“Her zorlukla beraber bir kolaylık vardır!”

Geçen haftaki yazımızda Suriye Muhalif Ordusu ve diğer direniş gruplarının Halep başta olmak üzere diğer bölgeleri ve şehirleri, zalim Esed'in işgalinden kurtardıkları haberlerini bir "inşirah" vesilesi olarak zikretmiştik. Bugün yazımızı kaleme alırken artık Suriye'de zalim Esed diktatörlüğün yıkılışının, başkent Şam'ın da esas sahiplerinin eline geçtiğinin sevinciyle hamd ve senâlar ediyoruz Rabbimize… Son bir hafta içinde yaşanan ibret dolu hikayeleri sizlerle paylaşmak ve değerlendirmek isterdik; lakin bitirmemiz gereken bir konumuz var… İnşirah suresinin bize verdiği mesajlar var! Çağlar öncesinden günümüze, yolumuzu aydınlatacak ve yönümüzü belirlememize yardımcı olacak mesajlar…

"Her zorlukla beraber bir kolaylık vardır!"

Sureyi incelerken kaldığımız ayet işte bu ayet idi… Sure içinde iki kez tekrarlanan bu ayet, tüm zorlukların, beraberinde birtakım kolaylıklar taşıdığını beyan ederken, bir belâğat şâhikası olan Kur'an-Kerim'in, hikmet dolu ifadeleriyle de aynı zamanda, "her 'zorluk', ardından gelecek 'kolaylık' için bir habercidir" müjdesini taşımaktaydı… Öncesindeki ayetlerde Allah Teâlâ tarafından, Peygamberimize, "gönlünü ferahlattığı, belini büken yükün kendisinden alındığı ve şanını yücelttiği" hatırlatılıyordu. Şimdiyse iki kez "(Bu sebeple Ey Resulüm!) Şüphen olmasın ki, tüm zorluklar, beraberinde mutlaka nice kolaylıklar taşır. (Evet!) Her zorluk, mutlaka beraberinde bir kolaylık barındırır!" (İnşirah, 5-6) buyrulmaktaydı…

Sureyle ilgili olarak açıklamalarda bulunan müfessirler ayetlerde iki hususa dikkat çekerler:

Birincisi, Allah Teâlâ, bu iki ayette kelimelerin dizilişiyle şöyle bir hikmete işaret etmektedir: "Usr" zorluk; "Yüsr" kolaylık demektir. Allah Teâlâ bu iki kelimeden birisini "bütün zorluklar" anlamına gelecek şekliyle iki kez "el-Usr" olarak zikretmiş; diğerinden ise "pek çok/nice kolaylıklar" manasında "Yüsr" olarak söz etmiştir. Dolayısıyla insan, karşılaştığı zorluklara sabır, metanet ve sekinet ile bakmalı, mutlaka bir çıkış yolu bulabileceğine dair ümidini her zaman muhafaza etmeli ve bu zorlukla beraber birtakım kolaylıkların da kendisi için Allah Teâlâ tarafından var edildiğine yürekten inanmalıdır… Gerçek hayatta nice nice olaylar ve yaşanmış hadiseler vardır ki, bize çok zor görünen şeyler, Allah'ın o zorlukla beraber kuluna sağladığı kolaylıklar vesilesiyle kişiye "aşılabilir", "katlanılabilir" ve "üstesinden gelinebilir" hale dönüşmüştür…

İkincisi ise, iki ayette zikredilen kelimeler bir hikmeti daha ortaya koymaktadır: Şöyle ki, zorluk anlamına gelen "el-Usr"; nice kolaylıklar anlamına gelen iki "Yüsr" arasında zikredilmiştir. Bu ise her zorluğun ardından, mutlaka yanı başında duran nice kolaylıklardan biriyle ferahlığın ve sevincin geleceğine işaret etmektedir. Öte yandan ayet-i kerimeyi anlamamıza yardımcı olacak bilgilerden biri de hadis-i şerifte geçen şu ifadelerdir: "Oruçlu olan kişi için iki sevinç ve ferahlık ânı vardır. Biri iftar ettiği ân duyduğu sevinç ve ferahlık; diğeri ise Rabbi ile karşılaşacağı andaki sevinç ve ferahlıktır." Tıpkı bunun gibi, her bir zorluğu, iki kolaylık izleyecektir. Bunlardan biri hemen dünyada, diğeri ise ahirette görülecektir. Yine bir başka hadis-i şerifte Resul-i Ekrem (sav) şöyle buyurmaktadır: "Hiçbir zorluk, iki kolaylığa gâlip gelemez."

Konuyla ilgili olarak Arapça bir beyitte, şair şöyle demektedir:

"İzâ dâkat bike'd-dünyâ fe fekkir fî Elem Neşrah"
Fe usren beyne yüsreyni, izâ fekkertehû fefrah."

"Dünyanın türlü sıkıntıları seni daralttığı zaman, hemen Elem Neşrah suresini düşün!
Bak! "Bir zorluk", "iki kolaylık" arasında duruyor! Bunu düşün ve ferahla!.."

Bu manidar tespitlerden sonra, surenin son iki ayetine geçmek istiyoruz.

"Bir işi bitirince diğerine koyul ve yalnız Rabbine yönel!.."

İnşirâh suresinin 7 ve 8. ayetleri, müminin yaptığı işlerde, yerine getirdiği görevlerde nasıl bir yol izlemesi gerektiğini açıklıyor. İlâhi beyan şöyle buyuruyor: "Bir işi bitirince diğerine koyul ve yalnız Rabbine yönel!"

Hazreti Ömer (ra) şöyle demişti: "Ben sizlerden herhangi birinizi dünya ve ahiret ameli ile meşgul olmaksızın bomboş bir biçimde oturuyor görmekten hoşlanmam. Kişinin mutlaka meşru bir işi olmalıdır. Bir işi bitirdi mi onun peşinden hemen başka bir işe koyulmalıdır." Şöyle anlatılır. Kadı Şüreyh, güreşmekte olan iki kişiyle onlara boş boş bakarak seyreden üçüncü bir kişiye rastlar ve yanındakine sorar: "bu niye bir şeyle meşgul olmuyor. Allah Teâlâ Kur'an-ı Kerim'de, "Boş kaldın mı hemen başka bir işe koyul" buyuruyor. Bir kimsenin hiçbir iş yapmadan boş boş oturması veya dinini ya da dünyasını ilgilendirmeyen bir şeyle meşgul olması, onun düşünce sakatlığı içinde, aklının zayıf ve kendisini gafletin kuşatmış olduğunu gösterir.

Son olarak surenin son ayetini ele alalım: "Ve sadece Rabbine yönel!.."

Ayette denilmek isteniyor ki, evet, vaktin boşa geçmesin, bir işi bitirince diğerine koyul ama daima ve her zaman sadece Rabbine yönel!.. Yani, ister dünya ister ahirete yönelik olsun; ister çalışma ister ibadet… Ne olursa olsun, yöneleceğin tek kapı, Rabbinin kapısı olsun… Talepte bulunacağın tek makam, Rabbinin Yüce Katı olsun!.. Çünkü kula yardımcı olacak, imdadına koşabilecek sadece O'dur! Sözlerimize, Sevgili Peygamberimizin (sav) inci misali ışıltılarıyla ümmetine rehberlik eden bir duasıyla son vermek istiyoruz:

"Allah'ım! Hiçbir şey, Sen kolaylaştırmazsan kolay değil. Sen kolaylaştırırsan eğer, her zorluk kolay gelir!.."

Suriye'deki müminlerin, tüm zorluklarının kolaylıklara dönüşerek fetihlere müyesser kılındıkları gibi, Gazze'deki mazlumların da bir an önce selamete kavuşmalarını, mansur ve muzaffer olmalarını Rabbimizden niyaz ediyoruz…

Mehmet Emin Ay

Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.