Kösem Sultan nasıl öldürüldü?
Kösem Sultan Osmanlı tarihinin en etkili kadın sultanlarından biriydi. Sultan Ahmed'in humma hastalığına yakalanması sonucu ani ölümü, onu iktidara hazırlayan ilk perdeydi. Mahpeyker Kösem Sultan, bu olaydan sonra tahta geçecek isimleri bizzat kendi belirleyecek, "Valide Sultan" olarak iktidara kendi istekleri doğrultusunda yön verecekti. Birçok padişahtan daha uzun süre iktidar süren Kösem "öldürülen ilk valide sultan" olarak Osmanlı tarihine geçti. Peki, Kösem Sultan nasıl öldürüldü? 2 Eylül 1651 tarihinde öldürülen Kösem Sultan hakkında bilgileri derledik.
Giriş Tarihi: 02.09.2019
09:16
Güncelleme Tarihi: 02.09.2021
10:59
ELİNDEKİ YETKİLERİ DEVRETME NİYETİNDE DEĞİLDİ
Kösem Sultan, I. Mustafa'nın saltanatı ile II. Osman'ın padişahlığı döneminde, Eski Saray'da altı yıl kadar ikamet etti. Ardından, oğlu IV. Murad'ın 9 Eylül 1623'te tahta çıkışı ona arzuladığı gücü sağladı. Eski Saray'dan Topkapı Sarayı'na özel bir törenle gelip valide sultan oldu.
Murad'ın henüz 12 yaşında bulunması devletin idaresinde onu söz sahibi yaptı. Bu yıllarda yeniçerilere cülûs bahşişi dağıtılması problemi yanında Bağdat'ın elden çıkması, eyaletlerdeki itaatsizlikler, Abaza Mehmed Paşa'nın isyanı, Kazak eşkıyasının boğaza kadar sokulması, Kırım'daki huzursuzlukların çözüme kavuşturulması gibi konularda devlet erkânıyla birlikte çalıştı.
SULTAN IV. MURAD İDAREYİ ELE ALDI
Sultan Murad annesinin yanında devlet işlerini öğreniyor, idareyi devralmayı planlıyordu. Kösem Sultan ise yetkilerini oğluna bırakmak niyetinde değildi.
Sadrazam Hüsrev Paşa'nın azledilmesinin ardından taşrada ve İstanbul'da gelişen olaylar, Topal Receb Paşa'nın sadareti elde ederek giriştiği çeşitli manevralar, 1631 yılında onun gücünün kırılması ve bizzat idareyi IV. Murad'ın almasıyla sonuçlandı. Ancak yine de IV. Murad annesinin sözünü dinliyor ve ondan bütünüyle kopamıyordu.
PADİŞAH TAHTTAN MI İNDİRİLECEKTİ?
Nitekim Bursa seyahati sırasında IV. Murad'ın, hakkında bazı şikâyetler bulunan İznik kadısını idam ettirmesi neticesinde ulema arasında ortaya çıkan tepkiler üzerine Şeyhülislâm Ahîzâde Hüseyin Efendi, Kösem Sultan'a bir tezkire göndererek oğlunu uyarmasını rica etmişti.
Ayrıca padişahın tahttan indirilme söylentilerini de ona bildirmiş, Kösem Sultan bütün bu gelişmeleri hemen oğluna iletmişti.
SULTAN MURAD'IN KARDEŞ KATLİNE ENGEL OLAMADI
Bu ihbar üzerine padişah İstanbul'a gelip hadiseyi hiç soruşturmadan şeyhülislâmı idam ettirdi. Bu olay dolayısıyla oğlunun güvenini kazandığı anlaşılan Kösem Sultan, IV. Murad'ın Revan seferinden başarıyla dönüşünün ardından ayrı anneden kardeşleri olan Bayezid ve Süleyman'ı Ağustos 1635'te, Bağdat Seferi'ne çıkmadan bir süre önce de öz kardeşi Kasım'ı Şubat 1638'de öldürtmesine engel olamadı.
Ancak Kösem Sultan, diğer oğlu İbrahim'i âciz ve zavallı gibi göstererek kurtardığı gibi onun saltanatın tek vârisi olarak tahta çıkmasını da sağladı.
SULTAN İBRAHİM SÖZÜNÜ DİNLEMEZ OLDU
Sultan İbrahim'in cülûsu, Kösem Sultan'ı yeniden eski gücüne kavuşturdu. İbrahim'in zihnî problemleri onun sorumluluğunu arttırmıştı.
Kösem'in ilk işi, Osmanlı tahtının son bulmasını önlemek için İbrahim'in bir erkek evlât sahibi olmasını sağlayacak tedbirlere yönelmek oldu.