Arama
Şifre kırma geleneğinin mucidi El-Kindî ve kriptografi teknikleri
Pek çok kod kırma tekniğinin geçmişi, İslam uygarlığına kadar gider. Dokuzuncu yüzyılda İslam uygarlığında posta, posta güvercinleri ile gönderiliyordu. Bin yıl önce yaşayan bir sultanın canı taze kiraz yemek isteyince güvercin postası icat edilmişti. Zamanının iletişim merkezi haline gelmiş olan Mısır'daki Kahire Kalesi, bin 900 posta güvercinine sahipti. Bu nedenle gizli ve özel mesajların korunması gerektiği için şifreleme veya kodlama tekniği geliştirildi. Bağdatlı âlim el-Kindî'nin kriptografinin temellerini atması sayesinde savaşlarda gizli mesaj göndermek bile mümkündü.
Sıklık analizi, temel yazı alfabesiyle oluşturulan klasik şifre ve kodların kırılmasında en temel araçtır. Bu yöntemin verimli kullanılabilmesi için, şifreyi çözmek isteyen kişinin şifreleme yapılan dilde lisan ve istatistik bilgisiyle problem çözme becerilerine sahip olması gerekir.
Modern şifreleme yöntemleri çok daha karmaşık olmakla beraber, 2. Dünya Savaşı yıllarında İngiltere ve Amerika, önde gelen gazetelerde şifreli bulmacalar yayınlayarak bunları en hızlı çözen kişileri kriptoanalist olarak işe alıyordu.
Kindî'nin 9. yüzyıla ait "Şifreli Mesajların Kırılması Hakkında" eserinin elyazmasından...
"Hangi dilde yazıldığı bilinen şifreli mesajları çözmek için aynı dilde yazılmış bir sayfayı dolduracak uzunlukta farklı bir düz yazı bulmak ve bu yazıda her bir harfin kaç kere geçtiğini saymak gerekir. En çok geçen harfe birinci, en çok geçen ikinci harfe ikinci ve en çok geçen üçüncü harfe üçüncü diye örnek metindeki bütün harfler tamamlanana kadar devam ederiz… Daha sonra çözmek istediğimiz şifrelenmiş metne bakarak bundaki sembolleri de aynı şekilde sınıflandırırız. En çok geçen sembolü bulup bunun yerine örnek metinde belirlediğimiz birinci harfi koyarız; en çok geçen ikinci sembolün yerine örnek metinde belirlediğimiz ikinci harfi koyarız ve çözmek istediğimiz metindeki tüm harfler tamamlanana kadar böylece devam ederiz."
Yunanlılar, M.Ö 6. yüzyılda mesajları şifrelemek için basit olduğu kadar dâhice olan bir cihaz gelişirdi. Skytale adı verilen sabit genişlikte bir sopa kullanan Yunanlılar, bu sopanın üzerine uzun bir kâğıt parçasını sarıyor, bu şekilde ortaya çıkan kâğıt yüzeye yatay olarak yazı yazıyordu. Daha sonra açılarak alıcıya gönderilen bu kâğıt, alıcının elinde aynı genişlikte bir skytale varsa tekrar sararak okunabilmekteydi. Sopa daha geniş ya da daha darsa mesaj okunamıyordu.
Frekans analizi, harf şeklindeki alfabeleri kullanan ikame şifreleme yöntemlerini kırmak için en sık kullanılan yöntem oldu. El-Kindi'nin çalışmasından önce, çoğu insan ikâme şifrelerinin kırılamayacağını düşünüyordu. Yirminci yüzyılda El-Kindi'nin başlattığı, kodlar ve şifreler üzerine çalışmaya, kripto analiz dendi.