Arama
Kim, neyi, nasıl icat etti?
İcatlar insan bilgisinin, deneyiminin ya da kabiliyetinin sınırlarını genişletir. Peki, günümüzde sıklıkla kullandığımız icatların nasıl ortaya çıktığını hiç düşündünüz mü? Bazıları tamamen tesadüfen, bazıları anlık bir pratik çözümden, bazıları ise uzun uğraşlar sonucunda…Sizler için, "Kim, neyi, nasıl icat etti?" isimli yeni serimiz ile hayatı kolaylaştıran icatların ilginç hikayelerini derledik.
Ne zaman icat edildi? 1443
Kim tarafından icat edildi? Johann Gutenberg
Ne işe yarar? Matbaa kitap, kartvizit, broşür, fatura vb. ham maddesi kağıt olan ürünlerin baskı ve üretim aşamasının tamamlandığı yerdir.
Nasıl keşfedildi? Matbaanın Avrupa'da asıl gelişimi ayrı metal harflerle baskı tekniğinin geliştirilmesiyle başlamıştır. Ancak Gutenberg'in bulduğu matbaa tekniği modern matbaacılığın başlangıcı sayılır.
Yıllar süren çalışmalar sonunda Johannes Gutenberg ayrı metal harflerle kitap basımı yapabilen bir matbaa makinesi geliştirdi. Bu makineyi geliştirmek için Johann Fust isimli bir bankacıdan borç aldı. Matbaa makinesi 1450 yılında kitap basmaya hazır hale geldi ve ilk kitap basıldı. Gutenberg'in getirdiği bir diğer yenilik su bazlı mürekkep yerine yağ bazlı mürekkebin kullanılmasıdır. Bu durum metal kalıpların mürekkebi daha kolay tutmasını ve baskının daha kaliteli olmasını sağladı.
Ne zaman icat edildi? 1941
Kimler tarafından icat edildi? John Mauchly ve Presper Echer
Ne işe yarar? Bilgisayar, kendisine işlediğimiz bilgileri istediğimizde saklayabilen, istediğimizde geri verebilen cihaza denir. Günümüz bilgisayarları, program adı verilen genelleştirilmiş işlem kümelerini izleme yeteneğine sahiptir.
Nasıl keşfedildi? 7 Ocak 1946 tarihinde kullanımına başlanan ENIAC bugünün elektronik ve dijital bilgisayarlarının temelini oluşturdu. ENIAC, II. Dünya Savaşı sırasında Amerikan ordusunun top ve diğer silahlarında isabetli menzil hesaplamaları yapabilmesi için 4 yıllık bir çalışma ile geliştirildi.
El ile yapılan hesaplamaların ortalama 20 saat sürmesi sebebiyle 1941 yılında Pennsylvania Üniversitesi'ne ait elektrik mühendisliği okulu Moore School Electrical Engineering'de geliştirilen ENIAC sayesinde bu hesaplama süresi 15-20 saniye gibi bir süreye indirildi. Projenin başında John Mauchly ve Presper Echert isimli iki bilim adamı bulunuyordu. Yaklaşık 500 bin dolara mal olan ENIAC programlanabilir ve genel amaçlı bir yapıya sahip olması sebebiyle günümüz bilgisayarların atası kabul edildi. 1946 yılında tanıtılması ve kullanıma başlanmasıyla bazı çevrelerce "Elektronik Einstein" olarak adlandırıldı.
ENIAC: Elektrikle çalışan ve elektronik veri işleme kapasitesine sahip ilk bilgisayar.
Ne zaman icat edildi? 1876
Kim tarafından icat edildi? Alexander Graham Bell
Ne işe yarar? Telefon birbirinden uzak olan iki ya da ikiden çok kişinin iletişimini sağlayan bir telekomünikasyon cihazıdır.
Nasıl keşfedildi? 1870'lerde tanınmış iki mucit, elektrik kabloları boyunca ses iletebilen bağımsız tasarlanmış bir cihaz hazırladı. Bu mucitler Alexander Graham Bell ve Elisha Grey'di.
İkilinin deneyleri sonucu farklı tonların bir teldeki elektrik akımının gücünü değiştirdiği kanıtlandı. Geriye yapmaları gereken tek bir şey kaldı: Bu tonları değişen elektronik akımlara dönüştüren uygun bir sistem oluşturmak ve bunu duyulabilir bir formata çevirmeye yarayan bir alıcı yapmak. Haziran ayının başlarında Graham Bell harmonik telgraf üzerinde çalışırken, telden bir ses duyabildiğini keşfetti.
Üzerinden 1 yıl geçmeden Mart 1876'da Bell, yandaki odada bulunan asistanı Watson'la konuştu ve "Bay Watson, buraya gel, seninle konuşmak istiyorum" dedi. Bell, yeni cihazının başarısını ve iletişim potansiyelini sonunda ortaya koyduğunu gösterdi. Bell'in defterine göre, en başarılı deneyi, yeni ekipmanı olan telefondu.
Tarihteki ilk telefon görüşmesi nasıl yapıldı?
Ne zaman icat edildi? 1960'lar
Kim tarafından icat edildi? Douglas Engelbart
Ne işe yarar? Fare, genellikle avuç içinde tutulan, hareketleri bilgisayar ekranındaki imlecin hareketlerini kontrol eden, bilgi giriş aygıtıdır.
Nasıl keşfedildi? Engelbart, 1960'larda geliştirdiği iki metal tekerliği olan ahşap kabuk şeklindeki farenin patenti 1970'te alındı. İlk fare tahtadan yapılmıştı ve tekerlekleri vardı. Farenin bilgisayarla beraber kullanılması ve piyasaya sürülmesi ise neredeyse 15 yıl sürdü. Stanford Araştırma Enstitüsü'nde ilk prototipi üretildiği halde neredeyse yirmi yıl boyunca yaygınlaşmadı.
Ne zaman icat edildi? 1700
Kim tarafından icat edildi? Anton van Leeuwenhoe
Ne işe yarar? Mikroskop, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük cisimlerin birkaç mercek yardımıyla büyütülerek görüntüsünün incelenmesini sağlayan optik bir alettir.
Nasıl keşfedildi? Bilimin gelişmesinde büyük rol oynayan bir diğer teknolojik buluş ise mikroskoptur. Antik Yunanlılar lensleri çok daha önceden keşfetmişti fakat onlar bu lenslerin büyüteç özelliğiyle değil kenarlarındaki kristallerin özellikleriyle ilgileniyordu. 1650 senesinde oğluyla beraber gözlük imalatı yapan Zaccharis Janssen, bir tüpün içersine dizdiği lensler sayesinde ilk mikroskobu icat etti. Bu tüpün diğer ucundan bakıldığı zaman, görülen cismi 10 kat büyüttüklerini keşfeden Janssen ve oğlu Hans, bu aracı biraz daha geliştirdi. Bu buluştan yola çıkan Anton van Leeuwenhoek, 1700'lü yılların başında 270 kat büyüten mikroskop icat ederek, bilime ve teknolojiye en büyük katkısını yaptı.