Arama
Kösem Sultan nasıl öldürüldü?
Kösem Sultan Osmanlı tarihinin en etkili kadın sultanlarından biriydi. Sultan Ahmed'in humma hastalığına yakalanması sonucu ani ölümü, onu iktidara hazırlayan ilk perdeydi. Mahpeyker Kösem Sultan, bu olaydan sonra tahta geçecek isimleri bizzat kendi belirleyecek, "Valide Sultan" olarak iktidara kendi istekleri doğrultusunda yön verecekti. Birçok padişahtan daha uzun süre iktidar süren Kösem "öldürülen ilk valide sultan" olarak Osmanlı tarihine geçti. Peki, Kösem Sultan nasıl öldürüldü? 2 Eylül 1651 tarihinde öldürülen Kösem Sultan hakkında bilgileri derledik.
Gelişmeler üzerine saraya dönen Kösem Sultan'a bir heyet gönderilerek hâl' kararı kendisine tebliğ edildi. Kösem Sultan'ın rıza göstermesi üzerine başta şeyhülislâm olmak üzere Karaçelebizâde Abdülaziz Efendi, Hanefî Mehmed Efendi ve Muslihuddin Ağa ile diğer bazı devlet erkânından oluşan heyet saraya geldi. Bunlar güçlü deliller ileri sürerek Kösem Sultan'ı razı etmeye çalıştılar.
Kösem Sultan önce rıza göstermeyip direndi. Ardından çaresiz kalmış gibi görünerek torunu Mehmed'i hazırlamak üzere harekete geçti. Bir müddet sonra da torunuyla dönerek, 8 Ağustos 1648'te cülûs gerçekleşti. Bu hal' ve cülûsta Kösem Sultan'ın etkili bir rolü oldu. Hatta Sultan İbrahim'in daha sonra kapatıldığı odasında boğdurulmasında da onun parmağı olduğu belirtilir.
Kösem Sultan için İbrahim'in saltanatı pek tatmin edici geçmemişti. Zira valide sultanlık yetkilerini istediği gibi kullanamamış, Kemankeş Kara Mustafa Paşa'nın idamıyla başlayan saraydaki huzursuzluklar yüzünden zaman zaman endişeli günler geçirmişti.
Torununun yedi yaşında olması, annesi Hatice Turhan Sultan'ın genç ve tecrübesiz bulunması sebebiyle iktidarın kendisinde kalmasını tabii karşılıyordu. Hâlbuki geleneğe göre büyük validenin Eski Saray'a gidip köşesine çekilmesi, Turhan Sultan'ın yetkileri kullanması usuldendi. Kösem Sultan, cülûstan sonra böyle görünmüşse de, onun samimi olmadığı kısa zamanda anlaşıldı.
IV. Mehmed'in saltanatının ilk yıllarında Kösem Sultan, Yeniçeri Ocağı'na dayanarak devlet işlerine müdahale etmeyi sürdürdü. Bu müdahaleler dolayısıyla Sofu Mehmed Paşa sadaretten azledilerek yerine yeniçeri ağası Kara Murad Paşa getirildi. Murad Paşa'nın sadaretinde diğer ağalarla baş gösteren geçimsizlik ve Kösem Sultan'ın her konuyu Bektaş Ağa ile konuşması sıkıntılara sebep oldu.
Öte yandan Turhan Sultan da padişah annesi olarak devlet işlerine müdahaleye başladı. O da saray ağalarına dayanıp bir denge kurmayı başarmıştı. Bu karışık ortamda Kara Murad Paşa fazla dayanamayarak istifa etti.
Yeni sadrazam Melek Ahmed Paşa'nın bütçe açığını kapatmak için aldığı tedbirler İstanbul'da esnaf ve halkın ayaklanmasına sebep oldu. Saraya yürüyen halk ağaların idamını talep etti.
Buna yanaşmayan Kösem Sultan, halka rağmen ağaları korudu, yine düzenin ağalar sayesinde ayakta kalabildiğini düşünüyordu. Böylece Kösem Sultan'ın ağalar nezdinde itibarı artmış, Turhan Sultan karşısında güçlenmişti.
Yıldızı parlamaya başlayan Köprülü Mehmed Paşa da Kösem Sultan'ı destekleyenlerin safına katıldı. Diğer taraftan Turhan Sultan, saray ağalarıyla gizliden gizliye büyük valide aleyhinde çalışmalarını yürütüyordu.
Bu sırada yanındaki kuvvetlerle İstanbul'a doğru ilerleyen âsi reisi İpşir Mustafa Paşa, Kösem Sultan ile ocak ağaları için tehlike arz ediyordu. Bunun üzerine Kösem Sultan ve ekibi, ellerini çabuk tutup padişahı tahttan indirmeye ve Turhan Sultan'ı ortadan kaldırmaya karar verdiler.
Tahta, safdil bir kadın olan Dilâşûb Sultan'dan doğma Mehmed'in kardeşi Süleyman'ı çıkarmayı planladılar. Böylece büyük vâlide rahat bir şekilde hâkimiyetini devam ettirebilecekti.