Arama
Türkiye’nin tsunami tarihi ve bölgelere göre tsunami riski
İzmir'in Seferihisar ilçesinde meydana gelen 6,6 şiddetindeki depremin etkisiyle deniz seviyesi yükseldi; bazı cadde ve sokaklar su altında kaldı. Suyun yaklaşık 1 metre yüksekliğe ulaşması tsunami paniğine yol açtı. Uzmanlar, sismik açıdan oldukça etkin bir bölge olan Ege bölgesinde yaşanan depremlerde tsunaminin görülebileceğine dikkat çekiyorlar. Peki, geçmişte hangi depremlerde tsunami yaşandı? Türkiye'nin diğer denizlerinde tsunami görülme ihtimali nedir?
Bir depremin tsunamiye yol açması, ne kadar şiddetli olduğu ve ne kadar derinde gerçekleştiğine bağlı.
Tsunamiyi önceden tahmin etmek neredeyse imkânsızdır. Eğer kıyılardaki sular aniden çekilirse, birkaç dakika önceden uyarı yapmak mümkün olabilir.
Gerçekleşen tsunamiler başta Marmara Denizi olmak üzere ülkemizi çevreleyen tüm denizlerde gözlemlenmiştir. Depremler tarafından tetiklenen toprak kaymaları da zaman zaman tsunamilere yol açabiliyor.
Tsunaminin etkili olduğu depremler, 1509 ve 1894 tarihli İstanbul, 1598 tarihli Amasya, 1963 tarihli Doğu Marmara, 1939 Erzincan, 1968 Bartın depremleridir.
Son 4100 yıl boyunca, Marmara Denizi'nde 300'den fazla yıkıcı deprem meydana geldi. Bunlardan 40'ı tsunamiye yol açtı.
Yaklaşık 8 büyüklüğündeki 1509 İstanbul depremi, Bolu'dan Edirne'ye kadar hissedilmiş ve hasara yol açmıştı. 6 metreyi geçen dalgaların Yenikapı'da surları aştığı tarihsel belgelerden anlaşılır.
Deniz seviyesi önce alçalmış, daha sonra kuvvetli dalgalar İstanbul kıyılarını vurmuştu. Tsunami dalgasının yaklaşık 6 metre olduğu gözlenmişti.
18 Eylül 1963 tarihli Doğu Marmara depremi sonrasında Mudanya kıyılarında tsunami izleri görülmüştü.
O dönemde Marmara denizi için deprem ve heyelan kaynaklı tsunamileri inceleyen bir çalışma gerçekleştirilmiş; tsunami oluşmasına yol açabilecek 49 ayrı senaryo incelenmişti.
Modelleme çalışmaları sonucunda İstanbul kıyılarında olası en büyük dalga yüksekliği 5,56 metre, en yüksek dalganın ulaşacağı kıyı bandının İstanbul'un doğu kıyılarında 10 kilometre uzunluktaki kıyı çizgisi olduğu belirlenmişti.