Makedonya’da, 2001 yılında yaşanan etnik çatışmalar sırasında zarar görerek kullanılamaz hale gelen Pirlepe şehrindeki tarihi Çarşı Camisi, yıllardır restore edilmeyi bekliyor.
Fatih Sultan Mehmed döneminde inşa edilen, şehrin göbeğindeki yaklaşık altı asırlık Osmanlı camisi, yeniden ibadete açılacağı günleri bekliyor.
Ülkedeki Arnavut ve Makedonlar arasında 2001 yılında yaşanan çatışmalarda, Kalkandelen’e giden askeri konvoya saldırıda Pirlepe ve civarından 10 asker hayatını kaybetmiş, şehirdeki Makedonlar da bu olaya Çarşı Camisi’ni yakarak karşılık vermişti.
Olayın üzerinden yıllar geçse de onarımı için somut adım atılmayan tarihi caminin ne zaman eski ihtişamlı görünümüne kavuşacağı hala belirsiz. Geçmişte caminin onarımı için gerekli siyasi iradenin eksik olduğu belirtilirken, şimdi ise ülkeyi etkisi altına alan siyasi krizin bu yönde çalışmaların yapılmasını zora soktuğu ifade ediliyor.
Çoğu kez tamamen yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan cami, şu anda harap şekilde. Kısmen duvarları ayakta duran, minaresinin kırık olduğu camide ilgisizlik nedeniyle sarhoşlar, madde bağımlıları ve hayvanlara bile rastlanıyor.
- Başbakan Yardımcısı Kaynak bilgilendirildi
Pirlepe Müftüsü Şefket İmerovski, AA muhabirine yaptığı açıklamada, caminin onarımıyla ilgili Makedonya İslam Birliğinin 2006, 2010 ve 2012 yıllarında Kültür ve Turizm Bakanlığı ile üç anlaşma yaptığını ancak henüz sonuca varılamadığını aktardı.
Konuyla ilgili üst düzey görüşmeler de gerçekleştiğini dile getiren İmerovski, Manastır’daki Haydar Kadı Camisi’nin açılışı için geçen yılın kasım ayında ülkeye gelen Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak’ın bu camiyle ilgili bilgilendirildiğini söyledi.
Caminin onarılmasının herkesin temennisi olduğunu kaydeden İmerovski, "Başta Türkiye olmak üzere, imkanı olan herkese olayın çözüme kavuşması için yardım çağrısında bulunuyorum. Çarşı esnafı caminin yapılmasından yana." dedi.
Şehirde 20 binden fazla Müslüman bulunduğunu ifade eden İmerovski, şehrin merkezinde Müslümanların namaz kılabileceği bir mekan bulunmadığını, bu yüzden devletten, kurumlardan ve Türkiye’den bu olaya el atmalarını istediklerini dile getirdi.
- "Türkiye sorunumuzu giderebilir"
2003-2015 yıllarında Pirlepe müftüsü olarak görev yapan Mustafa Topalovski de daha önce Kültür ve Turizm Bakanlığından caminin yapılması için onay aldıklarını ancak bunun ülkedeki siyasi irade eksikliği nedeniyle gerçekleşmediğini söyledi.
Yetkili kurumlardan caminin onarılmasını talep ettiklerini belirten Topalovski, "Aynı şekilde, Türkiye’den ve bu bölgeden Türkiye’ye göç etmiş kişilerden de camiyi 2001 yılı öncesine dönüştürmemiz için yardım istiyoruz." diye konuştu.
Topalovski, Türkiye’den her anlamda büyük destek aldıklarını vurgulayarak, "İnanıyorum ki Türkiye bu sorunumuzu giderebilir. Bu anıtı, Osmanlı izine sahip bu cami ve minareyi bize geri getirebilir. Bu caminin yapılması ile şehrin karakteri geri dönecektir." dedi.
Osmanlı döneminde birçok kilise de inşa edildiğine işaret eden Topalovski, "Makedon halkı ve Pirlepeliler, Çarşı Camisi’ne karşı değil. Çünkü biz her zaman birlikte yaşamışızdır." ifadelerini kullandı.
