Arama
İspanyol gribi nedir? İspanyol gribi ile koronavirüs arasındaki benzerlikler
Çin'in Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde ortaya çıkan ve hızlıca yayılan yeni tip koronavirüsün bulaştığı kişi sayısı 150 bini geçti. Asya'dan Amerika'ya kadar tüm dünyayı kırmızı alarma geçiren virüs, ülkemizde de ölümlere neden oldu. Dünyayı esir eden bu hastalık, akıllara tarihin en ölümcül hastalığı olan İspanyol gribini getirdi. 50 ila 100 milyon kişinin hayatına mal olan bu virüs, toplumun hafızasında derin izler bıraktı. Peki, İspanyol gribi nedir? İspanyol gribi ile koronavirüs arasındaki benzerlikler nelerdir?
Dünya çapında yayılan bu hastalıktan en fazla ölenler Asya ve Afrika'daydı. Asya'daki bir hastanın ölüm ihtimali Avrupa'dakinin 30 katıydı. Ancak kıtaların kendi içinde de önemli farklılıklar görülüyordu. Asyalı bir hastanın hayatta kalma ihtimali, Avrupalı bir hastanın hayatta kalma ihtimalinin 30'da 1 i kadardı. Avrupa içinde de ülkeler arasında çok ciddi farklar vardı. Danimarka'da nüfusun yüzde 0,4'ü hastalık sonucu yaşamını yitirirken, Macaristan'da bu oran üç katına çıkıyordu.
Fakat bu oranlar salgın sırasında görülmüyordu. Fakat daha sonra istatistikler üzerinde on yıllardır süren çalışmalar bunun esas olarak sosyo-ekonomik farklardan kaynaklandığını gösterdi. Fakat Paris'te diğer yerlerden farklı olarakken yüksek ölüm oranı en zengin mahallelerde oldu. Ama ölenler ev sahipleri değil, soğuk çatı katlarında kalan hizmetçilerdi. Bütün dünyada hastalıktan en çok etkilenenler kötü beslenen, kötü konutlarda oturan ve doktora gidemeyen yoksul kişilerdi.
Bu büyük salgında hastalığa yakalananların büyük kısmı iyileşmiş olsa da ölenlerin sayısı diğer grip salgınlarından 25 kat daha fazlaydı.
İspanyol gribi tüm dünyayı etkilerken Osmanlı Devleti de bu salgına maruz kaldı. Avrupa üzerinden Osmanlı'ya gelen salgın, Anadolu'nun pek çok yerine de ulaşmıştı. Sadece başkentte, İstanbul şehremanetine (şehir idare teşkilâtını belirtmek için XIX. yüzyıldan itibaren kullanılan bir tabir) göre 6403 kişi hayatını kaybetti. İstanbul'daki ölü sayısı ortalaması binde 5,6'dır.
1918'deki grip salgınında en çok etkilenen kesimlerin sayısal oranı hakkında fazla bilgi yok. Güney Afrika'da grip sonucu ebeveynlerini kaybedip kimsesiz kalan çocukların sayısı 500 bini bulmuştu.
1920'lerden itibaren kamuda da bu mantalite değişiminin etkisi görüldü. Hasta takipleri iyileştirildi, ücretsiz sağlık hizmeti verilmesi fikri benimsendi. 1920'lerden sonra geçirilen bu hastalıkla birçok ülkede sağlık bakanlıkları yeniden düzenlendi, daha iyi hastalık takibi yapılmaya, sağlık hizmetlerinin ihtiyacı olan herkese ücretsiz sunulması anlayışını sağladı.
1918 yılında dünyayı esaret altına alan İspanyol gribi, toplumun hafızasında derin izler bıraktı. Tüm dünyada 50 ile 100 milyon arası kişinin ölümüne neden oldu. Bilim insanları bugün hala 1918 yılında dünya nüfusunun %2'sini ortadan kaldıran hastalığın nedenlerini araştırıyor.
Kasım 1918'de doktorlar solunum yolları enfeksiyonuna neden olan bir salgından bahsetmeye başladığında virüs tüm dünyada aylardır görülüyor ve yayılıyordu.