Arama
Edmondo de Amicis’in Gözünden İstanbul
Seyyahlar sosyal tarihi aydınlatacak eserler kaleme alırlar. Bir seyahatnameden dönemin şartlarını ve sosyal koşulları öğreniriz. Çocuk Kalbi'nin yazarı olarak bilinen Edmondo de Amicis, 1874'te "dünyanın en güzel şehri" olarak tarif ettiği İstanbul'a seyahat eder. Bu ziyaret sırasında kaleme aldığı seyahatnamesi ise Avrupa'da epey büyük bir şöhrete kavuşur. Peki bu seyahatnamenin özelliği nedir? Edmondo de Amicis kimdir? Edmondo de Amicis, eserleri, sözleri, seyahatname, hakkında, istanbul, kitapları, alıntılar, eski istanbul, eski istanbul...
📌 "Kapalıçarşı'nın dış taraftan dikkati çekecek ve içerisini tahmin ettirebilecek bir hali yoktur. Bu, Bizans üslûbuyla yapılmış, gayrı muntazam, yüksek kurşunî duvarlarla çevrili, kurşun kaplı ve çarşıyı aydınlatan pencereleri olan bir sürü ufak kubbeli, kârgir, muhteşem bir yapıdır. Mimarî bir hususiyeti olmayan kemerli bir cümle kapısı vardır; civar yollardan hiç gürültü gelmez; kapıya dört adım kala bile bu kale duvarlarının arkasında halâ ıssızlık ve sessizlikten başka bir şey olmadığı zannedilebilir ama içeriye girer girmez nutku tutulur insanın."
📌 "Fikrimi daha iyi nasıl söylerim bilmem, herkesin devamlı olarak aynı şeyi düşündüğü bir halkı görür gibi olursunuz. Kuzey şehirlerinde oturanlar üstünkörü bakan bir Akdenizli üzerinde aynı tesiri uyandırabilirler, fakat hakikat çok başka türlüdür. Bunlarda kendi işini düşünen meşgul insanların ciddiyet ve murakabesi vardır; Türkler uzak ve müphem bir şeyi düşünen insanlar gibi görünürler. Hepsi de sabit bir fikre dalmış filozoflara veya ne oldukları yerin neresi olduğunun ne de etraflarında bulunan şeyin farkına varmadan yürüyen uyurgezerlere benzerler. Geniş ufukları seyretmeye alışmış insanlar gibi dosdoğru, uzağa bakarlar ve çok içine kapalı yaşamaya alışmış insanlar gibi gözlerinde ve dudaklarında belli belirsiz bir hüzün ifadesi vardır. Hepsinde, aynı vakar, aynı ağır tavırlar, aynı ihtiyatlı dil, bakış ve hareket görülür. Paşadan seyyar satıcıya kadar, hepsi de aynı terbiyeyi almış ve bir çeşit aristokrat vakarla sarılmış asillere benzerler, ilk bakışta kimse, kılık kıyafet farkı olmasa. İstanbul'da ayaktakımı bulunduğunu aklına getiremez. Hemen hepsinin görünüşü ifadesizdir, yüzlerine bakınca ne içlerinden geçen şey anlaşılır ne de düşünceleri. Bizde sık sık rastlanan şefkatli, ihtiraslı veya kaprisli bir karakterin aynası gibi olan ve derhal ve emin bir şekilde bir adamın ne olduğuna karar verdirebilen o şeffaf çehrelerden birine çok nadiren rastlanır. Türklerde her yüz bir muammadır: bakışları sorar, ama cevapsız bırakır; ağızları kalplerinde olan hiçbir şeyi ele vermez."
📌 "İstanbul üzerinde müşterek bir görüş vardır: en güvensiz seyyah bile bu şehre güvenerek gider; hiç kimse İstanbul'da hayal kırıklığına uğramamıştır. Büyük eserlerin sihri ile bunların karşısında duyulan hayranlığın bununla bir alâkası yoktur. İstanbul, önünde şair ile arkeoloğun, sefir ile tacirin, prenses ile gemicinin, kuzeyli ile güneylinin, hepsinin aynı hayranlık duygusuyla haykırdığı âlemşümul ve son derecede büyük bir güzelliktir. Bütün dünya bu şehrin dünyanın en güzel yeri olduğu fikrindedir. Seyahat hatıralarını yazanlar buraya gelince şaşırıp kalırlar. Perthusier'nin dili dolaşır, Tournefort beşer dilinin âciz kaldığını söyler, Pouqueville cennette olduğunu sanır, La Croix sarhoş olur, Marcellus vikontu kendinden geçer, Lamartine Tanrı'ya şükreder, Gautier gördüğü şeyin hakikat olduğundan şüphe eder ve hepsi de tasvir üstüne tasvir yığarak, pırıl pırıl bir üslûpla yazarak, düşüncelerinin yanında fakir kalmayacak ifade tarzını bulabilmek için boşuna kafa yorarlar."