Arama
Hakikatlerin eşiğinden kelimeler
"İnsanlığa bir nasihat" olarak kaleme alınan Atabetü'l-Hakayık, Türk - İslam edebiyatının en önemli ikinci eseri kabul edilir. "Gerçeklerin eşiği" anlamına gelen sözlüğün müellifi ise doğuştan âmâ olan Edip Ahmet Yükneki'dir. Dört tane nüshası olan bu yapıt üzerinde birçok çalışma yapılarak günümüze ulaşmasını sağlanmıştır. Sizler için edebiyatımızın mihenk taşı Atabetü'l-Hakayık'ta geçen kelimeleri derledik.
Ertem: Fazîlet anlamına gelir.
Aya şāhım aretemlerin sanaġın
Sanur mu ediz ḳum uşaḳ taş seni
Ey şâhım fazîletlerinin sayısı
Yüce kum, ufak taş sayı ile sayılır mı?
Atabetü'l Hakayık
Erk: Hâkim anlamına gelir.
Yıġıp köñli toymaz közi suḳ baḫīl
Ḳul ol mālġa mālı añar erklig ol
Yığmakla açgözlü bahîlin gönlü doymaz
O mâla kuldur, mâlı ona efendidir.
Atabetü'l Hakayık
Erklik: Dost, ihtiyâç anlamarına gelir.
Taturmas aşında tuz dostına
Ölür ḳalur āḫir yeyür düşmanı
Aşında dostuna tuz tattırmaz
Ölür, kalır âhir düşmânı yer
Atabetü'l Hakayık
Eren: erd-i kâmil; ermiş anlamlarına gelir
Süñekke yilik tek erenke bilik
Eren körki aḳl ol süñekniñ bilik
Kemiğe ilik ne ise erene (insâna) da bilgi [odur]
Erin güzelliği akıldır, kemiğinki ilikdir.
Atabetü'l Hakayık
