Arama
Hakikatlerin eşiğinden kelimeler
"İnsanlığa bir nasihat" olarak kaleme alınan Atabetü'l-Hakayık, Türk - İslam edebiyatının en önemli ikinci eseri kabul edilir. "Gerçeklerin eşiği" anlamına gelen sözlüğün müellifi ise doğuştan âmâ olan Edip Ahmet Yükneki'dir. Dört tane nüshası olan bu yapıt üzerinde birçok çalışma yapılarak günümüze ulaşmasını sağlanmıştır. Sizler için edebiyatımızın mihenk taşı Atabetü'l-Hakayık'ta geçen kelimeleri derledik.
Ekir: Hüküm anlamına gelir.
Bu kün tiksü mintin dürūd ol yarın
İlik tuttaçımġa egirse muña
Bugün benden dürûd değerse o da yarın
Buna (nazma) destgîr olmağa hüküm eylese (inâyet kılısar, hükmedecektir.)
Atabetü'l Hakayık
Elik: El, dest anlamların gelir.
Biliksiz yiliksiz süñek tek ḳalı
Biliksiz süñekke sunulmas elik
Bilgisiz, iliksiz kemik gibi hâlîdir
İliksiz kemiğe el sunulmaz.
Atabetü'l Hakayık
Ubut: Hicâb, âr anlamlarına gelir.
Ubut kitti indep bulunmas yıtı
Alāl yigli ḳanı körünmes bodı
Hicâb gitti, çağırmakla bulunmaz, gâ'ib oldu
Helâl yiyen hani, vücûdu görünmez.
Atabetü'l Hakayık
Ot: Ateş anlamına gelir.
Baḫīl nākes odun tavar pāsbānı
Yıġar yimes içmes tutar berk anı
Bahîl, nâkes, odun bedbaht tavar (mâl) pâsbânıdır
[O] yığar, yemez, içmez, onu (mâlı) pek tutar.
Atabetü'l Hakayık
