vermek kaydıyla haftada en çok 2 kez bağış kabul edileecek Bileşenin izlenebilirliği amacıyla immün plazma için Kızılay'dan ISBT 128 kodu alınacak.
Kızılayın kan bağışı merkezlerinde yapılan bu işlem, kan bağışçısının aferez cihazına bağlanarak, kan bileşeni elde edilmesini sağlayan bir kan bağışı türüdür. Cihaz, bağışçının kanını küçük miktarlarda alarak ihtiyaç olan bileşeni ayırır ve kanın ilgili bileşeninin dışında kalan tarafını bağışçıya geri verir. İşlem 45 ila 60 dakika sürer.