Arama
Deprem kayıtlarında olmayıp edebiyata yansıyan depremler
Tarih boyunca yaşadığımız tüm olaylar, edebiyatımızda yer edinmiştir. Bunlardan biri toplum hafızasında derin izler bırakan depremlerdir. Öyle ki deprem kayıtlarında dahi yer almayan zelzeleler, İşaretnüma gibi edebiyat eserlerimize konu olarak tarihe ışık tutmuştur. Gelin klasik edebiyatımızda mısralarla anlatılan depremlere yakından bakalım.
🔸 Deprem üzerine yazılmış şiirlerde, Kur'an-ı Kerim'de adı geçen ve deprem sonucu helak olan kavimlere göndermeler yapılır. Helak edilen topluluklardan biri Âd kavmidir. Depremle helak edilmesine şair Safveti tarafından telmih yapılır. Kendi ahını ʿÂd kavmini helak eden depreme benzeten şairin mısraları şu şekildedir:
Müdâm düşmeni hep vakf-ı ıztırâb eyler
Nesîm-i zelzele-i kavm-i ʿÂd'dırâhım
Safvetî
🔸 Depremlerin artması, kıyamet alametleri arasında zikredilir. Hikmeti'nin beyitinde bu duruma telmihte bulunur ve kıyaslama yaparak esas kıyamet alametinin kalbin ve gönlün titremesi olduğuna vurgu yapar:
Âlem-i ʿarziyyedemakbûl iken raʿş-ı fu'ad
Rûz-ı haşre ey gönül olmaz ʿalâmet zelzele
Hikmetî