Arama
Abdülhak Hamit Tarhan’ın edebiyat mahfiline dönüşen evi
Şair-i azam olarak anılan Abdülhak Hamit Tarhan, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde ve Cumhuriyet Türkiye'sinin ilk yıllarında eserler vermiş, modern edebiyatın doğuşunda etkin bir isimdir. Abdülhak Hamit yalnızca verdiği eserlerle değil aynı zamanda bir sanat mahfili haline getirdiği eviyle de döneminde oldukça ses getirdi. Şairin edebiyat mahfili olan Maçka'daki evin tarihi nedir? Dönemindeki hangi ünlü edebiyatçılara ev sahipliği yaptı? Abdülhak Hamit'in evinde misafir ettiği en sevdiği genç edebiyatçı kimdi? İşte tüm bu soruların cevabı ve daha fazlası sizlerle…
Hamit'in evinde edebiyat ve kültür- sanat sohbetleri genellikle Çarşamba günleri yapılırdı ve bu toplantılara Halit Ziya, Süleyman Nazif, İbnülemin Mahmut Kemal, İsmail Hami ve eşi Nazan Hanım, Samipaşazade Sezai, İsmail Habib, Fazıl Ahmet, Necip Fazıl, Abdülhak Şinasi, Mithat Cemal, Şükufe Nihal ve eşi, Haydar Rıfat Bey ve Yahya Kemal gibi isimler katılırdı.
Herkesin belli bir yerinin olduğu toplantıda Halit Ziya ve Cenap Şahabettin'in yeri üstadın yanındaki koltuklardı. Mahfile yeni katılanlar salonun kapıya yakın koltuklarında otururdu.
Mahfile devam edenlere göre Abdülhak Hamit, giyim kuşamı, hal ve hareketleri, kendine has edası ve konuşmasıyla herkesin beğenisini kazandı. Ev sahibi Hamit, edebiyat konularının merkez olduğu konuşmalarda kimsenin sözünü kesmez, konuşmacının sözünü bitirmesine müsaade ederdi, bu davranışıyla tam anlamıyla bir misafirperverlik örneği gösteriyordu.
Sohbet konuları genellikle edebiyatla ilgiliydi. Sohbet esnasında Hamit'in şiirlerine de değinilir, bilhassa şairin ünlü şiiri "Makber"den de konu açılırdı. Toplantıya katılan isimler şairin yeni bir şiir yazıp yazmadığını merak ederler, Hamit göstermek istemese de Lüsyen Hanım, şairin yeni yazdığı şiiri hemen bulup getirdi. Hamit , "Gazup Bir Şair" isimli şiirini izleyicilerin gözüne içine bakıp okudu ve herkes tarafından oldukça beğenildi.
Bu toplantılarla ilgili ilginç anekdotlar da vardır. Şiirlerini başkalarına anlatmaktan oldukça zevk alan Florinalı Nazım, bir gün Hamit tarafından öğle yemeğine davet edilir. Yemek yenip kahve içildikten sonra Hamit'e bir rehavet çöker ve bunun üzerine Florinalı Hamit'e, "Üstadım, size son şiirimi takdim etmek istiyorum." deyince üstat "Hiç zahmet etmeyin. Ben, siz okumadan da uyuyabilirim" cümlelerini kurar.
Hamit'in en sevdiği misafirlerden biri genç şair Necip Fazıl'dır. Genç şair, aralarındaki yaş farkına rağmen toplantılarda çok sevilen ve beğenilen bir isimdi. Turgay Anar, Yeni Türk Edebiyatında Edebiyat Mahfilleri isimli eserinde, Hamit'in Necip Fazıl ile ilgili anektodunu şu şekilde aktarır:
"Hamit, Necip Fazıl'ın gelmediği toplantılardan zevk almaz. Bir toplantıda henüz entelektüeller arasında tam anlamıyla kabul görmemiş halk inkılabı da konuşulmaktadır. Necip Fazıl, yapılan inkılabın bazı zararlı yönlerinin olduğunu söyleyerek "Bu harflerle zeka terbiyesinin bile yapılamayacağını" iddia eder. Hamit de onun fikrini savunur ve alaycı bir şekilde sözünü şöyle tamamlar: "Ömrümün sonunda, ismimin sonuna bir de 'it' ilave ettiler."