Irak’taki Kürt siyasetçiler ve siyasi uzmanlara göre, terör örgütü PKK’nın Musul’un Sincar içesinde kalmakta ısrar etmesinin perde arkasında İran’ın bölgede oluşturduğu "Şii Koridoru güvenliğini sağlamak" şeklinde yorumluyor.
Terör örgütü DEAŞ’ın 2014 yılında IKBY’ye bağlı Peşmerge güçlerinin kontrolündeki bölgelere saldırmasıyla ortaya çıkan güvenlik boşluğunu fırsat bilen PKK, Kandil ve Suriye’den getirdiği militanlarla Sincar, Mahmur ve Kerkük bölgelerinde konuşlanmaya başladı.
DEAŞ’ın Haziran 2014 tarihinde ülkenin ikinci büyük kenti Musul’u ele geçirip, birçok bölgeyi işgal etmesinden sonra, "terörle mücadele ve ortaya çıkan güvenlik boşluğunun doldurulması" gerekçesiyle, Irak anayasasına göre son durumu referandumla belirlenecek "tartışmalı bölge" olarak bilinen yerlerin bir kısmında eski Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani liderliğindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve diğer kısmında ise IKBY Başkanı Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi’ne (KDP) bağlı Peşmerge güçleri kontrolü sağlamaya başladı.
PKK’nın son iki buçuk yıl içerisinde kamp kurup askeri ve siyasi faaliyet gösterdiği bölgelerin çoğu bu tartışmalı bölgelerde yer alıyor.
Örgütün faal bir şekilde varlık gösterdiği söz konusu tartışmalı bölgelerde ise genelde KYB’li Peşmergeler ve İran destekli Haşdi Şabi güçleri bulunuyor.
Şii hilali projesinin Irak ayağı
İran’ın, Irak üzerinden Suriye’ye ve oradan da Lübnan’a karayoluyla ulaşıp, kendi gruplarına lojistik destek temin etmek için planladığı koridora "Şii Hilali" deniliyor.
Bölgedeki üç ülke içerisinden geçen bu koridorun güvenliğinin sağlanması halinde, İran’ın rahat bir şekilde karayoluyla hem Suriye’deki müttefiki Esed rejimi hem de Lübnan’daki Hizbullah’a gerekli yardımları temin edebileceği kaydediliyor.
Söz konusu koridor, İran’ın Kırmanşah kentinden başlayıp, Irak sınırındaki Diyala ilinin Hanekin ilçesinden geçerek, Kerkük’ün güneyine daha sonra Musul’un batısındaki Telafer üzerinden Sincar’a ve oradan da Suriye’nin Haseke vilayetine kadar uzanıyor.
Şii hilalinin Irak’tan geçen bölgelerindeki demografik yapı büyük oranda Sünni Araplardan meydana gelirken yer yer Kürtler ve Türkmenlerin yerleşim merkezlerinden de geçiyor.
Koridorun geçtiği bölgelerin güvenliğini ise Hanekin ve Kerkük’ün güneyindeki KYB’li Peşmergeler ve PKK militanları, Musul’un güney ve batısındaki bölgelerde ise Haşdi Şabi militanları sağlıyor.
Haşdi Şabi güçleri, Sünni Arapların bölgelerindeki güvenliği elinde tutarken, KYB’li Peşmergeler ve PKK militanları ise Kürt ve Türkmenlerin bölgesini elinde tutuyor.
Şii koridorunun önemli ve son ayağı Sincar
Musul’un Sincar ilçesi, Irak’taki Şii koridorunun en son ve hassas bölümünü oluşturuyor. Nitekim bu bölgenin büyük çoğunluğu KDP’li Peşmerge güçlerinin elinde. Sincar ilçesinde 40 kilometre mesafedeki Türkmenlerin yaşadığı Telafer ilçe çevresinde ise Haşdi Şabi güçleri yer alıyor.
Sincar Dağı ve oradan da Suriye sınırına uzanan bölgenin bir kısmını da PKK ve ona bağlı yerel militanlar elinde tutuyor. Kısa bir süre önceye kadar istediği şekilde hareket edebilen örgüt militanları, Peşmerge güçlerinin 3 Mart tarihinde bölgeye güç sevkiyatı yapmasından sonra eski kabiliyet hareketlerini kaybettiği belirtiliyor.
Söz konusu KDP’li Peşmergelerin, Şii koridorunun Sincar’dan Suriye’ye uzanan büyük bölümü elinde tutması başta İran’ı daha sonra PKK’nın bölgede yayılmasının önüne geçtiği aktarılıyor. Bu yüzden PKK’nın IKBY’nin tüm tepkilerine rağmen Sincar’da kalmakta ısrar ettiği ve perde arkasında Şii koridorunun güvenliğinin tehlikeye gireceği şeklinde yorumlanıyor.
"PKK, bölgede tutunmak için Şii hilaline destek veriyor"
IKBY’nin Erbil kentindeki Selahaddin Üniversitesi Siyasi Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Şahevan Muhammed, AA muhabirine yaptığı açıklamada, PKK’nın bölgede tutunabilmesi için Irak’taki Şiiler ve merkezi hükümetten doğrudan veya dolaylı olarak destek aldığını ileri sürdü.
Muhammed, "PKK, bölgede tutunabilmek için şu anda Şiiler’den hem askeri hem de mali yardım alıyor. Bunun karşılığında da PKK konuşlandığı tüm bölgelerde İran’ın Şii Hilali projesi için açılan koridorun güvenliğini sağlayacak." dedi.
"PKK, Irak’ın 16 vilayetinde serbestçe hareket ediyor"
IKBY Parlamentosu Irak Türkmen Cephesi (ITC) Erbil Milletvekili Aydın Maruf, terör örgütü PKK’nın çok bariz bir şekilde ülkenin birçok yerinde herhangi bir kısıtlama yaşamadan hareket edebildiğini söylüyor.
Örgütün sadece Barzani’nin güçlü olduğu Erbil ve Duhok illerinde serbest hareket edemediğinin altını çizen Maruf, "Ancak PKK, Irak’ın diğer 16 vilayetinde serbestçe hareket ediyor. Hem silahlı hem de siyasi örgütlenme yapıyor." bilgisini paylaştı.
"Bazı bölgesel devletler, PKK’yı kendi siyasi ve askeri ajandaları için bir alet gibi kullanıyor." diyen Maruf, Şii Hilali’nin Sincar ayağında PKK’ya ihtiyaç duyulduğunu bunun için de örgütün ülke içerisinde serbestçe dolaşımına ve faaliyetlerde bulunmasına izin verildiğini aktardı.
Maruf, Bağdat’ın Türkiye’ye sürekli olarak, "PKK bir terör örgütüdür ve ortak mücadele edilecektir." ifadesini kullanmasına rağmen bir adım atmamasının da ilginç olduğunu kaydetti.
