Arama

Hakikatlerin eşiğinden kelimeler

"İnsanlığa bir nasihat" olarak kaleme alınan Atabetü'l-Hakayık, Türk - İslam edebiyatının en önemli ikinci eseri kabul edilir. "Gerçeklerin eşiği" anlamına gelen sözlüğün müellifi ise doğuştan âmâ olan Edip Ahmet Yükneki'dir. Dört tane nüshası olan bu yapıt üzerinde birçok çalışma yapılarak günümüze ulaşmasını sağlanmıştır. Sizler için edebiyatımızın mihenk taşı Atabetü'l-Hakayık'ta geçen kelimeleri derledik.

  • 46
  • 100

Ört: Ateş, sa'îr anlamlarına gelir.

  • 47
  • 100

Urmaḳ: Vurmak; mürâca'at etmek, teveccüh eylemek anlamlarına gelir.

Bodun māllıḳ ilge urup yüzlerin
Tözü ḳul ḳılurlar āzād özlerin

Halk mâllı ile (kimseye) yüzlerini urup teveccüh ediyor
Tamâmı (hepsi) kul ederler âzâd nefislerini...

Atabetü'l Hakayık

  • 48
  • 100

Evrümek: Evirip çevirmek, döndürmek anlamlarına gelir.

Kim ol mālsız erse ol erni körüp
Yüz evrüp keçerler yumup közlerin

Kim ki mâlsız ise ol kimseyi görüp
Yüz çevirip geçerler, gözlerini yumarlar.

Atabetü'l Hakayık

  • 49
  • 100

Orun: Mahal, makâm, yer anlamlarına gelir.

Aya renc ḳatıġsız sürūr umġuçı
Bu acun ḳaçan ol umunçḳa orun

Ey, rencsiz, mihnetsiz, sürûr uman
Bu dünyâ o umuda (ümîde) nasıl makâm olur?

Atabetü'l Hakayık

  • 50
  • 100

Örüñ: Parlak, lâmi; seçme anlamlarına gelir.

Resūller örüñ yüz ol ol yüzze kün
Ya anlar ḳızıl miñ bu iñe miñe

Resûller parlak yüzdür, o (Hazret-i Nebî) o yüz üstünde gündür.
Yâhûd onlar kızıl ben, bu (Cenâb-ı Peygamber) çeneye bendir ha.

Atabetü'l Hakayık

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN