Arama

Hakikatlerin eşiğinden kelimeler

"İnsanlığa bir nasihat" olarak kaleme alınan Atabetü'l-Hakayık, Türk - İslam edebiyatının en önemli ikinci eseri kabul edilir. "Gerçeklerin eşiği" anlamına gelen sözlüğün müellifi ise doğuştan âmâ olan Edip Ahmet Yükneki'dir. Dört tane nüshası olan bu yapıt üzerinde birçok çalışma yapılarak günümüze ulaşmasını sağlanmıştır. Sizler için edebiyatımızın mihenk taşı Atabetü'l-Hakayık'ta geçen kelimeleri derledik.

  • 42
  • 100

Öçürmek: Söndürmek, itfâ etmek anlamlarına gelir.

Eliñlense tutnup ġazab inad otı
Ḥalīmlıḳ suyın saç ol otnı öçür

Gazab, inâd ateşi tutup yal verirse
Hilm suyunu saç, o ateşi söndür.

Atabetü'l Hakayık

  • 43
  • 100

Odun: Bedbaht, ateşte yanmağa müstahak anlamlarına gelir.

Baḫīl nākes odun tavar pāsbānı
Yıġar yimes içmes tutar berk anı

Bahîl, nâkes, odun bedbaht tavar (mâl) pâsbânıdır
[O] yığar, yemez, içmez, onu (mâlı) pek tutar.

Atabetü'l Hakayık

  • 44
  • 100

Ödün: Us, akıl, necâbet anlamlarına gelir.

Bilik bildürür erke bilik ḳadrini
Bilikni biliksiz ödün ne ḳılur

İlim ere (insâna) ilim kadrini bildirir
İlimsiz necâbet ilmi ne yapsın?

Atabetü'l Hakayık

  • 45
  • 100

Oram: Mahal, mevki, câdde anlamlarına gelir.

Ḫarābāt oramı bolup ābadān
Ḫarāb boldı mescid budun bī-namāz

Harâbât dükkânı (meyhâne) âbâdân olup
Mescid harâb ve millet bî-namâz oldu.

Atabetü'l Hakayık

  • 46
  • 100

Ört: Ateş, sa'îr anlamlarına gelir.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN