Kripto paralar hakkında bilmeniz gereken 20 kavram I Kripto para caiz mi?
Teknolojik gelişmeler hızını kesmeden hayatımızın her alanına etki etmeye devam ediyor. Son yıllarda gündemde olan kripto paralar da verilebilecek örneklerden sadece biri... Tüm kripto para birimleri dijital varlık olsa da tüm dijital varlıkların kripto para birimi olmadığı belirtiliyor. Peki kripto para nedir? Dijital kripto paraların kullanımının dini hükmü nedir? Kripto para caiz midir? Bitcoin caiz midir? Kripto para haram mı? Bu gidişatın içinde doğacak sorunları daha net görebilmek adına bazı kavramlara aşina olmakta fayda olduğunu düşünüyoruz. Sizler için derlediğimiz dijital varlıklar hakkındaki kavramları öğrenirken, Prof. Dr. Murat Şimşek'in Fikriyat'ta fıkhi açıdan kaleme aldığı kripto para sistemleri hakkındaki yazılarını da okuyabilirsiniz.
Giriş Tarihi: 27.11.2021
17:46
Güncelleme Tarihi: 25.12.2022
13:36
◾ Dijital Varlık, dijital olarak var olan varlıklar için her şeyi kapsayan bir terimdir. Bu terim; kripto para birimleri, hizmet belirteçleri, güvenlik belirteçleri, dijital hisse senetleri ve dijital koleksiyonlar dahil olmak üzere çok çeşitli varlıkları kapsar. Tüm kripto para birimleri dijital varlıklardır ancak tüm dijital varlıklar kripto para birimleri değildir. Yani dijital paraları dijital varlıkların bir parçası olarak düşüebiliriz. Web 3.0'ın genel anlamda bir dijital varlık devrimi yapması planlanmaktadır.
◾ Kimlik Avı Saldırısı da denilen e-dolandırıcılık; bilinmeyen bir kurbandan e-posta adresleri, özel anahtar adresleri, cep telefonu numaraları ve kredi kartı bilgileri gibi hassas bilgileri elde etmek için kullanılan yaygın bir bilgisayar tabanlı saldırı yöntemidir. Kimlik avı saldırıları, iş arkadaşları veya hesaplara erişim sağlamak için yetkili kurumlar gibi güvenilir varlıklar gibi davranan kötü niyetli üçüncü taraflarca gerçekleştirilir.
◾ Emir Defteri, bir piyasada bir varlığı satın almak veya satmakla ilgilenen tarafların bir listesidir. Liste, her alıcının veya satıcının bir değişim için kabul etmeye istekli olduğu miktarları ve fiyatları belirtir. Alıcıları ve satıcıları eşleştirmek için eşleştirme motoru aynı anda kullanılırken, sipariş defteri gerçek zamanlı olarak güncellenir.
Prof. Dr. Murat Şimşek'in Fikriyat'ta kaleme aldığı yazısı
👇
Helal ekonomi araçları: Finansal modeller
◾ Ethereum ; 2015 yılında token ekonomileri ve otomatikleştirilmiş akıllı sözleşmelerle desteklenen, birlikte çalışabilir, merkezi olmayan uygulamalardan oluşan bir ekosistemin temeli olarak hizmet vermek üzere merkezi olmayan, blok zinciri tabanlı bir süper bilgisayar olarak düşünülmüştür ve Vitalik Buterin tarafından hayata geçirilmiştir. Ethereum'da tasarlanan varlıklar ve uygulamalar, merkezi bir otorite veya aracıya olan ihtiyacı ortadan kaldıran kendi kendini yürüten akıllı sözleşmelerle oluşturulmuştur. Ağda işlem ücretlerini ödemek için kullanılan yerel kripto para birimi Ether'dir.
◾Günümüzde kripto para üzerine akademik çalışmaların yaklaşık %80'i Bitcoin hakkındadır. Buna bağlı olarak bu konuda fıkhi bağlamda ortaya konulan görüşler ve fetvalar da bu çerçevede kalmaktadır. Bitcoin'in dayandığı blokzincir teknolojisi sonraları birçok uygulamayı doğurmuştur. Örneğin Bitcoin, sadece dijital paralar ile ilgili bir uygulama iken, blokzincire bağlı ortaya çıkan Ethereum ise ona nazaran çok daha geniş etki alanına sahiptir. Ethereum akıllı kontratları ve kontratta tanımlanan kurallara göre eylemler gerçekleştirmenin bir yolunu başlatmıştır. Neticede blokzincir, bir teknoloji, bitcoin sadece binlerce üründen biri haline gelmiştir. Blokzincir teknolojisi içerisinde tamamen farklı temelde çalışan yeni şifreli para birimleri de bulunmaktadır.
◾ Fiziksel Bitcoinler, bozulmaya dayanklı bir etiket veya hologramın altında gizli bir özel anahtara sahip taklit fiziksel metal paralardır. Belirli bir kripto para birimi değeri ile önceden yüklenmiş olarak veya herhangi bir dijital değer olmadan satın alınabilir.