Arama
Divan edebiyatında derin manaları olan berceste beyitler
Sözlükte "seçkin, güzel, latif" anlamlarına gelen berceste, divan edebiyatında söyleyiş güzelliği olan, derin bir anlam taşıyan dizeler için kullanılan terimdi. Eski toplumumuzun düşünüş, yaşayış ve sanat sevgisini günümüze taşıyan bu beyitler, kültür hafızamızda önemli bir yer edindi. Beğenilip dilden dile dolaşan klasik şiirin bercesteli beyitlerini sizler için derledik.
Çeşm-i insâf gibi kâmile mîzân olmaz
Kişi noksanını bilmek gibi irfân olmazTâlib
Yaratılışa ve olaylara ölçü ile adaletle bakmaktan daha büyük olgunluk olamaz; kişinin başkasının noksanını görmek yerine, kendi noksanını görmesinden daha ileri irfan olamaz.
Mîzân: Terazi, ölçü, tartı
Noksan: Eksik
Çeşm-i insâf: Merhamet ve adaletle bakmak
Dermiş hakîm bilmediğim nesne kalmadı
Dünyâyı bildi kendini bîçâre bilmediRûhi-i Bağdâdî
Her ilmi öğrenmiş, bilmediği şey kalmamış güya ama bütün ilimlerin en önemlisi olan kendini bilmeyi akıl edememiş zavallı!
Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen
Merdüm-î dîde-i ekvân olan âdemsin senŞeyh Galib
Kendine hoşça bak, âlemin özüsün sen; bütün yaratılmışların göz bebeği olan insansın sen.
Zübde-i âlem: Alemin özü
Merdüm-î dîde-i ekvân: Yaratılmışların göz bebeği
Kabiliyet bî tecelli şâmil-i eşya değil
Her asâ ejdernüma, her el yed-i beyza değilDiyarıbekirli Sait Paşa
Bir nesnede, tecelli etmeden kabiliyet var sayılmaz; her asa ejder yakalayamaz, her el ile de keramet gösterilemez.
Yed-i beyza: Beyaz el anlamına gelen bu tabir, Hz. Musa'nın mucizelerinden kinayedir.
