Osmanlı şerbetleri nasıl yapılır? Ramazan'a özel Osmanlı şerbetleri

Osmanlının ilk dönemlerinden günümüze kadar yemek kültürümüzde şerbetlerin ve reçellerin yeri çok özel olmuştur. O dönemler, her daim el altında olan ve günün her saatinde tüketilmeye hazır çeşitleri şerbetlerle dolu nadide sürahiler servisi beklemiş, şerbetler kase ve kristal bardaklarda ikram edilmiştir. Saraylarımızda sergilenen kristal bardaklarda ikram edilmiştir. Saraylarımızda sergilenen kristal, altın, gümüş ve topraktan yapılmış sürahi koleksiyonlarına baktığımızda, şerbete verilen değeri daha iyi anlayabiliriz. 15. yüzyıldan beri bu güzel tatlar, saray mutfağında helvahane adı verilen bölümde yapılmış ve sadece burada meşhur çeşmelerini şerbetlerle doldurup halka ikramda bulunmuşlardır. Şerbetler çeşitle meyve çiçeklerinden, çiçeklerden, baharatlardan ve meyvelerden yapılmıştır. Atalarımız o dönemlerde bu şerbetleri hem ferahlamak hem susuzluk gidermek hem de içerdiği yararlı maddeler ile şifa bulmak için içmişlerdir. Şerbetler bazı hastalıklarda kan yapma ve vücudu güçlendirsin diye tedavi amaçlı kullanılmıştır. Ülkemize gelen yabancılar şerbetlerin yararlarını ve nefasetini görerek etkilenmiş, tariflerini de giderken yanlarında götürerek ve içine buz koyarak sohbet adında yaymışlardır. Gülhatmi, Saray ve İstanbullular tarafından özellikÇok eskiden beri bu çiçek saray, köşk, konak ve tüm İstanbulluların bahçelerinde mutlaka yetiştirilmiştir. Taze ve kurutularak da kullanılan bu çiçek, şerbet ve reçel yapımının yanı sıra saray hekimleri tarafından ilaç ve macun yapımında kullanılmıştır. Kurutulan çiçekler balgamı söktürmek için içilmiş, lapası yapılıp ağrıyan ve şişen bölgelere sarılmış ve göz kanlanması için banyosu yapılmıştır. Özellikle Ege'de gülhatminin şerbet mayası ve reçeli yapılmakta, bazı yemeklere de şifalarından yararlanmak için konulmaktadır. Hatmi çiçeğinin faydaları nelerdir? Hatmi çiçeği, mide rahatsızlıklarına karşı etkili bir bitkidir. Enfeksiyonlara karşı iyi bir savaşçı olan Hatmi çiçeği, özellikle soğuk algınlığında ve gripte etkilidir. Yapraklarının ağrı kesici etkisi olduğu bilinmektedir. 4 çorba kaşığı gülhatmi kurusu 6 çorba kaşığı şeker 7 su bardağı su Yarım limon suyu Üzeri için: 1 çorba kaşığı hafif sotelenmiş dolmalık fıstık veya susam Gülhatmiyi suya koyun, 15 dakika kaynatın, sonra bu suyu süzün, suyuna şeker koyup biraz daha kaynatın, 1 çorba kaşığı limon suyunu ilave edin ve bir taşım kaynatın. Altını kapatın, soğutup sürahiye koyun, üzerini biraz dolmalık fıstıkla süsleyip servis edin. Demirhindinin anayurdunun, eski adı ile Habeşistan, şimdiki adıyla Etiyopya olduğu ve buradan Hindistan'a ve diğer tropikal ülkelere yayıldığı bilinmektedir. Osmanlı döneminde, İstanbul'da gerek şerbetçi dükkanlarında gerekse seyyar şerbetçilerde demirhindi şerbeti muhakkak bulunurdu. Demirhindi sadece şerbette değil, zamanla yemeklerde, çorbalarda, turşularda ve salatalarda da kullanılmıştır. Sağlığa son derece yararlı olmasından olsa gerek, Osmanlı masraf defterlerine baktığımızda, alınan malzemelerin arasında en çok miktarda demirhindi olduğunu görebilmekteyiz. Demirhindinin çok hoş bir ekşiliği olup lezzet katması nedeniyle limonun girdiği yerlerde sıkça tüketildiği bilinmektedir. Demirhindiyi, Mısır Çarşısı'ndan rahatlıkla temin edebilirsiniz. Demirhindinin faydaları nelerdir? Vücuttaki sıvı oranını dengeleyerek böbreklerde taş ya da kum oluşumu da engeller. C vitamini kandaki kötü kolesterolü düşürerek damarlardaki kanın akışını kolaylaştırır. Demirhindiden yapılan içecek karaciğeri tüm toksinler temizler. 1 ufak kase kuru demirhindi meyvesi Akşamdan demirhindiyi elinizle biraz açıp suya koyun, 1-2 taşım kaynatın, ateşi söndürüp ağzını da kapakla kapatın. Sabahleyin ateşe koyup içine şekeri ilave edin, şeker eridikten sonra 1-2 taşım daha kaynatın. Soğuduktan sonra süzüp servis edin. Geçmişten günümüze bakıldığında, limon ağacının ilk defa Çin'de ortaya çıktığı görülür. İlk limonata içeceği 14. yüzyılda serinlemek için limon suyu ve bal karıştırılarak yapılmıştır. 15. yüzyılda saray, konak ve köşklerde ise şekerin daha bol bulunur olması ile İstanbul mutfaklarında naneli limon şerbeti zevkle içilen bir şerbet olmuştur. Osmanlı saray limonatası olarak günümüze kadar gelmiştir. Limonun kalp çarpıntısına, kolesterolü düşürmeye, idrar yolları enfeksiyonlarına iyi geldiği bilinmekte olup C vitamini yönünden de son derece zengin olduğu görülür. Naneli limon şerbetinin faydaları nelerdir? Sağlığa oldukça faydalı olan nane ve limon C vitamini yönünden oldukça zengindir. Özellikle yaz aylarında naneli limon şerbeti yaparak ve buzdolabında beklettikten sonra soğuk tüketerek ferahlık sağlayabilirsiniz. 5 adet yıkanmış limon 1.5 su bardağı dolusu toz şeker Yarım demet nane havanda dövülmüş 7-8 su bardağı su Limonları kesip suyunu sıkın, bu suyu kabuklarıyla beraber cam bir kasede şeker ile karıştırıp ağzını kapatın, buzdolabında sabaha kadar bekletin. Daha sonra suyu güzelce şekeri eritene kadar beklettiğiniz limon suyuna karıştırın, naneyi ilave edip 15 dakika naneyle bekletin, sonra süzün, taze nane yapraklarıyla birlikte soğuk servis yapın. Osmanlı döneminde envai çeşit baharat Mısır Çarşısındaki baharatçı dükkanlarını süslerdi. Mekke Gülü, 'hibiskus' da denilen nar çiçeği Sudan çöllerinde yetişir. Susuzluğu gidermesi dışında ölü hücreleri yenilediği, direnci arttırdığı ve bol miktarda C vitamini içerdiği bilinmektedir. Nar çiçeği şerbeti, İstanbul'da, geçmiş dönemde şerbetçilerin olmazsa olmazlarından olan bir şerbettir. Yine o dönemlerde nar çiçeğinin, diş etlerini ve diş iltihaplarını tedavi etme özelliğinden de yararlanılmıştır. Eskiden, geceden kaynatılıp sabaha kadar yaprakları içinde dinlendirilen nar çiçeği, daha sonra çay gibi şekerli ya da şekersiz içilirdi. Günümüzde, Mısır çarşısından kurusunu alıp aynı usulle tüketme imkanınız vardır. Nar çiçeğinin faydaları nelerdir? Günümüzün en sık yaşanan hastalıklarından biri olan kanser için nar çiçeği çayı ile kendinizi koruma altına alabilirsiniz. Çünkü nar çiçeği çayı kanserli hücrelerin yayılmasını önler. C vitamini açısından zengin olan nar çiçeği çayı ile vücut direncini her zaman güçlü tutabilirsiniz. 5 çorba kaşığı nar çiçeği kurusu 6 çorba kaşığı şeker 7 su bardağı su Yarım limon suyu Üzeri için: 1 çorba kaşığı hafif sotelenmiş dolmalık fıstık Nar çiçeğini suyla 15 dakika kaynatın, sonra bu suyu süzün, şekeri süzülmüş suya koyup biraz daha kaynatın, 1 çorba kaşığı limon suyu ilave edip bir taşım kaynatıp altını kapatın. Soğutup sürahiye koyun, üzerine biraz dolmalık fıstıkla süsleyip servis yapın. Gül, tarih boyunca en sevilen çiçek olmuştur. Yerleşik hayata geçen atalarımız tarafından sadece kokusunu ya da güzelliği değil, bayılmalara, ateş düşürmeye, sindirim sistemine iyi geldiği, ferahlık verdiği keşfedilmiştir. Günümüzdeki alternatif tıp kitaplarında da bu yararlar teyit edilmektedir. 15. yüzyıldan beri gül şerbeti en sevilen şerbet olmuştur. Bu nedenle gül yetiştiriciliğine de itina edilmiştir. Gülden elden edilen gül suyu da ayrı bir ferahlık yaymıştır. Sarayda yapılan gül şerbetinin ve mayasının gülü Isparta ve yöresinden sağlanmıştır. Saraya ilk defa gelen İngiliz Büyükelçisi Edward Burton şerefine yemek verilmiş, büyükelçi Kraliçesine yazdığı notlarda, sofrada yaklaşık 100 çeşit enfes yemek olduğunu, gül şerbetinin lezzetinin harika olduğunu, yemek sonrası ellerini öd ağacı, misk ve çiçek suyu bulunan hoş kokulu bir suyla yıkadıklarını aktarmış, böylece gül şerbetinin namı dünyaya yayılmıştır. Gül şerbetinin faydaları nelerdir? Baş ağrılarını dindirir. Bir mendili gül suyu ile ıslatıp alnınıza koyabilirsiniz. C vitamini açısından zengindir. Vücuttaki kolajen sentezini hızlandırıp, serbest kökleri etkisiz hale getirerek yaşlanma sürecini yavaşlatır. Rahatlatıcıdır. 6 çorba kaşığı kurutulmuş gül yaprağı veya 1 çorba kaşığı dolusu gül mayası Yarım limon suyu 6-7 çorba kaşığı toz şeker 8 su bardağı su Üzeri için: 1 çorba kaşığı hafif kavrulmuş ve dövülmüş susam. 8 bardak suyu, gül yapraklarını bir tencereye koyup 10 dakika kadar kaynatın, sonra yapraklarını süzüp içine şekeri ve limonu da ilave edip bir taşım kaynatıp sonra altını kapatın. Bardaklara koyup biraz da susam serpipi servis yapın. Badem, saray mutfaklarında sürekli olarak kullanılmıştır. Tatlıların yanı sıra yemeklere ve pilavlara mutlaka badem konuşmuştur. Çerez olarak da çokça tüketilen badem, Girit adası alındıktan sonra İstanbul'a yerleşen Giritliler tarafından halk mutfağı yemek yelpazesine şurup olarak eklenmiştir. Badem şurubunun yapılışı zahmetli ama içimi çok güzeldir. Bademin faydaları nelerdir? Badem son derece yüksek besin ihtiva eder. E vitamini, kalsiyum, fosfor, demir ve magnezyum açısından zengin bir kaynaktır. Ayrıca, çinko, selenyum, bakır ve niasin içerir. Diğer bütün türleriyle karşılaştırıldığında besin değerleri ve faydalı bileşenleri ile ön plana çıkmaktadır. 500 gram badem 8 bardak su 4 su bardağı toz şeker 1 çorba kaşığı dolusu acı badem Havana veya parçalayıcıya tatlı ve acı bademi koyun, güzelce ezin, biraz da suyla ezin, bembeyaz su çıkmasını sağlayın. Daha sonra süzün, çıkan badem sütünü ayrı bir yere koyun. Bir tencereye şekeri, suyu koyup kıvamlı bir şerbet olana kadar kaynatın, badem sütünü de ilave edin, biraz daha kaynatın, kışın sıcak, yazın soğuk tüketin.

Osmanlı şerbetleri nasıl yapılır? Ramazan'a özel Osmanlı şerbetleri

2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti: Aktau

Mersin'de "Bolkarlar'dan Toroslar'a Desenlerin Sırrı" temalı defile düzenlendi

"Selvi Boylum Al Yazmalım" Kazakistan'da tiyatro oyunu oldu

Cengiz Dağcı'nın kaleminden "Üşüyen Sokak"

İsmet Özel'in Taşları Yemek Yasak kitabından düşündürücü satırlar

Ekrem Demirli'nin ufuk açıcı cümleleri

İslam’dan edebiyata kadar en özgün konuların podcastleri

Filistin'deki zulme karşı Müslüman tavrı nasıl olmalı - PODCAST

Uygur Türklerinin kaderini değiştiren 48 madde

"Selvi Boylum Al Yazmalım" Kazakistan'da tiyatro oyunu oldu

PODCAST I Fergana Vadisi'nin önemi

Merhametten ve empatiden uzak Çocuk Hakları Günü!

Metoda dair: Yöntemi gözden geçirme

Filistin'in bağımsızlığını resmi olarak tanıyan ülkeler

Filistin'in bağımsızlığını resmi olarak tanıyan ülkeler

Haris el-Muhâsibi'den Hakk'ı Arayanlara Nasihatler

Filistin’i işgale yönelik Yahudi göçleri: Aliyah

İsrail işgallerine karşı "birlik" çağrısı

Osmanlı belgeleri ışığında Filistin’e Yahudi göçü

Bosna Savaşı öncesinde bölgedeki gerilimlerin tarihsel kökenleri

2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti: Aktau

İzimler ve çözümler

Cengiz Dağcı'nın kaleminden "Üşüyen Sokak"

Bir sualim var sana ey dervişler ecesi

Osmanlı’da kadın öğretmen yetiştiren kurum: Darülmuallimat

Öğretmenler gününe özel 7 film

Arama

Osmanlı şerbetleri nasıl yapılır? Ramazan'a özel Osmanlı şerbetleri