Kādıasker Mustafa İzzet Efendi’nin Eyübsultan’daki celî ta’lîk kitâbeleri - 2

(Bu makālenin birinci bölümü geçen hafta neşredilmiştir)

KÂDIASKER MUSTAFA İZZET EFENDİ'NİN EYÜPSULTAN'DAKİ CELÎ TA'LÎK KİTÂBELERİ - 1

Geçen hafta Eyübsultan'daki Kādıasker Mustafa İzzet Efendi'nin ta'lîk kitâbelerini tanıtmağa başlamıştık. Şimdi de bunların geri kalanlarını sunuyoruz:

3. Ayvansaray'da: Ebû Şeybeti'l-Hudrî türbesi (Resim 1).

(Tuğrasız)

Dâver-i ashâb-sîret, Şâh Mahmûdü'ş-şiyem
Zâtıdır girdâr-ı hayr-âsâr ile her dem elîf.

Hazret-i Bû-Şeybeti'l-Hudrî'ye ta'zîm eyledi,
Türbesin tecdîd ile ol şâh-ı âgâh û arîf.

Gel, hulûs üzre duâ kıl, zâirâ, tebcîlle,
Merkad-i pâk-i sahâbîdir bu me'vâ-yı şerîf.

Tasliye zeylinde yâd oldukça ashâb-ı güzîn
Nazm-ı ahdi ol şehinşâhın ola nusret-redîf.

Oldu dil-dâde melâik, Es'adâ, târîhine,
Merkad-i Bû-Şeybe'yi Şâh-ı cihân yapdı latîf.

1251
(Seyyid İzzet Mustafa )

(Sahâbe ahlâkında, adâletli ve övgüye değer huyları olan Pâdişah, hayırlı işlerle her dem yakınlığı bulunan bir şahsiyetdir. O bilgi ve irfan sâhibi Pâdişah, Hz. Ebû Şeybeti'l-Hudrî'nin türbesini yenileterek, ona saygısını gösterdi. Ey ziyâretçi, bu sığınılacak şerefli yerde, gel de hulûs üzere saygıyla duâ et. Çünkü, temiz bir sahâbe kabridir. Salavâtdan sonra seçkin sahâbeler de anıldıkça, o Pâdişâh'ın devrine âid nazmların redifi de nusret (zafer) olsun. Esad! Melekler düşürdüğün târîhe gönül verdiler: Ebû Şeybe'nin kabrini cihânın şâhı latîf şekilde yapdı.)

4. Ayvansaray'da: Hamdullah-ı Ensârî türbesi (Resim 2).

(Tuğrasız)

Her tarafda Hân Mahmûd-ı kerâmet-pîşenin,
Nev-benev âsâr-ı hayr-etvârı olmakda bedîd.

İşte ez-cümle bu Ensârî-i Gāzî türbesin,
Eyledi ihyâda bezl-i himmet-i tahsîn resîd.

Himmete şâyestedir kim sâhibi ol türbenin,
Bâ-alemdâr-ı Nebî, gelmişdi bir kavl-i sedîd,

Hayr u nasra tâ ebed, ol dâver-i dâd-âveri,
Mazhar etsin ömr ü şevketle Hudâvend-i Mecîd.

Yazdı târîhe mücevher harf ile vak'a-nüvîs,
Oldu Hamdullah Gāzî merkadi, el-hak,cedîd.

1251
(Seyyid İzzet Mustafa )t

(Kerâmet göstermeyi huy edinen Mahmud Hân'ın kasdi hayır olan yeni yeni eserleri meydana çıkmaktadır. İşte bu cümleden olarak, Gāzî Ensârî türbesini ihyâ için güzel himmetini esirgemeden işlemi tamamlattı. Bu türbenin himmete değer sâhibi, doğru bir kavle göre, Eyüp Sultan'la birlikte buraya gelmişti. Allah, o adâletli hükümdârı ömür ve şevketle ebediyyen hayra ve zafere mazhar kılsın. Vak'a-nüvîs (Es'ad), noktalı harflerle bunu târîhe yazdı: Hamdullah Gāzî'nin kabri, doğrusu, yepyeni oldu.)

5. Eğrikapı'da: Hâfir'in kabri (Resim 3)
Üstte: Sultan II. Mahmud Tuğrası
(Hâşim Efendi'nin)

Şâh-ı hayrât-eser Hazret-i Hân Mahmûd'un
Ahd-i adlinde bu meşhed dahi oldu âbâd.

Öyle meşhed ki, alemdâr-ı Nebî dâderinin
Necline olmuş idi türbe-i envâr-nihâd.

Böyle ta'zîme sezâ yerleri ihyâ etdi,
Zâtına dense müceddid kim, eder istib'âd.

Mehbit-ı nûr ola tâ rûh-ı sahâbîle zemîn
Ol Şeh'in şevketini îde füzun Rabb-i ibâd.

Oldu bu merkadin ihyâsına, Es'ad, târîh,
Hâfir'in rûhunu Sultân-ı cihân kıldı şâd.

1251
(Seyyid İzzet Mustafa )

(Hayır eserlerinin şâhı Mahmud Hân Hazretleri'nin adâletli çağında bu şehitlik de âbâd edildi. Burası, Eyüb Sultan'ın kardeşinin evlâdına nurlu bir türbe olmuştu. Yüceltilmeğe lâyık böyle yerleri ihyâ eden Sultan Mahmud'a yenilikçi denilme ihtimâli uzak sayılmaz. Sahâbenin rûhuyla, bu zemîn, nur inen bir yer olsun ve o Pâdişâh'ın şevketini Allah artırsın. Es'ad'ın şu sözü bu kabrin ihyâsına târîh oldu: Cihânın sultanı, Hâfir'in rûhunu şâd eyledi.)

6. Balat'da: Mihrâbı önünde Câfer-i Ensârî kabrinin bulunduğu Hoca Kāsım Mescidi Kitâbesi (Resim 4)
Ortada: Sultan II. Mahmud Tuğrası
(Hâşim Efendi'nin)

Hamdülillâh, asr-ı Mahmûd Hân-ı Hayder-şîme'de,
Buldu istihkâm, elhak, câmi-i dîn-i hanîf.

Emr-i hayr ızhârı üzre, oldu bu ma'bed dahî,
Yapılıp envâr-ı zikrullâh ile ziynet-elîf.

Hem de nev-âbâd oldu pîş-i mihrâbındaki
Câfer-i Ensâri'ye meşhed olan kabr-i münîf.

Vâsıl olsun tûl-i ömre ol imâmü'l-müslimîn.
Kıble-gâh-ı ehl-i îmân ola tâ Beyt-i Şerîf.

Ehl-i sünnet, Es'adâ, târîhe eyler ser-fürû,
Hâce Kāsım mescidi bünyâd olundu pek latîf.

1251
(İmzâsız )

(Allah'a hamdolsun ki, O'nun birliğine inananların câmii, Hz. Ali tabîatlı Mahmud Hân'ın devrinde tâmîrle sağlamlaştırıldı. Bu hayrın tahakkukuna emir verilince, anılan ma'bed yapılıp Allah'ı zikretmenin nurlarıyla süslendi. Bu vesîleyle mihrâbın önündeki Câfer-i Ensârî'nin ulu kabri de yeniden inşâ edildi. Kâbe, inananların kıblesi oldukça, Müslümanların imâmı bulunan Pâdişah da uzun ömre kavuşsun. Es'ad! Hz. Peygamber'in sünnetine bağlı olanlar, bu târîhe baş eğer: Hoca Kāsım mescidi pek latîf şekilde yapıldı.)

Prof. Uğur Derman

Resim 1- Ayvansaray'daki Ebû Şeybeti'l-Hudrî türbesi kitâbesi