Arama
10 soruda Godot'yu Beklerken'in yazarı Samuel Beckett
İrlandalı yazar, oyun yazarı, eleştirmen ve şair olan Samuel Barclay Beckett, 20. yüzyıl deneysel edebiyatının önde gelen yazarlarından biriydi. Martin Esslin'in "Absürt Tiyatro" olarak adlandırdığı akımın en önemli yazarı sayılan Beckett, büyük oranda Godot'yu Beklerken isimli eseriyle şöhret buldu. Peki, Godot'yu Beklerken eserinin dünyada bu kadar yankı bulmasının sebebi neydi? İlk yayımlandığı dönemde anlaşılamayan eser, hangi olaydan sonra kült haline geldi? İşte doğumunun 114. yılında sorularla Samuel Beckett..
Eseri diğerlerinden ayıran en önemli özelliklerinden biri Absürt Tiyatro'nun bir özelliği olan giriş-gelişme-sonuç gibi olay örgüsüne sahip olmamasıyla birlikte, eserde karakter ve mekan analizlerine de yer verilmemesiydi. Sürekli tekrarlardan oluşması, başladığı yere geri dönüp durması gibi işleyiş biçimlerine de sahip olması Absürt Tiyatro'nun diğer özelliğini oluşturmakta.
Aristoteles'ten beri tiyatroya egemen olan kurallar, Godot'yu Beklerken için geçerli olmamıştı. Bir olayın dile getirilmesi, aksiyonun yükselmesi, alçalması ve çözüm noktasına ulaşması söz konusu değildi bu özellikler Godot'yu Beklerken eserini diğerlerinden ayıran en önemli husus oldu. Zira eserde eylemsizlik ve bekleme eylemin önüne geçiyordu.
Hiçbir şey mutsuzluktan daha gülünç değildir, kabul ediyorum... Evet, evet! Dünyadaki en gülünç şeydir o. Başlangıçta ona güleriz, yürekten güleriz. Ama hep aynıdır. Tıpkı sık sık anlatılan güzel bir fıkra gibi. Hep beğeniriz, ama artık ona gülmeyiz.
İngilizce eser veren tüm modernistler dikkate alındığında, realist geleneğe karşı en süreğen saldırıyı Beckett'ın eserleri oluşturur. Beckett, insanlığın içinde bulunduğu durumun temel bileşenlerine odaklanabilmek için, geleneksel konulardan, zaman ve mekân tekliğinden arındırılmış drama ve romanın yolunu açtı. Václav Havel, Aidan Higgins ve Harold Pinter gibi yazarlar, Beckett'a olan minnettarlıklarını açıkça belirttiler. Beckett'ın asıl etkisi, 1950'lerde Beat Kuşağı ile başlayıp 1960'lardaki olaylarla devam eden deneysel edebiyat üzerinde oldu. İrlanda'da ise John Banville ve Derek Mahon gibi şairleri etkiledi.
Luciano Berio, György Kurtág, Morton Feldman, Philip Glass, Heinz Holliger ve Pascal Dusapin'in de aralarında bulunduğu birçok 20. yüzyıl bestecisi, müzikal çalışmalarını onun metinlerini temel alarak yarattı. Beckett'in çalışmaları, Bruce Nauman, Alexander Arotin ve Avigdor Arikha gibi birçok görsel sanatçıyı da etkiledi. Arikha, edebi dünyasından etkilendiği Beckett'ın birkaç portresini çizdi ve eserlerini resmetti. Amerikalı film yönetmeni Jim Jarmusch'un 1984 yapımı filmi '"Stranger Than Paradise"'ın iki önemli karakteri olan Willie ve Eddie, eleştirmenler tarafından, Godot'u Beklerken'in iki kahramanı Vladimir ve Estragon'a benzetildi.