Arama
Cemal Süreya'nın Papirüs'ten Başyazılar kitabından alıntılar
Edebiyatımızın önde gelen isimlerinden Cemal Süreya, şiirlerinin yanı sıra özgün ve nitelikli düz yazılarıyla da dikkat çekti. Süreya'nın sanat ve edebiyat hakkındaki görüşleri de oldukça önemliydi. Öyle ki yazıları, kıvrak bir zeka ve geniş bir kültürün ürünü olarak, siyasete kadar uzanan geniş bir alanı içerirdi. Türk edebiyatının usta şairlerinden Cemal Süreya'nın 32. vefat yıl dönümünde, 1960 - 1980 yılları arasında elli üç sayı çıkardığı dergisi Papirüs'teki Başyazılar'dan alıntılarla beraber yaşamı ve edebi kişiliğine dair birçok ayrıntıyı derledik...
Sık sık bizden neden büyük sanatçı, büyük bilimci çıkmaz diye söylenir dururuz. Yakınır dururuz. Nasıl çıksın? Şu uzun Anadolu'da deha ihtimalleri yoksulluğun, bırakılmışlığın, okulsuzluğun cehenneminde kuruyup gitmektedir."
Düşünce adamı olarak Cemal Süreya
📌Türk şiirinin önde gelen adlarından Cemal Süreya, şiirlerinin yanı sıra ışıltılı düz yazılarıyla da dikkati çeken bir edebiyatçıdır.
📌Cemal Süreya edebiyatımızda daha çok şair olarak tanınmakla birlikte aynı zamanda önemli bir deneme yazarıydı. Denemelerinde farklı konuları ele alan yazar, çoğunlukla edebiyat ve dil üzerine yazdı. Cemal Süreya'nın denemelerinde ilk göze çarpan deneme yazarlığı ile şairliği arasındaki ilişki ve bu ilişkinin Cemal Süreya'nın yazarlığına olumlu etkileridir. Cemal Süreya düz yazı hakkındaki görüşlerini şu şekilde ifade eder.
"Yazılarımda daha çok Türk edebiyatı üzerinde düşünmeye çalışıyorum. Hem bütün olarak, tepeden edebiyatımıza bakmak istiyorum, hem de tek tek sanatçılara yaklaşmak [...] Bir de şu var: Yalnız şiir üstüne düşünüyor değilim. Türler, türlerin ilişkileri, tarihsel dönemlerde karşılıklı durumları bana çok çekici gelen bir konu."
📌Cemal Süreya'nın denemeciliğini değerlendiren yazarlar da bir deneme yazarı olarak Cemal Süreya'yı başarılı bulur ve deneme yazarlığını şairliğiyle ilişkilendirirler. Vedat Günyol "Cemal Süreya, sade bir şair olarak mı karşımızda? Hayır, o şairliğinin yanı sıra, bir nefis denemeci, bir portre yazarı, zekasının inceliğinde, şakasının doruğunda, gözlemciliğinin aşılmazlığında bir düşünce adamıydı aynı zamanda" şeklinde değerlendirir.
"Evrensele kendi yapımızın hammaddelerini kullanarak geçebiliriz. Temele onu oturtmak. Yalnız bunu yaparken yeryüzündeki bütün tekniklerden yararlanabiliriz tabii."
📌"Papirüs'ten Başyazılar", Cemal Süreya'nın 1960 – 1980 yılları arasında aralıklarla elli üç sayı çıkardığı dergisi Papirüs'teki başyazılarını bir araya getiriyor. Bu yazılar, şairin düşünce adamı kimliğini ortaya koyan belge niteliğindedir. Kıvrak bir zeka ve geniş bir kültürün ürünü olan bu yazılar, Süreya'nın sanat ve edebiyattan ülke sorunları ve siyasete uzanan geniş bir alandaki değerlendirmelerini içeriyor. Kavrayıcı bir zeka ve geniş bir kültürün sanat ve edebiyattan düşünce ve siyasete uzanan geniş bir alandaki değerlendirmelerinden toplam 37 yazıdan oluşuyor.
Cemal Süreya'nın Papirüs'teki yazılarından edebiyatımıza dair düşünceleri
"Her insan topluluğu evrensele "kendi yiğitliği" ile varır. Her sanatçı gerçeğin çevresinde kendi toplumunun birikmiş algıları ile döner."
Cemal Süreya'nın eserleri
📌Şiir, deneme, mektup, söyleşi ve derleme gibi eserlerinden bazıları şöyle:
➡"Üvercinka", "Göçebe", "Güz Bitiği", "Sevda Sözleri", "Uzaktan Seviyorum Seni", "Şapkam Dolu Çiçekle", "Günübirlik", "Uzat Saçlarını Frigya", "Aydınlık Yazıları / Paçal", "Oluşum'da Cemal Süreya", "Papirüs'ten Başyazılar", "Günler", "Onüç Günün Mektupları", "Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi", "Güvercin Curnatası", "Mülkiyeli Şairler" ve "Yüz Aşk Şiiri"
"Dil diri bir varlıktır. Kendi bünyesi içindeki her türlü aykırılığı kabul eder de, başka bir bünyenin düzgünlüğünü kovabilir çok kez."
🔎Cemal Süreya hakkında bunları biliyor musunuz?
📌Cemal Süreya'nın şair olmasındaki temel aktör annesiydi. Ünlü şair şiire olan ilgisini annesinin anlattığı Kerem ile Aslı hikayesine bağlamıştır.
"Edebiyatın bir insanda oluşumu, daha doğrusu bir insanın edebiyatta oluşumu birçok değişkenin birlikte hareket ettiği karmaşık bir durum gösterir."
🔎Cemal Süreya hakkında bunları biliyor musunuz?
📌Cemal Süreya'nın dergicilik merakı ilkokul yıllarına uzanıyordu. İlkokulda bir dergi çıkarmaya karar verdi. Ancak baskı makinelerinin azlığı, var olanların kalitesizliği buna mani oluyordu. Ama yine de yılmadı çocuk Cemal, sıkı dostu ile birlikte elle yazılarını yazdığı, resimlerini çizdiği okul dergisini çıkardı.