Osmanlı Sarayında bayram törenleri nasıl olurdu?
Ramazan'ın bereketini, huzurunu şükürle nihayetlendirdiğimiz bayram günleri eski zamanlardan bu yana gönülleri birleştiren zaman dilimleridir. Özellikle Ramazan medeniyeti olan Osmanlı'da bunun için özel çalışmalar yapılırdı. Peki, bayram törenlerinin Fatih Kanunnamesi'nde yasallaştığını biliyor muydunuz? Peki, kimler padişahın elini öperken kimler ayaklarını öperdi? Padişah kimleri ayakta karşılardı? İşte, tüm ayrıntılarıyla Osmanlı Sarayında bayram…
Giriş Tarihi: 04.06.2019
09:57
Güncelleme Tarihi: 19.05.2020
19:39
Daha sonra sadrazam, vezirleri kazaskerler, nişancı, defterdarlar ve reisülküttap bayramlaşmak çin tahta yaklaşırlardı. Padişah bu süre boyunca ayakta bekler. Bunlar padişahın eteğini öptükten sonra rütbelerine göre sağ tarafına geçip ayakta beklerler.
Sura şeyhülislama gelince padişah yine ayaktadır. Şeyhülislam, padişahın elini öpüp dua ettikten sonra geri geri çekilip meydanın ortasından dışarı çıkar. Ardından Mevleviyet payesindeki ulema, kadılar etek öperler. Sıra müderrislere gelinde divan çavuşlarının "İstirahat-i Hümayûn, padişahım devletinle çok yaşa!" alkışı üzerine padişah tahta oturur. Müderrislerle birlikte yeniçeri ağası, ocak ağaları padişahın eteğini öperek bayramlaşırlar.
Tören bittikten sonra bayram namazı hazırlıkları yapılır ve padişah alay eşliğinde Sultanahmet yahut Ayasofya Camii'ne giderek bayram namazını kılardı. Dönüşte Topkapı Sarayı'na gelen padişah burada Enderun mensuplarının tebriklerini kabul ederdi. Daha sonra haren-i hümayuna geçer, harem mensuplarıyla bayramlaşırdı. Bayram sebebiyle haremde de çeşitli etkinlikler düzenlenir, bu etkinliklerin bazılarına bizzat padişah da izleyici olarak katılırdı. Etkinliklerin sonunda padişah, harem görevlilerine bahşişler dağıtır, devletin sahibi olarak herkesin mutlu olmasını gözetirdi.
Bayram münasebetiyle bütün şehirde olduğu gibi Saray'da da çeşitli eğlenceler düzenlenir, oyunlar oynanırdı. Pehlivan güreşleri, ok atma müsabakaları, cambazlık ve hüner isteyen çeşitli oyunlar bu eğlencelerden bazılarıydı.
Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasından sonra devletin yeniden şekillendirilmesi çabasına paralel olarak Osmanlı Sarayı'ndaki bayram kutlamalarında çeşitli değişiklikler olmuştu. Her şeyden önce devlet yönetiminde klasik rütbeler ve unvanların çoğu kaldırılmış yerine yenileri getirilmişti. Bu dönemdek, yeniliklerden en önemlisi bayram sabahı yapılan törenle ilgiliydi.